Năm qua, tình hình sản xuất công nghiệp trên địa bàn TP Cần Thơ tiếp tục đạt mức tăng trưởng khá so với năm trước. Các cơ sở hạ tầng thương mại được quan tâm đầu tư nâng cấp mở rộng, công tác quản lý thị trường được tăng cường, cung cầu hàng hóa trên thị trường đảm bảo. Đặc biệt, hoạt động nội thương tại thành phố trong năm qua có bước phát triển rất ấn tượng. Song, chỉ tiêu kế hoạch về giá trị sản xuất công nghiệp và xuất khẩu chỉ mới gần đạt kế hoạch đề ra trong năm 2014 do mục tiêu đề ra ở mức cao nhưng tình hình sản xuất và xuất khẩu có nhiều khó khăn. Dù vậy, năm 2015 ngành công thương thành phố vẫn mạnh dạn đề ra các chỉ tiêu sản xuất và xuất khẩu ở mức cao để phấn đấu thực hiện.

Đặt mục tiêu tăng trưởng cao

Tại Hội nghị tổng kết công tác ngành công thương năm 2014 và triển khai kế hoạch công tác năm 2015, ngành công thương thành phố đề ra chỉ tiêu giá trị sản xuất công nghiệp năm 2015 đạt 103.324 tỉ đồng, tăng 10,7% so với năm 2014. Chỉ số phát triển công nghiệp phấn đấu tăng 7,9% so với năm 2014. Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và doanh thu dịch vụ thu ngoại tệ đạt 1,45 tỉ USD, tăng 7,4% so với năm 2014. Tổng kim ngạch nhập khẩu đạt 420 triệu USD, tăng 10,5% so với năm 2014. Về nội thương, phấn đấu tổng mức luân chuyển hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ đạt 80.900 tỉ đồng, tăng 12,8% so với năm 2014.

Thủy sản là mặt hàng xuất khẩu chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng  kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của TP Cần Thơ trong năm qua.

Năm 2015 đặt mục tiêu tăng trưởng khá cao nhưng trong năm qua ngành công thương thành phố đã phải đối mặt với nhiều khó khăn. Theo Sở Công thương TP Cần Thơ, chỉ tiêu về xuất khẩu đã không đạt được mục tiêu đề ra trong năm 2014 do trong năm qua, 2 mặt hàng sản xuất và xuất khẩu chủ lực của TP Cần Thơ là gạo và thuỷ sản gặp rất nhiều bất lợi do nhu cầu tiêu thụ tại nhiều thị trường trên thế giới giảm và giá bị sụt giảm mạnh do có nhiều sự cạnh tranh. Điều này cũng tác động dây chuyền đến hoạt động sản xuất công nghiệp do công nghiệp tại địa phương còn dựa nhiều vào công nghiệp chế biến nông-thủy sản. Hiện mặt hàng thủy sản chiếm tỷ trọng gần 49% và mặt hàng gạo chiếm tỷ trọng khoảng 21% trong tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của thành phố. Xuất khẩu gạo năm 2014 ít thuận lợi do ảnh hưởng bởi nhu cầu thế giới và gạo nước ta phải chịu cạnh tranh gay gắt về giá với gạo xuất khẩu của nhiều nước như: Thái Lan, Ấn Độ, Myanmar…Còn xuất khẩu thủy sản cũng gặp khó do các rào cản thương mại và rào cản kỹ thuật từ các thị trường nhập khẩu ngày càng tăng. Sản lượng gạo xuất khẩu thực hiện năm 2014 chỉ ở mức 560.000 tấn, đạt 56% kế hoạch (giảm 22,45% so với năm trước), với giá trị 254,16 triệu USD (đạt 56,19% so với kế hoạch năm, giảm 22,95% so với năm 2013), trong tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của thành phố. Tuy nhiên, nhờ có một lượng lớn gạo được xuất khẩu theo đường tiểu ngạch sang Trung Quốc đã góp phần tạo thuận lợi cho nông dân trong tiêu thụ lúa gạo trong năm qua. Riêng sản lượng thủy sản xuất khẩu năm 2014 là 164.000 tấn, đạt 87% kế hoạch (giảm 1,3% so với năm trước), với giá trị 594,39 đạt 121,8% kế hoạch và tăng 17,03% so với năm trước.

Ông Nguyễn Minh Toại, Giám đốc Sở Công thương TP Cần Thơ cho biết, để thực hiện tốt các chỉ tiêu đề ra năm 2015, lãnh đạo Sở Công thương thành phố sẽ yêu cầu các phòng ban chuyên môn vào cuộc quyết liệt ngay từ đầu năm, nắm sát tình hình hoạt động của các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất kinh doanh để có các hỗ trợ cần thiết. Đồng thời, đối với những vấn đề vượt thẩm quyền giải quyết sẽ có tham mưu đề xuất kịp thời với cấp trên.

Cần giải quyết tốt vấn đề đầu ra sản phẩm

Bước sang năm 2015, kinh tế thế giới dự báo sẽ có sự phục hồi tích cực hơn. Tuy nhiên, năm 2015 dự báo nhiều yếu tốt bất lợi tiếp tục tồn tại như giá giá cả nguyên liệu đầu vào còn chưa ổn định, chính sách tiền tệ tuy được nới lỏng nhưng nhiều doanh nghiệp còn khó tiếp cận nguồn vốn do những quy định ràng buộc trong vay vốn. Hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp có thêm nhiều cơ hội mới nhưng đồng thời cũng sẽ chịu sức ép cạnh tranh gay gắt hơn.

