Lâu nay, sử dụng mạng xã hội (MXH) được cho có liên quan đến bệnh trầm cảm, nhất là nữ giới trong độ tuổi thanh thiếu niên. Gần đây, các nhà khoa học Anh phát hiện mối quan hệ này có thể còn phức tạp hơn.
Trong giai đoạn 2013-2015, mỗi năm một lần nhóm nghiên cứu do Giáo sư Russell Viner tại Đại học Luân Đôn dẫn đầu đều phỏng vấn gần 10.000 trẻ trong độ tuổi 13-16. Ngoài ra, bản thân các em cũng báo cáo mức độ thường xuyên kiểm tra hoặc sử dụng các trang MXH và ứng dụng, bao gồm Facebook, Instagram, WhatsApp, Snapchat và Twitter. Trong đó, sử dụng MXH từ 3 lần trở lên mỗi ngày được coi là “rất thường xuyên”. Trong hai năm cuối nghiên cứu, các em được yêu cầu hoàn thành bài trắc nghiệm đánh giá mức độ bị bắt nạt trên mạng, giấc ngủ và hoạt động thể chất, qua đó xác định mức độ tổn thương tâm lý cũng như mức độ hạnh phúc, lo âu và sự hài lòng đối với cuộc sống.
Ảnh: Today
Qua phân tích, nhóm nghiên cứu nhận thấy việc "rất thường xuyên sử dụng MXH" đều làm tăng mức độ tổn thương tâm lý ở cả hai giới. Nhưng ảnh hưởng này đặc biệt thấy rõ ở các em gái, khi mà việc kiểm tra MXH càng nhiều thì mức độ tổn thương tâm lý càng lớn.
Theo đó, những em gái thường xuyên sử dụng MXH trong năm 2013 và 2014 đều giảm mức độ hài lòng với cuộc sống và tăng mức độ lo lắng trong năm 2015. Đáng nói, gần như tất cả những ảnh hưởng từ việc sử dụng MXH của các em đều là do bị bạn bè bắt nạt trên mạng, ngủ kém và ít hoạt động thể chất, với tỷ lệ tổn thương tâm lý là 60%. Ngược lại, 3 yếu tố này chỉ chiếm 12% trong mối liên quan giữa MXH và sức khỏe tâm thần của các em trai. Các chuyên gia còn phát hiện bắt nạt trên mạng là yếu tố có sức tàn phá mạnh nhất đối với trẻ gái. Cụ thể, so với trẻ trai, trẻ gái dễ bị trầm cảm và lo lắng hơn bất kể thời gian sử dụng thiết bị di động là bao lâu. Các em cũng thường bị bắt nạt trên mạng hơn các bạn nam.
Theo nhóm nghiên cứu, kết quả trên cũng chỉ ra rằng bản thân MXH không có hại, mà chính việc sử dụng nó thường xuyên có thể làm gián đoạn những hoạt động có lợi cho sức khỏe tâm thần, chẳng hạn như ngủ nghỉ và vận động thể chất, đồng thời khiến bạn trẻ tiếp xúc nhiều hơn với những nội dung xấu như bị bạn bè ăn hiếp trên mạng.
Một khảo sát tiến hành đối với gần 12.000 người trong năm nay cho thấy hơn 1/3 thanh thiếu niên tại Anh dành ít nhất 3 giờ đồng hồ/ngày để lướt MXH, phần lớn các trường hợp đều có xu hướng ngủ muộn. Được biết, gần 50% chứng bệnh tâm thần đều bắt đầu ở độ tuổi 14, do đó, tuổi thanh thiếu niên được xem là giai đoạn quyết định đối với việc thúc đẩy sức khỏe tâm thần.
Trước thực trạng trên, Jill Emanuele, Giám đốc Trung tâm rối loạn cảm xúc (ở New York, Mỹ), đưa ra một số lời khuyên. Bà cho rằng bất cứ hoạt động nào, bao gồm sử dụng MXH, chỉ nên ở mức vừa phải. Ngoài ra, các em phải tắt thiết bị có màn hình trước khi đi ngủ. Trong khi đó, các bậc phụ huynh cũng nên tìm cách củng cố những thói quen lành mạnh cho con mình, như ngủ và tập thể dục đầy đủ. Theo đồng tác giả nghiên cứu Dasha Nicholls, nếu các bạn trẻ ngủ đầy đủ, không mất liên lạc với bạn bè trong đời thực và nhận thức hoạt động thể chất quan trọng đối với sức khỏe tinh thần và thể chất, thì không phải lo lắng về ảnh hưởng tiêu cực của MXH. Lâu nay, Hiệp hội giấc ngủ quốc gia Mỹ khuyến cáo thanh thiếu niên cần ngủ 8-10 giờ/đêm để các chức năng của cơ thể hoạt động tốt nhất.l
HẠNH NGUYÊN (Theo CNN, Medical Xpress)