Bài, ảnh: H.HOA

Theo giới chuyên gia, việc điều trị thuốc ARV đối với người nhiễm HIV sẽ có lợi ích “kép”. Đó là vừa duy trì sức khỏe, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống vừa góp phần giảm lây nhiễm HIV, giảm kỳ thị, phân biệt đối xử. Sau hơn 20 năm triển khai điều trị ARV, cả nước có khoảng 167.000 người nhiễm HIV đang điều trị ARV.

Bác sĩ ở Phòng khám Glink Cần Thơ tư vấn cho cặp đôi về lợi ích của điều trị ARV.

Khi nhiễm HIV, virus xâm nhập vào cơ thể và nhân lên, làm cho hệ thống miễn dịch suy yếu, khiến cho cơ thể dễ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội, bệnh tật dẫn đến tử vong. Thuốc kháng virus HIV (ARV), ức chế virus HIV nhân lên, phục hồi hệ thống miễn dịch, giảm tải lượng virus HIV trong cơ thể, giảm bệnh nặng, tử vong, cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người nhiễm HIV.

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện (BV) Bạch Mai, cho biết: Việc phát minh ra thuốc điều trị ARV đã làm cho căn bệnh thế kỷ HIV gây chết người chuyển sang thành bệnh mãn tính. Người nhiễm HIV nếu uống đúng giờ, đúng liều, đúng phác đồ, thì sẽ có cuộc sống như người bình thường.

Bạn Dương Quốc Phong, Trưởng Nhóm S đỏ (Nhóm hỗ trợ cộng đồng nam quan hệ tình dục đồng giới MSM), cho biết: Có người nhiễm HIV e ngại điều trị ARV vì sợ lộ thông tin, sợ tác dụng phụ của thuốc... Để hỗ trợ cho khách hàng, ở nhóm S Đỏ, có bạn nhiễm HIV đang điều trị ARV tham gia  tư vấn, hỗ trợ, giải  đáp các thắc mắc, khó khăn cho các bạn còn e ngại. Do đã có kinh nghiệm từ thực tế bản thân đang điều trị ARV nên các tư vấn, hỗ trợ của các bạn này rất hiệu quả.   

Theo các bác sĩ, người sống chung với HIV uống thuốc ARV hằng ngày theo chỉ định của bác sĩ, đạt được và duy trì tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện (dưới 200 bản sao/ml máu) thì không có nguy cơ lây truyền virus HIV sang bạn tình qua đường tình dục. Tải lượng virus là số lượng virus trong mẫu máu xét nghiệm của người sống chung với HIV. Tải lượng virus càng cao, khả năng lây truyền HIV càng cao. Thuốc ARV có thể làm giảm tải lượng virus của người nhiễm xuống thấp đến mức không thể đếm được khi xét nghiệm, tức là không phát hiện. Hiện nay, mạng lưới phòng, chống HIV/AIDS đang đẩy mạnh chiến dịch truyền thông thông điệp K = K (không phát hiện = không lây truyền). Thông điệp giúp người sống chung với HIV - cùng với bạn tình và gia đình họ - hiểu rằng điều trị ARV sớm, hiệu quả và liên tục cho phép người sống chung với HIV sống lâu, khỏe mạnh, có con, không bao giờ phải lo lắng về việc lây truyền HIV cho bạn tình của họ.

Theo một nghiên cứu gần nhất, nếu người mẹ nhiễm HIV có tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện (dưới 50 bản sao/ml máu) thì khả năng lây truyền HIV từ mẹ sang con giảm từ 45% xuống còn 0,09%. Vì thế, những phụ nữ nhiễm HIV có kế hoạch mang thai, sinh con, nên điều trị ARV sớm và tuân thủ điều trị. 

Hiện cả nước có 500 cơ sở điều trị ARV. TP Cần Thơ hiện có 7 đơn vị điều trị ARV tại: BV Đa khoa TP Cần Thơ, BV Quân Y 121, BV Nhi đồng và 4 BV đa khoa quận, huyện (Thốt Nốt, Ô Môn, Bình Thủy và Cái Răng). Ngoài ra, thành phố cũng có 1 phòng khám tư nhân tham gia điều trị ARV là Phòng khám Glink Cần Thơ. Tại TP Cần Thơ, nhờ triển khai điều trị phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con tốt, gần đây không ghi nhận trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV dương tính với HIV.

Ths Đoàn Thị Kim Phượng, Phó trưởng Khoa Phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ, cho biết: Hiện nay, các  cơ sở y tế trên địa bàn TP Cần Thơ đang điều trị khoảng 4.600 người nhiễm HIV. Đây là người ở Cần Thơ và các tỉnh khác. Thành phố đang hướng đến mục tiêu đến năm 2025, 90% người chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị ARV (hiện đạt 80,5%); 90% người nhiễm HIV điều trị ARV có tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế (hiện đạt 97,2%). Việc điều trị ARV và các xét nghiệm hỗ trợ điều trị hoàn toàn miễn phí.

BS Huỳnh Minh Trúc, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ, cho biết: Khi có kết quả xét nghiệm dương tính với HIV, người nhiễm liên hệ với các cơ sở y tế có điều trị ARV, nhanh chóng tham gia điều trị vì sức khỏe của chính mình và người thân. Hiện nay, Việt Nam nằm trong nhóm các nước có chất lượng điều trị ARV tốt nhất.