Ảnh: DUY KHƯƠNG

Giá trị sản xuất công nghiệp thực  hiện năm 2014 trên địa bàn TP Cần Thơ là 93.262 tỉ đồng, đạt 95,7% kế hoạch, tăng 10,7% so với năm 2013. Chỉ số sản xuất công nghiệp cả năm tăng 8,47% so với năm trước. Trong đó, công nghiệp chế biến tăng 7,88%; công nghiệp sản xuất và phân phối điện tăng 52,68%...Tổng mức hàng hóa bán ra thực hiện 126.653 tỉ đồng, đạt 105% kế hoạch năm, tăng 16,9% so với cùng kỳ. Tổng mức hàng hóa bán lẻ thực hiện 71.170 tỉ đồng, đạt 102,2% kế hoạch năm, tăng 16,4% so với cùng kỳ 2013. Năm qua, tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa ước thực hiện 387 triệu USD, vượt 1,84% kế hoạch năm, tăng 6,41% so với năm 2013. Riêng tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ thu ngoại tệ thực hiện 1,35 tỉ USD, đạt 81% kế hoạch năm, gần tương tương so với năm 2013.

Ngoài những khó khăn chung, TP Cần Thơ cũng còn đối mặt với một số khó khăn riêng trong phát triển công thương. Đáng chú ý là kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tại thành phố vẫn còn dựa chủ yếu vào 2 mặt hàng chủ lực là gạo và thủy sản. Hạ tầng thường mại tuy được quan tâm đầu tư và có bước phát triển mạnh, với sự xuất hiện của ngày càng nhiều siêu thị và trung tâm thương mại, nhưng hầu như phát triển thương mại mới tập trung nhiều ở quận nội ô thành phố là Ninh Kiều, chưa tạo sức lan tỏa nhiều ra các quận, huyện ngoại thành. Công tác hỗ trợ cho phát triển công nghiệp trong thời gian qua còn hạn chế, nhất là khi công tác khuyến công còn “mờ nhạt” và xúc tiến đầu tư cũng chưa mang lại các kết quả như mong đợi. Theo nhiều doanh nghiệp ở TP Cần Thơ, muốn phấn đấu đạt và vượt chỉ tiêu đề ra trong năm 2015, rất cần nỗ lực của các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất khẩu gạo và thủy sản. Đồng thời, các cấp, các ngành chức năng tại thành phố phải quan tâm vào cuộc quyết liệt của trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp giải quyết các khó khăn, kịp thời tìm kiếm, mở rộng thị trường xuất khẩu mới. Đặc biệt, cần kịp thời giúp doanh nghiệp nắm bắt các thông tin về hội nhập và giúp doanh nghiệp vượt qua các rào cản thương mại và rào cản kỹ thuật mà các nước nhập khẩu hàng đặt ra để hạn chế hàng nhập khẩu từ nước ta.

Ông Phạm Thái Bình, Giám đốc Công ty TNHH Trung An, cho biết: “Xuất khẩu gạo trong năm 2014 gặp nhiều khó khăn do nhu cầu thế giới sụt giảm và giá giảm, để đảm bảo tiêu thụ hết lượng lúa gạo, doanh nghiệp chúng tôi phải tăng cường tiêu thụ hàng ở nội địa. Đã bước sang năm 2015, nhưng nhu cầu nhập khẩu gạo tại nhiều thị trường truyền thống vẫn chưa thấy gì sáng sủa lắm, trong khi áp lực cạnh tranh giảm giá là rất lớn. Muốn giữ được sản lượng và giá xuất khẩu ở mức cao, đồng thời giúp nông dân thuận lợi trong tiêu thụ sản phẩm, doanh nghiệp rất cần sự hỗ trợ của ngành chức năng trong việc tìm kiếm các thị trường xuất khẩu mới còn tiềm năng”. Ngoài việc đẩy mạnh xuất khẩu, các doanh nghiệp cũng mong muốn ngành chức năng tiếp tục tăng cường thực hiện cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện các chuyến đưa hàng Việt về nông thôn và về các khu dân cư, khu công nghiệp…Bà Dương Thị Năm,Giám đốc Siêu thị Co.opmart Cần Thơ, kiến nghị: “Cần thường xuyên tổ chức các đợt đưa hàng Việt về nông thôn nhằm tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận các sản phẩm hàng hóa chất lượng của doanh nghiệp Việt Nam”.

Ngoài quận trung tâm thành phố là Ninh Kiều, hiện một số quận, huyện khác cũng đã xây dựng được các trung tâm thương mại nhưng hoạt động mua bán còn kém sôi động.

Để thực hiện tốt kế hoạch năm 2015, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trương Quang Hoài Nam đã yêu cầu ngành công thương thành phố cần quan tâm khắc phục các khó khăn hạn chế và nỗ lực thực hiện các chỉ tiêu đã đề ra, nhất là chỉ tiêu về xuất khẩu. Ngành công thương cần quan tâm làm tốt công tác xây dựng thể chế; quan tâm đúng mức cho công tác xúc tiến thương mại, nhất là hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm thị trường xuất khẩu, đồng thời cần nghiên cứu, chuyển đổi và đa dạng cơ cấu các mặt hàng xuất khẩu giúp mang lại kim ngạch xuất khẩu lớn, tránh để kim ngạch xuất khẩu dựa quá nhiều vào mặt hàng gạo và thủy sản vốn dễ bấp bênh…

Giải quyết được vấn đề đầu ra sản phẩm sẽ giúp thúc đẩy phát triển sản xuất, đây cũng chính là chìa khóa giúp ngành công thương có thể hoàn thành tốt mục tiêu tăng trưởng đã đề ra.

Bài, ảnh: KHÁNH TRUNG