Sau khi được bổ nhiệm làm Thủ tướng Ukraine, người từng đứng sau thỏa thuận khoáng sản với Mỹ, bà Yulia Svyrydenko được dự đoán tiếp tục đẩy mạnh hợp tác chiến lược với chính quyền Tổng thống Donald Trump giữa thời điểm Kiev tìm cách phát triển ngành công nghiệp vũ khí và phục hồi nền kinh tế đang suy kiệt nghiêm trọng.

Tân Thủ tướng Yulia Svyrydenko trước Quốc hội Ukraine. Ảnh: euronews
 

Trong đợt cải tổ nội các mới nhất và lớn nhất kể từ khi xảy ra chiến tranh với Nga, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã chỉ định bà Svyrydenko tiếp quản vị trí thủ tướng sau khi quy trình bổ nhiệm được Quốc hội nước này phê chuẩn và thông qua.

Trên nền tảng X, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã chúc mừng bà Svyrydenko, đồng thời nói thêm rằng Liên minh châu Âu (EU) hoàn toàn ủng hộ nữ chính trị gia 39 tuổi đấu tranh cho sự tồn vong của đất nước cũng như nỗ lực của bà vì sự phục hồi của Ukraine.

Trung gian cho thỏa thuận khoáng sản với Mỹ

Sinh năm 1985 tại Chernihiv, bà Svyrydenko tốt nghiệp Ðại học Thương mại và Kinh tế Quốc gia Kiev vào năm 2008 với bằng Quản lý Chống độc quyền. Bà cũng là Giáo sư Thực hành xuất sắc và giảng viên thỉnh giảng tại Trường Kinh tế Kiev.

Sau thời gian hoạt động với tư cách chuyên gia kinh tế tại Công ty Cổ phần Liên doanh Ukraine - Andorra "AMP", bà Svyrydenko sớm gia nhập các hoạt động quốc tế khi được bầu làm Ðại diện thường trực của khu vực Chernihiv tại thành phố Vô Tích (Trung Quốc) năm 2011. Sự nghiệp quản lý hành chính công của bà Svyrydenko bắt đầu vào năm 2015 khi trở thành người đứng đầu Sở Phát triển Kinh tế Chernihiv. Trong năm 2018, bà Svyrydenko nhờ vào uy tín quản lý tiếp tục được bổ nhiệm làm Quyền Thống đốc tỉnh Chernihiv.

Tham gia chính trường, bà Svyrydenko được Tổng thống Zelensky bổ nhiệm làm đại diện cho Ukraine trên lĩnh vực kinh tế và xã hội trong Nhóm tiếp xúc 3 bên (gồm đại diện của Nga, Ukraine và Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu) vào năm 2020 để thúc đẩy tiến trình đàm phán liên quan cuộc chiến ở khu vực miền Ðông. Cuối năm này, bà được bổ nhiệm làm Phó Chánh Văn phòng Tổng thống. Từ năm 2021, bà Svyrydenko giữ chức Phó Thủ tướng thứ nhất và đóng vai trò trung tâm trong chiến lược kinh tế thời chiến của Ukraine khi cùng lúc đảm trách chức vụ Bộ trưởng Bộ Phát triển Kinh tế và Thương mại.

Ðầu năm nay, nữ chính trị gia 39 tuổi thu hút sự chú ý của toàn cầu khi làm trung gian cho thỏa thuận khoáng sản với Mỹ, đáp ứng yêu cầu quan trọng mà chính quyền Tổng thống Trump đặt ra để hỗ trợ Kiev đàm phán với Nga. Trong cột mốc quan trọng, bà Svyrydenko đã dẫn đầu phái đoàn Ukraine tới Washington ký thỏa thuận Quỹ tái đầu tư Mỹ - Ukraine hồi tháng 4. Về mặt kinh tế, thỏa thuận này cân bằng giữa đòi hỏi của Washington về quyền kiểm soát tài nguyên thiên nhiên Ukraine với các yêu cầu của Kiev về nguồn hỗ trợ tài chính cho tiến trình tái thiết. Về chính trị, chuyến đi của bà Svyrydenko phần nào giúp hàn gắn mối quan hệ giữa Tổng thống Trump và người đồng cấp Zelensky, vốn tan vỡ sau khi cuộc đấu khẩu tại Nhà Trắng.

