Bài, ảnh: ÁI LAM

Vườn quốc gia (VQG) Núi Chúa (thôn Thái An, xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận) là Khu dự trữ sinh quyển thế giới từ tháng 4-2022. Nơi đây đang là điểm đến được yêu thích bởi hệ sinh thái đa dạng, vẻ đẹp hoang sơ và nhiều trải nghiệm đa dạng. Trong đó, trekking VQG Núi Chúa luôn là hành trình khám phá thú vị, thu hút nhiều du khách trẻ.

Trên cung đường trekking có nhiều con suối để du khách nghỉ ngơi lấy lại sức.

VQG Núi Chúa có tổng diện tích 106.600ha, gồm rừng, biển, bán sa mạc. Đây cũng là nơi có hệ sinh thái rừng khô hạn duy nhất của Việt Nam và hiếm có ở Đông Nam Á. Không chỉ có biển xanh cát trắng, những rặng san hô rực rỡ sắc màu mà còn có những thảm rừng nguyên sinh xanh mát, những công viên đá độc đáo. VQG Núi Chúa là ngôi nhà của hơn 1.500 loài thực vật, trong đó có 54 loài được ghi trong Sách đỏ Việt Nam và Danh lục đỏ thế giới (IUCN); 765 loài động vật, trong đó có 46 loài quý hiếm. Với những nét độc đáo đó, khám phá VQG Núi Chúa luôn là hành trình được nhiều người yêu thích thiên nhiên lựa chọn. Trong đó, trekking (đi bộ đường dài) là những hành trình khám phá gần gũi và mang đến nhiều trải nghiệm thú vị.

Hệ thống núi Chúa có đỉnh cao nhất là Cô Tuy (người địa phương gọi là đỉnh Chúa Anh, cao 1.039m so với mực nước biển). Tại đây có nhiều cung đường trekking, như: chinh phục đỉnh Đá Đỏ, đỉnh Núi Chúa, đỉnh Núi Ông, hồ Am Dú, Thác 5 Tầng… Trong đó, cung đường chinh phục núi Chúa là hơn 20km, cũng là cung đường thử thách và “bào sức” nhất. Cung đường này chỉ phù hợp cho những người thường xuyên tham gia các hoạt động leo núi, đi bộ đường dài, sức khỏe dẻo dai. Trekking núi Chúa trải qua nhiều cung đường hiểm trở với nhiều dạng địa hình khác nhau, thêm vào đó là khí hậu khắc nghiệt rất dễ mất sức bởi đặc trưng “nắng như rang” của Ninh Thuận. Thực tế, khí hậu của núi Chúa khô hạn, có lượng mưa vào loại thấp nhất Việt Nam nên yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến thể lực của các trekker (người đi bộ đường dài). Do đó, theo người dân bản địa thời gian thích hợp để khám phá VQG Núi Chúa là từ khoảng tháng 3 đến tháng 9.

Trên cung đường chinh phục núi Chúa, du khách sẽ có cơ hội nhìn ngắm sự phân tầng độc đáo của thảm thực vật nơi đây. Dưới chân núi là bãi cát bỏng rát chân, phía xa là các bãi cỏ tranh mênh mông. Đi hết tầng cỏ, du khách đến với tầng gai là những cây bụi đầy gai nhọn, phát triển với các hình thù đa dạng như bonsai để thích nghi với sự khô hạn. Sau khi băng qua thảm thực vật bụi gai, du khách sẽ đến suối Lồ Ô ẩn mình giữa rừng rậm. Nước suối trong vắt mát lành chảy theo những tảng đá cao tạo thành một thác nước đẹp mắt. Tại đây, du khách sẽ nghỉ ngơi, tắm suối hay dùng bữa trưa nhẹ để lấy lại sức. Hành trình tiếp tục đến thung lũng Ô Lim khi băng qua những mảng rừng nhiệt đới rậm rạp. Đây cũng là địa điểm thường được chọn để hạ trại qua đêm, bởi đồng cỏ bằng phẳng, xanh mướt rất nên thơ.

Sau khi vượt qua những thử thách từ khí hậu khắc nghiệt và địa hình độc đáo trong hành trình trekking, các trekker sẽ chạm đến đỉnh núi Chúa ở độ cao 1.039m. Tại đây, bạn sẽ được ngắm nhìn khung cảnh tuyệt đẹp của biển Đông, vịnh Vĩnh Hy và những hòn đảo phía xa.

Trekking núi Chúa là một trải nghiệm khá đặc biệt, tuy nhiên, đòi hỏi du khách cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng về sức khỏe, thiết bị an toàn, nước uống và thức ăn, thuốc men dự phòng trong hành trình khám phá. Đặc biệt, du khách cần phải có giấy phép vào VQG. Thông thường, du khách cần được nhân viên kiểm lâm của VQG dẫn đường hoặc đặt tour qua các đơn vị được phép khai thác như Tổ Ong Adventures, INTOUR, Viet Nam Discovery Team... Trong đó, trải nghiệm ấn tượng là hành trình trekking và mang theo “bom hạt giống” cùng các nhân viên kiểm lâm. “Bom hạt giống” là phương pháp để tái tạo hệ thực vật rừng một cách tự nhiên. Đây là ý tưởng của Ban quản lý VQG Núi Chúa với mục đích khuyến khích du khách chung tay cùng VQG Núi Chúa trồng rừng. Theo đó, du khách sẽ được tìm hiểu cách tạo “bom hạt giống” bằng cách trộn đất sét với phân, nước và để hạt cây rừng cần trồng vào giữa rồi vo viên lại. “Bom hạt giống” sinh trưởng dựa theo nguyên lý tự nhiên, nảy mầm khi gặp trời mưa, không cần bón phân hay tưới nước. Do đó, khi đi trekking du khách có thể mang theo vài “bom hạt giống” và ném tại các điểm mà mình lựa chọn, như: đỉnh Đá Đỏ, đỉnh núi Chúa, núi Ông… Hành trình trekking núi Chúa vì thế sẽ trở nên có ý nghĩa hơn khi du khách vừa chinh phục giới hạn của bản thân vừa chung tay góp sức tái sinh rừng.