Bài, ảnh: HÀ VĂN

Nhằm đảm bảo sản xuất lúa vụ đông xuân 2023-2024 an toàn, hiệu quả, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do điều kiện thời tiết, thủy văn cũng như dịch bệnh gây ra, huyện Vĩnh Thạnh tập trung xây dựng kế hoạch sản xuất với mục tiêu nâng cao lợi nhuận cho nông dân. Mục tiêu này được sự đồng thuận, quyết tâm cao của các cấp, các ngành tại địa phương.

Nông dân huyện Vĩnh Thạnh trục trạc đất, chuẩn bị đồng ruộng sản xuất lúa đông xuân.

Chú trọng hiệu quả sản xuất

Theo UBND huyện Vĩnh Thạnh, từ đầu năm đến nay, tình hình sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tương đối ổn định. Sản lượng và lợi nhuận trên cây lúa đạt mức cao; rau màu phát triển tốt, ít sâu bệnh, cho năng suất cao; tình hình dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm được kiểm soát tốt; nuôi trồng thủy sản phát triển khá… Trong đó, tổng diện tích xuống giống 3 vụ lúa trong năm (vụ đông xuân, hè thu, thu đông) được 71.900,85ha, đạt 103,55% kế hoạch năm. Cụ thể, vụ lúa đông xuân 2022-2023, toàn huyện xuống giống được 25.102,55ha, đạt trên 100% kế hoạch; cơ cấu giống chủ yếu đài thơm 8 và RVT, năng suất lúa tươi trung bình 8,66 tấn/ha, sản lượng đạt 217.296,54 tấn, lợi nhuận trung bình 29,3 triệu đồng/ha. Vụ hè thu 2023, Vĩnh Thạnh xuống giống 24.745,7ha, đạt 99,75% kế hoạch; cơ cấu giống chủ yếu là OM 5451, OM 18; năng suất lúa tươi trung bình 6,43 tấn/ha, sản lượng đạt 159.124,47 tấn, giá bán từ 6.200-6.800 đồng/kg, lợi nhuận trung bình khoảng 22,75 triệu đồng/ha. Vụ thu đông 2023, toàn huyện xuống giống 22.142,6ha, đạt 112,89% kế hoạch, cơ cấu giống chủ yếu OM 5451 và OM 18; năng suất lúa tươi trung bình 6,21 tấn/ha, sản lượng đạt 44.978,04 tấn, giá bán từ 7.400-8.000 đồng/kg, tăng lợi nhuận khá cao cho nông dân...

Ông Trần Xuân Phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh, nhận định: “Các vụ mùa trong năm 2023, nông dân huyện Vĩnh Thạnh sản xuất lúa, rau màu, cây ăn trái đa dạng về chủng loại; đồng thời đã chủ động chuyển đổi những cây trồng có lợi nhuận kinh tế cao trên đất lúa kém hiệu quả. Sản xuất nông nghiệp ổn định, địa phương đã chỉ đạo tốt công tác chăm sóc, bảo vệ và thu hoạch lúa đông xuân 2022-2023, hè thu và xuống giống, thu hoạch an toàn lúa thu đông. Tình hình cung ứng hàng hóa nông nghiệp đủ và đạt yêu cầu sản xuất, tiêu dùng cho nông dân doanh nghiệp… góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất các vụ lúa trong năm”.

Ðể sản xuất nông nghiệp đạt hiệu quả cao, từ đầu năm 2023 đến nay, huyện Vĩnh Thạnh tập trung thực hiện nhiều công trình thủy lợi. Trong đó, địa phương đã hoàn thành thủy lợi mùa khô với khối lượng thực hiện 57.450m3, đạt 100,09% kế hoạch, kinh phí thực hiện 1,436 tỉ đồng; triển khai thi công 4/9 công trình vốn ngân sách nhà nước, gồm nâng cấp đê bao kênh sườn (từ kênh Hải Nàm-Xẻo Xanh), xã Thạnh Mỹ và vùng đê bao kênh 300 - kênh Sườn, xã Thạnh Lộc; nâng cấp đê bao Kênh 1000, xã Thạnh Tiến và vùng đê bao kênh 500 - kênh Ðích, xã Thạnh Tiến... Trong 10 tháng này, ngành Nông nghiệp huyện Vĩnh Thạnh cũng tăng cường kiểm tra đê bao trong mùa mưa, bão, triều cường. Qua đó đã nạo vét, gia cố lại các tuyến kênh để bảo vệ sản xuất các vụ lúa, rau màu, vườn cây ăn trái trong năm.

