Thế giới đã ghi nhận ca nhiễm virus Corona chủng mới (SARS-CoV-2) gây dịch COVID-19 thứ 80 triệu sáng 25-12, đúng kỳ nghỉ lễ Giáng sinh và Năm mới 2021 trong bối cảnh các ca nhiễm biến thể mới vừa được phát hiện ở Anh (VUI-202012/01 ) tiếp tục lan rộng ra nhiều nước trên thế giới.

Người dân Indonesia đi xét nghiệm SARS-CoV-2. Ảnh: Reuters

Danh sách bệnh nhân COVID-19 trên toàn cầu dài thêm 10 triệu người sau 14 ngày, ngắn hơn 2 ngày so với thời gian số ca mắc tăng từ 60 triệu lên 70 triệu. Tốc độ lây lan virus nhanh hơn có lẽ đang là xu hướng không thể đảo ngược, nếu so với thời gian 18 ngày từ mốc 50 triệu lên 60 triệu ca và 20 ngày từ 40 triệu lên 50 triệu ca. Số ca tử vong trên thế giới dần được hạn chế nhưng hiện đã có gần 1,76 triệu người chết do COVID-19.  Đáng mừng là có gần 56,5 triệu ca hồi phục.

Nguy cơ chủ quan từ vaccine

Vùng tâm dịch của thế giới - Mỹ ghi nhận hơn 19,2 triệu ca mắc, với trên 338.000 ca tử vong. Khi hơn 84 triệu người Mỹ đã lên kế hoạch đi du lịch và sum họp gia đình dịp Giáng sinh, giới chuyên gia lo ngại tình hình dịch bệnh tại nước này sẽ tiếp tục phức tạp. Việc Mỹ bắt đầu chủng ngừa đại trà vaccine COVID-19 có lẽ cũng tạo tâm lý lạc quan của nhiều người. Theo cam kết của giới chức Mỹ, đến cuối năm 2020 sẽ có 20 triệu người tại Mỹ được tiêm chủng, song đến nay mới chỉ có 1,1 triệu người được tiêm mũi đầu tiên trong tổng số 2 mũi.

Ấn Độ đứng thứ 2 với gần 10,2 triệu ca nhiễm và 147.379 ca tử vong. Brazil đứng thứ 3 với gần 7,5 triệu ca nhiễm và 190.515 ca tử vong. Có 5 nước có số ca nhiễm trên 2 triệu (gồm Nga, Pháp, Anh, Thổ Nhĩ Kỳ, Ý) và 9 nước có số ca bệnh trên 1 triệu (gồm Tây Ban Nha, Đức, Argentina, Colombia, Mexico, Ba Lan, Iran, Ukraine và Peru). Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hàn Quốc (KDCA) ngày 26-12 cho biết đã ghi nhận thêm 1.132 ca mắc mới COVID-19, trong đó có 1.104 ca lây nhiễm trong cộng đồng, nâng tổng số ca mắc bệnh lên 55.902 ca.   Nhật Bản cũng vừa ghi nhận thêm hơn 3.800 ca nhiễm SARS-CoV-2 trong 1 ngày, mức cao kỷ lục ngày thứ 2 liên tiếp, khiến nguy cơ hệ thống y tế bị quá tải ngày càng hiện hữu. Trung Quốc đại lục xác nhận 20 ca mắc mới COVID-19 trong ngày 25-12, bao gồm 8 ca lây nhiễm trong cộng đồng. Hong Kong ghi nhận 57 trường hợp mới mắc COVID-19, trong đó có 55 ca lây nhiễm cộng đồng và 25 ca chưa rõ nguồn lây.

Tại Đông Nam Á, số ca mắc mới theo ngày tại Indonesia vẫn duy trì hơn 7.250. Đáng chú ý, nước này vừa ghi nhận số ca tử vong kỷ lục là 258 người trong 1 ngày. Indonesia là nước có số ca nhiễm và tử vong  lớn nhất khu vực với lần lượt là 700.097 và 20.847. Thái Lan đang đau đầu với đợt dịch bùng phát dịch ở chợ hải sản lớn nhất nước tại tỉnh Samut  Sakhon. Nước  này ngày 26-12 ghi nhận thêm 110 ca nhiễm mới, bao gồm 64 ca là người Thái. Myanmar có thêm 758 ca nhiễm mới, nâng tổng số ca nhiễm lên con số 120.546, trong đó có 2.552 ca tử vong.

