HẠNH NGUYÊN (Theo NY Times)

Nhiều sáng kiến mới được đưa ra nhằm khuyến khích người dân sinh con đã tô đậm thách thức mà Trung Quốc đối mặt trong việc tăng tỷ lệ sinh đang sụt giảm.

Trung Quốc đang “khát” trẻ con. Ảnh: EPA

Trong tháng này, tỉnh Tứ Xuyên đã quyết định dỡ bỏ mọi giới hạn về số lượng con mà cha mẹ đăng ký khai sinh với chính quyền địa phương. Trong động thái bất thường, quy định này cũng áp dụng đối với những cặp đôi có con nhưng chưa kết hôn. Trước đây, chỉ những người đã kết hôn mới được phép đăng ký khai sinh cho con và tối đa chỉ 3 con.

Những nỗ lực khác cũng được triển khai nhằm thúc đẩy tăng dân số. Gần đây, một bệnh viện ở Côn Minh, thủ phủ tỉnh Vân Nam, thông báo rằng những sinh viên cao trên 1m65 khi hiến tặng tinh trùng có thể được trả 660USD. Nhiều thành phố khác cũng có động thái tương tự. Bên cạnh xây dựng ngân hàng tinh trùng, giới chức còn có kế hoạch mở rộng phạm vi thanh toán bảo hiểm quốc gia cho các phương pháp điều trị vô sinh, bao gồm phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Chính sách một con không chỉ khiến tỷ lệ sinh ở Trung Quốc giảm mà còn làm một thế hệ thay đổi thái độ về quy mô gia đình. Trung Quốc đã tìm cách tăng tỷ lệ sinh, như cho phép các cặp đôi có 2 con vào năm 2016, rồi 3 con năm 2021, nhưng những nỗ lực này đều không được đón nhận rộng rãi. Sáng kiến ở Tứ Xuyên cho thấy nỗ lực mới của Trung Quốc trong việc khơi mào sự bùng nổ trẻ sơ sinh sau khi dân số nước này trong năm ngoái giảm lần đầu tiên kể từ thập niên 1960 (giảm 850.000 xuống 1,4 tỉ người).

Vấn đề tài chính

Tuy nhiên, những giải pháp trên đều vấp phải hoài nghi trong dân chúng, phơi bày những khó khăn mà Trung Quốc đối mặt khi đất nước Ðông Á tìm cách ngăn chặn tình trạng teo tóp lực lượng lao động có nguy cơ đe dọa tăng trưởng kinh tế.

Nhiều người trẻ Trung Quốc không mặn mà với những sáng kiến “dụ” sinh con tại đất nước mà chi phí nuôi con thuộc hàng đắt đỏ nhất thế giới. Ðối với họ, những sáng kiến này không thể giúp giải quyết những lo ngại về hỗ trợ song thân lớn tuổi và xoay xở các khoản chi phí tăng cao gồm giáo dục, nhà ở, chăm sóc y tế. “Vấn đề cơ bản không phải người dân không thể có con mà là họ không kham nổi”, Lu Yi, y tá 26 tuổi ở tỉnh Tứ Xuyên, chia sẻ. Bản thân Lu cho rằng cô sẽ phải kiếm ít nhất gấp đôi lương tháng hiện nay (1.200USD) mới tính đến chuyện sinh con.

Các chuyên gia lưu ý tỷ lệ sinh giảm liên quan tới những thay đổi về văn hóa và kinh tế hơn là vấn đề vô sinh. Sau các đợt phong tỏa chống đại dịch COVID-19 ở Trung Quốc, gần 20% người trong độ tuổi 16-24 rơi vào cảnh thất nghiệp. Trong cuộc khảo sát đối với khoảng 20.000 người chủ yếu trong độ tuổi 18-25 vào năm ngoái, 2/3 số người được hỏi trả lời không muốn có con. Các nhà nhân khẩu học cũng đã viện dẫn chi phí và áp lực của hệ thống giáo dục Trung Quốc là nỗi lo lớn.