Trong sự kiện gần nhất, bà Svyrydenko đầu tháng 7 đã dẫn đầu phái đoàn tham gia Hội nghị Phục hồi Ukraine lần thứ 4 diển ra tại Rome (Ý), đảm bảo thỏa thuận về các dự án kinh tế và phát triển trị giá ít nhất 12 tỉ USD.

Trọng trách lớn trong thời chiến

Theo giới quan sát, việc bổ nhiệm nhà kinh tế và chuyên gia kỹ trị giàu kinh nghiệm như bà Svyrydenko làm Thủ tướng cho thấy nỗ lực của Ukraine nhằm thúc đẩy chương trình nghị sự quản trị thời chiến tập trung vào sản xuất quốc phòng, cải cách tài chính và hiện đại hóa kinh tế trước mối đe dọa thiếu hụt ngân sách. Nhưng xét sâu về mặt nội bộ, Kiev hiện không chỉ đối mặt với khó khăn kinh tế mà còn cả sự giám sát chính trị. Ðiều này được phản ánh qua lo ngại của các nhà lập pháp đối lập, rằng nội các mới có thể chịu ảnh hưởng quá mức bởi văn phòng tổng thống.

Xoa dịu bất an, tân Thủ tướng Svyrydenko khẳng định nội các mới sẽ tập trung vào số lượng và kết quả thay vì chỉ có lòng trung thành chính trị. Nhấn mạnh định hướng chiến lược rõ ràng của chính phủ là tự chủ về quân sự, kinh tế và xã hội, bà Svyrydenko cho biết nội các mới đã bắt đầu tiến trình tối ưu hóa bộ máy nhà nước và cam kết kiểm toán toàn diện các khoản chi tiêu để giảm chi phí. Trong bối cảnh chiến tranh không cho phép trì hoãn, tân Thủ tướng Ukraine kêu gọi đất nước hành động nhanh chóng và quyết đoán để đạt được những kết quả thực sự, tích cực mà mọi người dân Ukraine đều cảm nhận được trong cuộc sống hàng ngày.

Trước đó, Tổng thống Zelensky đã vạch ra tầm nhìn cho tương lai kinh tế và quốc phòng của Ukraine, đặt sản xuất vũ khí trong nước và cải cách quy định làm trọng tâm trong đề xuất cải tổ chính phủ. Ủng hộ chủ trương này, bà Svyrydenko đã chia sẻ trên mạng xã hội kế hoạch mở rộng sản xuất vũ khí trong nước, củng cố lực lượng vũ trang và hỗ trợ nền kinh tế.

Trước mắt, để đáp ứng ít nhất 50% nhu cầu của quân đội trên chiến trường trong vòng 6 tháng, bà Svyrydenko cam kết hành động nhanh chóng đối với chuỗi cung ứng quốc phòng và hiện đại hóa công nghiệp quân sự. Trong thời gian tới, bà Svyrydenko cho biết nội các mới còn tập trung hỗ trợ các doanh nhân trong nước giữa thời điểm Ukraine đang đối mặt tình trạng thâm hụt ngân sách lên tới 19 tỉ USD do giảm viện trợ quốc tế. Kêu gọi hành động nhanh chóng và thiết thực hướng tới mục tiêu "Sản xuất tại Ukraine", Thủ tướng Svyrydenko cam kết bảo vệ doanh nghiệp bằng cách bãi bỏ các quy định, giảm bớt bộ máy quan liêu, đẩy nhanh quá trình tư nhân hóa trên quy mô lớn, tiếp tục triển khai các cơ chế hỗ trợ hiệu quả và giảm chi tiêu không thiết yếu để tập trung các nguồn lực nhà nước cho quốc phòng và phục hồi sau chiến tranh.

"Bộ máy nhà nước không có quyền lãng phí nguồn lực và tiềm năng của đất nước. Ukraine xứng đáng trở thành một trong những nền kinh tế vững mạnh của châu Âu" - Thủ tướng Svyrydenko khẳng định.

MAI QUYÊN (Tổng hợp)