Tập trung sản xuất lúa đông xuân

Vụ lúa đông xuân 2023-2024, huyện Vĩnh Thạnh có kế hoạch xuống giống 24.647ha, sản lượng ước đạt 184.852,5 tấn lúa khô. Lịch thời vụ gieo sạ gồm 2 đợt. Ðợt 1 từ ngày 13-11-2023 đến ngày 19-11-2023 (ngày 1-10 đến ngày 7-10 âm lịch). Ðợt II từ ngày 29-11-2023 đến ngày 5-12-2023 (ngày 17-10 đến ngày 23-10 âm lịch). Các địa phương trên địa bàn cần theo dõi chặt chẽ rầy nâu tại chỗ và tình hình rầy di trú kết hợp với chế độ thủy văn, nhất là các đợt triều cường và tình hình mưa bão để xây dựng lịch thời vụ xuống giống cụ thể, phù hợp… Ngành Nông nghiệp huyện Vĩnh Thạnh cũng tập trung xây dựng cơ cấu giống lúa cho vụ đông xuân đảm bảo yêu cầu cân đối, an toàn dịch bệnh và sử dụng giống bền vững, phù hợp với thực tế sản xuất và thị trường; tập trung sản xuất nhóm giống lúa thơm, đặc sản như Jasmine 85, Ðài Thơm 8, OM 18, RVT… Khuyến cáo nông dân sử dụng giống cấp xác nhận trở lên; chọn các giống phù hợp cho vùng sản xuất 2 hoặc 3 vụ/năm, đảm bảo thời gian cách ly giữa các vụ lúa ít nhất 3 tuần; đồng thời trên từng cánh đồng, chọn xuống giống có đặc tính thời gian sinh trưởng tương đồng.

Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Vĩnh Thạnh, ngay sau khi thu hoạch lúa thu đông năm 2023, các địa phương vận động nông dân vệ sinh đồng ruộng, xới, trục đất, đưa nước vào ruộng để nhấn chìm rơm rạ, tranh thủ mùa lũ để lấy phù sa, rửa chất độc hữu cơ trong đất, tiêu diệt các mầm bệnh trên đồng ruộng trước khi xuống giống. Nông dân tổ chức dọn cỏ, phát quang bờ bao để hạn chế nơi lưu trú của chuột, ốc bươu vàng, các loại côn trùng gây hại; sử dụng các loại thủy sản, vịt để vừa góp phần vệ sinh đồng ruộng vừa nâng cao hiệu quả sản xuất theo hướng thân thiện môi trường. Tổ chức chuyển giao và hướng dẫn ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nhất là áp dụng biện pháp sạ hàng, sạ thưa, sạ cụm, cấy máy; lượng giống sử dụng không quá 100 kg/ha, trong đó khuyến khích các biện pháp canh tác sử dụng từ 50-60 kg giống/ha. Về chăm sóc lúa, ngành Nông nghiệp hướng dẫn nông dân bón lót phân lân, phân vôi, phân hữu cơ... để kích thích bộ rễ cây lúa phát triển mạnh, hạn chế ngộ độc hữu cơ. Thực hiện bón phân cân đối, đặc biệt không bón thừa phân đạm, bón phân lân giai đoạn lúa đẻ nhánh hiệu quả, bón kali để hạn chế đổ ngã; chú ý bổ sung phân trung lượng, vi lượng và ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất lúa theo hướng an toàn, thân thiện môi trường như “3 giảm 3 tăng”, “1 phải 5 giảm”, SRP, GAP, công nghệ sinh thái, sử dụng chế phẩm sinh học (nấm xanh, Ometar...) trong quản lý sâu rầy...

Ông Trần Xuân Phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh, nhấn mạnh: “Vụ lúa đông xuân 2023-2024, huyện Vĩnh Thạnh tổ chức sản xuất theo hướng hàng hóa chất lượng cao, số lượng lớn, an toàn thực phẩm trên nền tảng tổ chức sản xuất theo mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã, cánh đồng lớn gắn với thị trường thông qua doanh nghiệp liên kết sản xuất. Các địa phương bố trí mùa vụ trên cơ sở khung thời vụ kết hợp với biện pháp “xuống giống né rầy, đồng loạt, tập trung cho từng vùng, từng cánh đồng và lưu ý tình hình hạn cuối vụ”; chỉ đạo không xuống giống kéo dài, không để trên cùng một cánh đồng có nhiều trà lúa đan xen, phải áp dụng đồng bộ, hiệu quả các giải pháp kỹ thuật nhất là kỹ thuật “3 giảm 3 tăng”, “1 phải 5 giảm”... vào sản xuất, góp phần sản xuất thắng lợi vụ lúa đông xuân 2023-2024”.