Sa Đéc là một trong ba vùng phát triển lớn mạnh về hoa kiểng ở khu vực ĐBSCL nói chung và tỉnh Đồng Tháp nói riêng. Việc phát triển Làng hoa Sa Đéc nhận được sự quan tâm rất lớn của chính quyền các cấp, các ngành chuyên môn cùng với tâm huyết và kinh nghiệm của các nghệ nhân. Xác định mục tiêu lâu dài cho sự phát triển của làng hoa, Đồng Tháp đang nghiên cứu phát triển làng hoa kiểng kết hợp với tham quan du lịch nhằm khai thác và phát huy lợi thế sẵn có làng hoa này.

Làng hoa kết hợp du lịch

Làng hoa Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp là một trong những vựa hoa lớn nhất khu vực phía Nam có diện tích trên 400ha với hơn 2.000 hộ làm nghề. Nơi đây có đến 1.000 chủng loại hoa, sản lượng mỗi năm trên 20 triệu giỏ hoa các loại, tổng doanh số 170 tỉ đồng. Không chỉ bó hẹp ở phường Tân Quy Đông, nghề sản xuất hoa kiểng đã mở rộng đến các xã, phường lân cận, hình thành nên một làng hoa Sa Đéc nổi tiếng trong và ngoài nước. Hoa kiểng nơi đây dùng để trang trí nội thất, tạo cảnh quan cho công viên, cơ quan, công sở, công trình văn hóa, nhà ở… nên có rất nhiều chủng loại.

Giống hoa chuông màu mới vừa được Trung tâm Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao cấy mô thành công, đưa ra thị trường Tết năm nay.

Tuy nhiên, theo đánh giá của các nhà chuyên môn, hiện nay, việc sản xuất hoa ở Làng hoa Sa Đéc mới phát triển ở quy mô, gia đình, diện tích đất nhỏ, manh mún nên quy mô chưa lớn. Người trồng hoa chủ yếu dựa vào kinh nghiệm truyền thống, chưa áp dụng mạnh mẽ những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nên chất lượng hoa chưa cao, hình thức liên kết và hợp tác trong sản xuất còn sơ khai. Bên cạnh đó, các nhà vườn chưa tìm được đầu ra ổn định để tiêu thụ sản phẩm, dễ dẫn đến tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, dễ bị ép giá... Đồng thời, đa số các hộ trồng hoa thiếu vốn dài hạn để mở rộng đầu tư, nhất là đầu tư công nghệ mới, công nghệ sinh học về lai tạo, nhân giống, công nghệ bảo quản, đóng gói… Anh Trương Hữu Hùng, nhà vườn ở xã Tân Khánh Trung, cho biết: Gia đình anh có 2.200m2 trồng khoảng 10 loại hoa kiểng, như: hoa hồng, thược dược, cát tường, hoa chuông, đồng tiền… Mỗi năm, anh đưa ra thị trường hàng ngàn giỏ, chậu hoa các loại. "Tôi trồng hoa kiểng vì đam mê nên theo đuổi hàng chục năm nay. Trên thực tế, "để sống" với nghề trồng hoa rất khó. Mỗi năm, nhà vườn lo lắng giá cả đầu vào tăng cao, thời tiết thất thường, giá đầu ra không ổn định… Do vậy, chúng tôi rất mong muốn được chính quyền quan tâm hỗ trợ giống mới, đầu ra sản phẩm… để có thể an tâm làm nghề!" - anh Trương Hữu Hùng nói.

Tìm hướng đi lâu dài và phát triển bền vững Làng hoa Sa Đéc là vấn đề được chính quyền địa phương và các nhà chuyên môn quan tâm. Hướng đi ấy được xác định là sự kết hợp giữa làm du lịch gắn với điểm đến làng hoa Sa Đéc. Theo Vũ Kim Anh, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Sáng tạo - Khởi nghiệp, Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp, điểm nhấn trong quy hoạch của TP Sa Đéc là những công trình có kiến trúc xưa được xây cất vào cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, là những di tích kiến trúc nghệ thuật khá nổi tiếng. Phải kể đến nhà cổ Huỳnh Thủy Lê được Hiệp hội UNESCO Việt Nam vinh danh trong Top 100 điểm đến ấn tượng Việt Nam năm 2013, Lăng cụ Phó Bảng Nguyễn Sinh Sắc được bình chọn là điểm du lịch tiêu biểu ở ĐBSCL; hay Kiến An Cung, chùa Phước Hưng, chùa Bà Thiên Hậu, đình thần Vĩnh Phước… Làng nghề truyền thống bột Sa Đéc tiêu thụ bình quân 80-90 tấn bột tươi mỗi ngày để làm ra các sản phẩm ăn liền, như: mì, hủ tiếu, phở, bánh canh, cháo… Do vậy, xây dựng mô hình sản xuất hoa kiểng kết hợp du lịch là điểm nhấn, quảng bá hình ảnh làng kiểng Sa Đéc và góp phần nâng cao giá trị tăng thêm cho nông dân. Để làm được điều đó, cần nhiều chương trình hỗ trợ nông dân, như: kết nối cung cầu; hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc cây trồng theo công nghệ mới; giúp bảo hộ sản phẩm khi ra thị trường; cung cấp thông tin về thị trường, sản phẩm. Đồng thời, định hướng cho nông dân trồng hoa, cây trái theo nhu cầu của thị trường. Chính quyền địa phương quan tâm đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên các dự án cơ sở hạ tầng giao thông kết nối các điểm đến.