Dù không khí Giáng sinh và Năm mới ở nhiều nước chưa bao giờ trầm lắng như năm nay do lệnh phong tỏa, nhưng có những dự báo làn sóng lây nhiễm mới khó sớm bị dập tắt do không ít người dân ở nhiều nước không tuân thủ nghiêm ngặt giãn cách xã hội và ngày càng có tâm lý chủ quan khi vaccine ngừa COVID-19 đang hiện hữu trong tầm tay.

Thử thách mới đầy cam go

Pháp, Thụy Sĩ và Nhật Bản vừa phát hiện các ca đầu tiên nhiễm biến thể mới của SARS-CoV-2 có nguy cơ lây lan cao hơn được phát hiện ở Anh (VUI-202012/01 ). Biến thể mới ban đầu được phát hiện tại hạt Kent (Đông Nam xứ England) và vùng đô thị Đại Luân Đôn lân cận vào tháng 9 năm nay, sau đó tiếp tục lây lan khắp nước Anh và đến ngày 25-12 đã xuất hiện tại ít nhất 8 quốc gia châu Âu là Bỉ, Ý, Iceland, Hà Lan, Đan Mạch, Đức, Pháp, Thụy Sĩ; cùng với Úc, Israel, Singapore, Nhật…  Bộ trưởng Y tế Anh Matt Hancock cũng vừa thông báo phát hiện một biến thể mới thứ hai của SARS-CoV-2 ở 2 bệnh nhân có tiếp xúc với những người đã từng tới Nam Phi. Theo ông, biến thể mới được cho là xuất phát từ Nam Phi có khả năng lây lan cao hơn và dường như đã biến đổi nhiều hơn. Trong khi chưa có đủ thời gian để tìm hiểu kỹ về biến thể mới của virus, Chính phủ của Thủ tướng Anh Boris Johnson đã tái áp đặt phong tỏa nghiêm ngặt đối với khoảng 38 triệu dân nước này. Như một biện pháp phòng vệ, khoảng 65 quốc gia, kể cả Mỹ, cũng đã cấm hoặc hạn chế đi lại với Anh nhằm ngăn chặn biến thể mới xâm nhập.

Đây không phải lần đầu tiên phát hiện biến thể mới của SARS-CoV-2 bởi virus biến đổi theo thời gian là điều hết sức bình thường. Tháng 2 năm nay, biến thể D614G của SARS-CoV-2 đã xuất hiện tại châu Âu và sau đó lan nhanh trên thế giới. Tháng 11 vừa qua, Đan Mạch phát hiện chủng đột biến của  SARS-CoV-2 tại các trang trại nuôi chồn và đã lây sang người, buộc nhà chức trách phải tiêu hủy 17 triệu con chồn nuôi ở nước này. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu phát hiện biến thể mới vừa xuất hiện ở Anh rất khác so với hơn 100.000 biến thể của virus gây bệnh COVID-19. Điều đáng lo ngại là những đột biến ở protein gai của virus giúp chúng nhân lên nhanh chóng và lây lan với tốc độ mạnh hơn.

Kể từ khi được phát hiện lần đầu tiên vào ngày 20-9 đến giữa tháng 11 vừa qua, 26%  trong tổng số ca mắc COVID-19 trên cả nước Anh nhiễm biến thể VUI-202012/01 và tính đến hết tuần đầu tiên của tháng 12, có đến 60% tổng số ca mắc tại Luân Đôn nhiễm biến thể mới. Một điều đáng lưu ý nữa, theo Giám đốc Văn phòng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại châu Âu Hans Kluge, khác với những biến thể trước đây, VUI-202012/01 có khả năng lây lan ở các nhóm trẻ tuổi hơn.

Điều đáng mừng là các chuyên gia WHO khẳng định chưa có bằng chứng cho thấy biến thể mới gây bệnh nặng hơn và tỷ lệ tử vong cao hơn. Lãnh đạo các hãng dược phẩm hàng đầu thế giới tự tin khẳng định các vaccine của họ đạt hiệu quả phòng ngừa VUI-202012/01, dù vẫn đang tiến hành thử nghiệm để đảm bảo chắc chắn điều này. 

ĐỨC TRUNG