Thoái hóa khớp gối là tình trạng hư hỏng phần sụn, đệm giữa hai đầu xương chày và xương đùi, kèm theo phản ứng viêm và giảm sút lượng dịch nhày giúp bôi trơn, vì vậy gây đau và cứng khớp.  Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp ở người trên 40 tuổi, nhất là sau 60 tuổi. Tuổi lớn, béo phì, giới tính nữ là những đối tượng thường thấy trong bệnh lý thoái hóa khớp gối. Tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Thành Tấn – Phó Trưởng khoa Ngoại Chấn thương – chỉnh hình, Bệnh viện (BV) Trường Đại học Y dược Cần Thơ chia sẻ về các dấu hiệu nhận biết bệnh cũng như phương pháp phẫu thuật thay khớp gối, giúp bệnh nhân cải thiện chất lượng cuộc sống.

Đau là biểu hiện hay gặp và là than phiền chính của bệnh nhân thoái hóa khớp gối. Đau hay gặp ở mặt trong khớp gối, đau tăng lên khi đi lại, giảm khi nghỉ ngơi, đặc biệt khi chuyển tư thế từ ngồi sang đứng. Gập và duỗi gối thường khó khăn, có thể nghe tiếng "lạo xạo" khi vận động gối. Một số trường hợp nặng có thể có dấu hiệu tràn dịch khớp gối. Nếu bệnh nhân có tình trạng loãng xương phối hợp có thể chân bị lệch trục kiểu vòng kiềng (chân chữ O) hoặc kiểu chân chữ X. Trên phim X- quang có thể thấy các dấu hiệu điển hình như: đặc xương dưới sụn, hẹp khe khớp, nang xương, gai xương...

Thoái hóa khớp gối có nhiều phương pháp điều trị khác nhau, tùy giai đoạn của bệnh. Trong đó phẫu thuật thay khớp gối nhân tạo được chỉ định khi khớp gối bị hư hại quá nhiều, điều trị nội khoa thất bại. Nhờ những tiến bộ không ngừng trong công nghệ sản xuất chất liệu cũng như sự đa dạng về cấu tạo khớp nhân tạo (phục vụ chuyên biệt hơn cho từng nhóm bệnh lý), phẫu thuật thay khớp gối nhân tạo được triển khai ngày càng nhiều và được xem là giải pháp tối ưu trong điều trị thoái hóa khớp gối giai đoạn nặng.

Tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Thành Tấn thăm khám khớp gối cho bệnh nhân.

Thay khớp gối thực chất là thay lớp sụn xương bị hư bằng chất liệu nhân tạo có hình dạng mô phỏng như khớp thật. Có nhiều loại khớp gối nhân tạo với cấu hình chi tiết khác nhau nhưng cơ bản mỗi khớp có ba thành phần chính gồm: lồi cầu đùi, mâm chày và tấm đệm bằng nhựa tổng hợp chèn giữa hai thành phần trên, giúp khớp hoạt động dễ dàng. Vấn đề tập luyện và thay đổi một số thói quen sinh hoạt sau phẫu thuật cần được bệnh nhân và thầy thuốc trao đổi cụ thể trước khi tiến hành phẫu thuật; góp phần không nhỏ cho thành công ca mổ cũng như đảm bảo tuổi thọ khớp nhân tạo. Bệnh nhân được hướng dẫn tập luyện ngay ngày đầu tiên sau mổ và tăng dần sau đó; tập đi lại với sự hỗ trợ của khung tập đi từ 2-4 tuần. Sau khoảng 6-8 tuần bệnh nhân sẽ phục hồi gần như hoàn toàn và sinh hoạt bình thường sau 3 tháng. Tuổi thọ trung bình khớp gối nhân tạo khoảng 15 đến 20 năm, tùy kỹ thuật mổ và ý thức sinh hoạt của bệnh nhân. Khi phần khớp nhân tạo bị bào mòn, bệnh nhân có thể thay khớp nhân tạo khác. Do đó, cần cân nhắc kỹ chỉ định mổ thay khớp gối đối với các bệnh nhân trẻ tuổi. Chi phí điều trị là trở ngại lớn đối với bệnh nhân. Giá thành bộ khớp gối trung bình khoảng 40 – 60 triệu đồng tùy theo loại; trong đó bảo hiểm y tế thanh toán 40 triệu đồng. Điều này rất có ý nghĩa đối với các bệnh nhân tham gia BHYT.

Khoa Chấn thương - Chỉnh hình, BV Trường đại học Y Dược Cần Thơ, với đội ngũ các phẫu thuật viên nhiều kinh nghiệm, được đào tạo bài bản từ các chuyên gia hàng đầu trên thế giới như: Mỹ, Singapore, Thái Lan… là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực thay khớp nói chung và thay khớp gối nói riêng. Đến nay, bệnh viện phẫu thuật thành công trên 500 trường hợp thay khớp háng và khớp gối. Kết quả ghi nhận rất tốt, bệnh nhân trở lại sinh hoạt bình thường.

Phẫu thuật thay khớp gối là kỹ thuật chuyên sâu, chỉ nên triển khai ở những tuyến chuyên khoa sâu. Phẫu thuật thay khớp gối là chỉ định sau cùng sau khi cân nhắc các phương pháp điều trị khác và nên chỉ định đối với các bệnh nhân thoái hóa khớp gối giai đoạn nặng.

Chi phí phẫu thuật thay khớp gối tại BV Trường Đại học Y Dược Cần Thơ Chi phí ca phẫu thuật thay khớp gối từ 60 – 80 triệu đồng. Đặc biệt, bệnh nhân có BHYT được hưởng quyền lợi khi thực hiện các phẫu thuật này, tùy theo trường hợp. Những trường hợp được thanh bảo hiểm y tế đúng tuyến: bệnh nhân đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu tại BV Trường Đại học Y dược Cần Thơ; bệnh nhân nhập viện thuộc bệnh cấp cứu; bệnh nhân có giấy chuyển viện từ BV khác đến. Những trường hợp khác nếu có thẻ BHYT thanh toán 60% so với mã quyền lợi. Bệnh nhân quan tâm bệnh lý khớp gối và phẫu thuật thay khớp gối, có thể liên hệ với Tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Thành Tấn, Phó Trưởng khoa Ngoại chấn thương – Chỉnh hình, BV Trường Đại học Y Dược Cần Thơ qua email: thanhtana@yahoo.com.

Bài, ảnh: THU SƯƠNG