Từng bước hình thành "thành phố hoa"

Để tạo đà cho thành phố hoa tương lai, chính quyền địa phương đã quan tâm đầu tư xây dựng hạ tầng. Ngay từ đầu năm 2014, địa phương xây dựng con đường hoa và công viên hoa phối hợp với làng hoa, chợ hoa tạo điểm nhấn cho thành phố. Đường hoa Sa Nhiên - Cai Dao (thuộc phường Tân Quy Đông) trưng bày hoa tươi quanh năm, có chiều dài hơn 2,3 km, mặt đường rộng 5,5m, vỉa hè dành cho khách đi bộ tham quan mỗi bên rộng 1m đã hoàn thành vào tháng 2-2015. Công viên hoa ở Sa Đéc là công viên hoa lớn nhất Việt Nam với diện tích trên 23 ha, được thiết kế trên hiện trạng một phần công viên Sa Đéc cũ. Đây là điểm nhấn thu hút du khách tham quan, các nhà đầu tư, góp phần hiện thực hóa chủ trương xây dựng thành phố hoa Sa Đéc.

Tháng 3-2014, UBND tỉnh Đồng Tháp đã ban hành quyết định thành lập Trung tâm Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, trên cơ sở tổ chức lại Trung tâm Giống nông nghiệp, trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh. Trung tâm có chức năng nghiên cứu, ứng dụng, tiếp nhận và chuyển giao kỹ thuật công nghệ mới vào phục vụ sản xuất nông nghiệp. Tổ chức chứng nhận chất lượng giống cây trồng và Quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP) đối với một số cây trồng chủ lực của tỉnh. Nghiên cứu ứng dụng, thực nghiệm công nghệ mới trong chọn tạo và sản xuất giống cây trồng mới; cung ứng giống cây trồng, hoa kiểng phục vụ sản xuất theo hướng đa dạng hóa sản phẩm theo yêu cầu của ngành, của thị trường trong và ngoài nước; tiếp nhận, chuyển giao, tập huấn, hướng dẫn thực hành các tiến bộ khoa học công nghệ cao trong và ngoài nước phục vụ sản xuất nông nghiệp. Qua gần 2 năm hoạt động, Trung tâm nghiên cứu, đưa ra thị trường một số loại hoa kiểng mới theo phương pháp cấy mô, như: hoa chuông, đồng tiền. Ông Phạm Hữu Phước, Giám đốc Trung tâm Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao tỉnh Đồng Tháp, cho biết: Trung tâm đề ra mục tiêu mỗi năm nghiên cứu đưa ra thị trường 1-2 giống hoa kiểng mới; cung cấp từ 1-1,5 triệu cây giống. Hướng tới, Trung tâm xây dựng nhà màng trồng hoa kiểng; phối hợp liên kết chuyển giao công nghệ trong và ngoài nước. Đảm bảo cung ứng cây giống hoa kiểng theo đơn đặt hàng trong và ngoài tỉnh. Bên cạnh đó, Trung tâm thực hiện chế độ ưu đãi cho bà con đặt hàng sớm hoa kiểng…

Tin vui cho nhà vườn tại TP Sa Đéc, khi ngày 20-11 vừa qua, đoàn công tác TP Emmen, Hà Lan đã ký kết biên bản ghi nhớ về việc phát triển TP hoa Sa Đéc. Theo đó, TP Emmen sẽ hỗ trợ TP Sa Đéc thành lập trung tâm ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất hoa kiểng, tập huấn nông dân trồng hoa, giúp liên kết các vùng trồng hoa tại Hà Lan với các doanh nghiệp kinh doanh, sản xuất hoa kiểng tại TP Sa Đéc. Ngoài ra, phía Hà Lan cũng sẽ hỗ trợ các giống hoa mới và tìm hướng liên kết tiêu thụ cho thị trường hoa kiểng đầy tiềm năng tại Đồng Tháp. Đây là cơ hội để hoa kiểng Sa Đéc vươn ra thế giới...

Bài, ảnh: TUYẾT TRINH