Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa tuyên bố Washington sẽ ngưng viện trợ tài chính cho Buenos Aires nếu người đồng cấp Javier Milei thất bại trong cuộc bầu cử lập pháp mang tính then chốt vào cuối tháng này.

Tổng thống Trump (trái) tiếp đón ông Milei tại Nhà Trắng ngày 14-10. Ảnh: Reuters

“Nếu ông ấy thua, chúng tôi sẽ không rộng lượng với Argentina”, ông Trump phát biểu khi Tổng thống Milei đang có chuyến thăm tới Nhà Trắng hôm 14-10.

Phát biểu của Tổng thống Trump đã làm rung chuyển thị trường Argentina, vốn đang được thúc đẩy bởi gói hỗ trợ mà Mỹ công bố gần đây. Thị trường chứng khoán của quốc gia Nam Mỹ đã đảo ngược đà tăng trước đó và giảm khoảng 2% sau những bình luận trên.

Sự can thiệp chính trị của Mỹ?

Trong bối cảnh Argentina đang chật vật ngăn chặn một cuộc khủng hoảng tài chính khác và tỷ lệ không tán thành ông Milei ngày càng tăng, nhà lãnh đạo cánh hữu này tìm đến đồng minh ở Mỹ để cầu cứu. Ông Trump đã nhiều lần công khai ủng hộ ông Milei về mặt chính trị, kèm theo lời hứa hỗ trợ tài chính “khủng”.

Tuần trước, chính quyền ông Trump đã cam kết sẽ chi 20 tỉ USD để hỗ trợ nền kinh tế đang gặp khó khăn của Argentina. Gói hỗ trợ bao gồm thỏa thuận hoán đổi tiền tệ trị giá 20 tỉ USD giữa Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và Ngân hàng Trung ương Argentina (BCRA), cùng với việc nền kinh tế lớn nhất thế giới mua trực tiếp đồng peso của Argentina. Tuy nhiên, Washington đặt điều kiện Chính phủ Argentina phải giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội giữa kỳ sắp tới, dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 26-10, để có thể nhận gói hỗ trợ của Mỹ.

Đây là trường hợp hiếm hoi Mỹ can thiệp trực tiếp vào thị trường tiền tệ Mỹ Latinh, nhấn mạnh lợi ích chiến lược của nước này liên quan tới thành công của ông Milei. Tại Argentina, đã xuất hiện đồn đoán về những đòi hỏi của Tổng thống Trump ở ông Milei để đổi lấy sự hậu thuẫn từ chủ nhân Nhà Trắng. Trước khi ông Milei lên nắm quyền vào tháng 12-2023, Argentina - quốc gia hiện đứng thứ 5 thế giới về sản xuất lithium - đang thắt chặt quan hệ với Trung Quốc.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent hôm 14-10 cho biết gói hỗ trợ này không phụ thuộc vào việc Argentina chấm dứt một thỏa thuận hoán đổi tiền tệ riêng biệt với Trung Quốc.

Trong những tuần gần đây, Argentina, quốc gia đang ngập trong nợ công, đã chi hơn 1 tỉ USD để bảo vệ đồng nội tệ peso, một chiến lược bị đánh giá là không bền vững. Điều này đã buộc các đồng minh của ông Milei ở Mỹ hứa hẹn về “chiếc phao tài chính”.

Tuy nhiên, sự tiếp sức đó vẫn chưa thể trấn an thị trường hoặc cải thiện tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Milei trước cuộc bầu cử giữa kỳ. Kết quả cuộc bỏ phiếu này sẽ quyết định liệu ông Milei có thể thúc đẩy các chương trình cải cách “thắt lưng buộc bụng” sâu rộng hay phải đối mặt với trở ngại lập pháp trong 2 năm còn lại của nhiệm kỳ.

Cú hích cần thiết cho ông Milei?

Bản thân Tổng thống Milei không có tên trong danh sách bầu cử sắp tới, nhưng đảng Tiến bộ Tự do (LLA) do ông dẫn dắt, hiện chiếm thiểu số ở cả hai viện Quốc hội, sẽ phải cạnh tranh một nửa trong số 257 ghế tại Hạ viện Argentina và 1/3 số ghế tại Thượng viện gồm 72 ghế.

Gói cứu trợ của Mỹ được kỳ vọng sẽ tạo “cú hích chính trị cần thiết” cho Tổng thống Milei khi ông đang gặp nhiều thách thức.

Hồi tuần trước, Hạ viện Argentina đã thông qua dự luật hạn chế quyền ban hành sắc lệnh khẩn cấp của Tổng thống Milei, đánh dấu bước lùi mới nhất trong chuỗi thất bại của nhà lãnh đạo 54 tuổi.

Tháng trước, LLA đã phải chịu thất bại nặng nề trong cuộc bầu cử lập pháp ở tỉnh Buenos Aires, khi chỉ giành được 34% số phiếu ủng hộ so với hơn 46% của đảng Công lý đối lập.

HẠNH NGUYÊN (Tổng hợp)