HẠNH NGUYÊN

Với việc căng thẳng xung quanh Ðài Loan tăng cao và CHDCND Triều Tiên phóng tên lửa dồn dập, các nhà lập pháp ở Nhật Bản đang thúc đẩy kế hoạch triển khai hầm trú ẩn để người dân có thể tránh bom trong trường hợp xảy ra tấn công.

Người dân diễn tập sơ tán tên lửa ở Naha, tỉnh Okinawa hồi tháng 1-2023. Ảnh: Star and Stripe

Dự luật về kế hoạch xây hầm trú ẩn có thể được thông qua sớm nhất trong năm tài khóa 2024, theo ông Keiji Furuya, nghị sĩ đảng Dân chủ Tự do cầm quyền và là đồng lãnh đạo nhóm nghị sĩ vận động cung cấp nơi trú bom. “Nhật Bản đã không tham gia chiến tranh trong 77 năm qua, nhưng kể từ đó những gì chúng ta cho là hiển nhiên nay không còn đúng nữa. Thế giới đã thay đổi nhiều”, ông Furuya trả lời phỏng vấn Hãng tin Bloomberg tuần rồi.

Nhật nhận thấy nước này đang ở trong khu vực ngày càng nguy hiểm khi Trung Quốc đã phóng các tên lửa đạn đạo xuống vùng biển gần các đảo phía Tây Nam của đất nước Mặt trời mọc vào năm 2022. Triều Tiên cũng tăng tốc phát triển sức mạnh quân sự thông qua nhiều vụ phóng thử tên lửa, bao gồm một tên lửa bay ngang qua lãnh thổ Nhật hồi tháng 10-2022.

Mặc dù Nhật Bản sở hữu mạng lưới tàu điện ngầm ở nhiều thành phố lớn mà có thể dùng làm nơi phòng thủ dân sự, đa số nhà ở tại nước này lại không có tầng hầm. Ðiều này khiến người dân sống ở xa các thành phố lớn có thể bị đe dọa tính mạng nếu xảy ra một cuộc tấn công bằng tên lửa từ Trung Quốc hoặc Triều Tiên, với thời gian bay không quá 15 phút kể từ khi khai hỏa. Nhật cũng có hàng ngàn trung tâm sơ tán dùng trong trường hợp xảy ra thảm họa thiên nhiên, nhưng phần lớn chúng đều không nằm dưới mặt đất. Do vậy, theo ông Furuya, kế hoạch ban đầu sẽ là gia cố các trung tâm hiện có và trang bị thêm các dụng cụ khẩn cấp nhằm tránh tốn quá nhiều tiền cho việc xây mới các hầm trú ẩn.

Chiến lược của Nhật Bản tương tự cách làm của Ðài Loan, vùng lãnh thổ mà tờ Taiwan News cho rằng có hơn 100.000 hầm trú ẩn công cộng và tư nhân. Ðảo quốc Singapore cũng được trang bị đầy đủ các trung tâm sơ tán như thế, bao gồm ở các trạm xe lửa.

Hồi tháng 10-2022, ngay sau khi giới chức Nhật báo động người dân nhanh chân xuống hầm trú ẩn để tránh một quả tên lửa được phóng từ Triều Tiên, nhiều người đã tỏ ra hoang mang bởi không có hầm trú ẩn gần đó. Trước đó 2 tháng, Trung Quốc gây sốc cho Nhật Bản khi bắn một loạt tên lửa trong cuộc tập trận gần đảo Ðài Loan, với một số quả đã rơi vào vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản ở gần chuỗi đảo Okinawa, hành động nhằm nhấn mạnh sự phản đối của Bắc Kinh đối với chuyến thăm Ðài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ khi đó là bà Nancy Pelosi.

Trong Chiến lược an ninh quốc gia mới được công bố hồi cuối năm 2022, Nhật cam kết sẽ xây nhiều loại cơ sở sơ tán và nâng cao nhận thức của người dân về công tác ứng phó với tình trạng khẩn cấp tên lửa đạn đạo. Ông Furuya đề nghị một số vùng, bao gồm những vùng gần các nhà máy điện hạt nhân, cần được ưu tiên. Các ủy viên hội đồng lập pháp ở đảo Yonaguni, cách Ðài Loan khoảng 110km, hồi đầu năm đã kêu gọi chính phủ xây hầm trú ẩn tại đây sớm nhất có thể.