Vụ nổ hàng loạt máy nhắn tin của phong trào Hezbollah ở Lebanon đã chuyển sự chú ý sang Ðơn vị 8200 của Israel, lực lượng bị nghi tham gia lập kế hoạch cho vụ tấn công khiến nhiều người thương vong này.

Binh sĩ thuộc Đơn vị 8200 đang xử lý dữ liệu. Ảnh: IDF

Giới chức Israel đến nay vẫn im lặng về hoạt động tình báo táo bạo đã giết chết 12 người và làm bị thương hàng ngàn thành viên Hezbollah vào ngày 17-9. Một nguồn tin an ninh cấp cao của Lebanon nói rằng cơ quan tình báo Mossad của Israel đứng sau chiến dịch cài một lượng nhỏ thuốc nổ bên trong 5.000 máy nhắn tin mà Hezbollah đặt hàng.

Tuy nhiên, hãng Reuters sau đó dẫn một nguồn tin an ninh phương Tây tiết lộ rằng Đơn vị 8200, một đơn vị quân đội không thuộc Mossad, đã tham gia vào giai đoạn phát triển chiến dịch chống lại Hezbollah, kéo dài hơn một năm. Cụ thể, đơn vị này đã thử nghiệm cách họ có thể đưa vật liệu nổ vào quy trình sản xuất.

Yossi Kuperwasser, cựu quan chức tình báo quân sự và hiện là Giám đốc nghiên cứu tại Diễn đàn Quốc phòng và An ninh Israel, cho biết không có xác nhận nào cho thấy Đơn vị 8200 dính líu đến vụ tấn công máy nhắn tin ở Lebanon. Nhưng ông nhận xét các thành viên của Đơn vị 8200 là những người tài giỏi và thông minh nhất trong quân đội Israel.

Đơn vị này, cùng với những binh sĩ trẻ được tuyển chọn kỹ lưỡng, phát triển và vận hành các công cụ thu thập thông tin tình báo và thường được ví như Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) hoặc Cơ quan Tình báo Tín hiệu Anh (GCHQ).

Đơn vị 8200 nổi tiếng với văn hóa làm việc nhấn mạnh vào tư duy sáng tạo để giải quyết các vấn đề chưa từng gặp trước đây hoặc chưa nghĩ tới. Điều này đã giúp một số sinh viên tốt nghiệp xây dựng nên ngành công nghệ cao của Israel và một số công ty lớn nhất của nhà nước Do Thái. Kobi Samboursky, một cựu thành viên Đơn vị 8200, cho biết đơn vị này có tỷ lệ luân chuyển nhân sự cao, gồm những người mới vào nghề thay thế cho những nhân viên kỳ cựu.

Đơn vị 8200 ra đời từ những ngày đầu thành lập nhà nước Israel vào năm 1948 với các hoạt động thường được giữ bí mật.

Ngoài việc do thám người Palestine ở Bờ Tây và Dải Gaza, Đơn vị 8200 còn hoạt động ở mọi khu vực, kể cả các vùng chiến sự, và trong thời chiến, cơ quan này phối hợp chặt chẽ với sở chỉ huy tác chiến.

Trong một tuyên bố công khai hiếm hoi về các hoạt động của Đơn vị 8200, quân đội Israel vào năm 2018 cho biết đơn vị này đã giúp phá một âm mưu tấn công trên không của tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) nhằm vào một quốc gia phương Tây. Họ cũng thừa nhận phạm vi hoạt động của đơn vị này, từ thu thập thông tin tình báo và phòng thủ mạng đến “các cuộc tấn công công nghệ”.

Mặc dù Tel Aviv chưa bao giờ xác nhận sự liên quan, Đơn vị 8200 được cho đã nhúng tay vào cuộc tấn công bằng virus Stuxnet từng vô hiệu hóa các máy ly tâm hạt nhân của Iran, một cuộc tấn công mạng vào công ty viễn thông Ogero của Lebanon năm 2017 cũng như hàng loạt hoạt động nổi bật khác bên ngoài Israel.

Tại một hội nghị ở Tel Aviv năm ngoái, chỉ huy của Đơn vị 8200 cho biết tổ chức này đã sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để giúp lựa chọn mục tiêu của phong trào Hồi giáo Hamas.

Bất chấp những thành công trên, Đơn vị 8200 đã phải hứng chịu chỉ trích sau khi không ngăn chặn được cuộc tấn công bất ngờ của Hamas vào lãnh thổ Israel ngày 7-10-2023, khiến hàng ngàn người chết, hàng trăm người bị bắt cóc. Gần đây, chỉ huy của đơn vị này đã tuyên bố từ chức vì không hoàn thành nhiệm vụ.

HẠNH NGUYÊN