Sáng 27-10, dưới sự điều khiển của Phó Chủ tịch QH Nguyễn Đức Kiên, Quốc hội (QH) đã thảo luận về tình hình thực hiện Nghị quyết của QH về kế hoạch phát triển phát triển kinh tế - xã hội năm 2009; phương hướng nhiệm vụ kế hoạch phát triển kinh tế -xã hội năm 2010.
Các đại biểu nhất trí cho rằng trong năm 2009, với sự cố gắng, nỗ lực của các cấp, các ngành, các doanh nghiệp và toàn thể nhân dân cùng với những chính sách mạnh mẽ, kịp thời và phù hợp, nền kinh tế nước ta đã dân phục hồi, đã thực hiện và đạt được các mục tiêu chính theo Nghị quyết của QH. Chính phủ ban hành kịp thời và tổ chức thực hiện đạt kết quả các gói giải pháp kích thích kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội. Công tác cải cách hành chính được chú trọng và có bước tiến mới; giáo dục đào tạo, y tế tiếp tục được quan tâm...
Nhiều đại biểu đánh giá cao hiệu quả của các gói kích thích kinh tế, coi đây là một trong những yếu tố quan trọng góp phần đưa nền kinh tế nước ta ra khỏi suy giảm kinh tế do tác động của khung hoảng tài chính và suy thoái kinh tế thế giới. Cùng với chính sách miễn, giảm, giãn thuế, chính sách hỗ trợ lãi suất của Chính phủ đã giúp nhiều doanh nghiệp, các hộ sản xuất vượt qua khó khăn, giảm chi phí vay vốn, giảm giá thành, qua đó nâng cao sức cạnh tranh...
Tuy nhiên, nhiều đại biểu đề nghị cần đánh giá sâu hơn về tác động xã hội của gói kích cầu thứ nhất. Đại biểu Hồ Quốc Dũng (Bình Định), Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng) và nhiều đại biểu khác cho rằng gói kích cầu có tác dụng tích cực, song mặt trái không ít, dường như mới tập trung vào kích cung chứ không hoàn toàn kích cầu. Việc chỉ có 20% doanh nghiệp được thụ hưởng từ gói kích cầu là không bình đẳng, việc hỗ trợ lãi suất ở khu vực nông thôn không được như mong muốn do nhiều nguyên nhân. Các đại biểu đề nghị cần nêu rõ lý do gói kích cầu không tới được những doanh nghiệp, nông dân do thủ tục phức tạp, ngân hàng hạn chế tỷ lệ dư nợ. Các đại biểu Trần Hồng Việt (Hậu Giang), Huỳnh Ngọc Đáng (Bình Dương), Nguyễn Văn Sỹ (Quảng Nam) cho rằng cần tập trung hỗ trợ lãi suất vay trung và dài hạn, có chọn lọc đối tượng, chỉ nên ưu tiên cho một số doanh nghiệp vừa và nhỏ, các doanh nghiệp có đông lao động, một số ngành hoạt động trong lĩnh vực nông - lâm- thủy sản, chế biến nông sản, thật sự cần hỗ trợ vốn vay. Nước ta đang chủ trương tái cấu trúc doanh nghiệp nên vay trung và dài hạn là hỗ trợ thiết thực cho quá trình này. Ngoài ra, Chính phủ tập trung hỗ trợ lãi suất vốn vay cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn, hộ nghèo, hộ chính sách, không chỉ trong năm tới mà dài hạn hơn, mức vốn cho vay lớn hơn, thời gian dài hơn, thủ tục và điều kiện thế chấp giản tiện hơn. Các đại biểu cần đánh giá hiệu quả của chính sách kích cầu, trên cơ sở đó cân nhắc có nên có gói kích cầu thứ hai hay không. Các Bộ, ngành liên quan cần tham mưu cho Chính phủ để giải quyết dứt điểm các hạn chế trên, nâng cao hiệu quả và ý nghĩa của gói kích cầu.
Một trong những giải pháp lớn của Chính phủ đề ra nhằm thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2010 với mức cao hơn, lấy lại đà tăng trưởng nhanh và bền vững trong nhưng năm tiếp theo là khẩn trương xây dựng đề án và thực hiện một bước tái cấu trúc nền kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Các đại biểu đã tập trung thảo luận và đề xuất nhiều giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh và giá trị nội địa của từng sản phẩm và của nền kinh tế.
Đại biểu Đồng Hữu Mạo (Thừa Thiên - Huế) đề nghị nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo về phòng chống bão lụt, tránh tình trạng bị động như hiện nay. Đại biểu đề xuất Chính phủ có chính sách hỗ trợ bà con vùng bão lụt trong xây dựng nơi ở an toàn, vì đây là việc rất cần thiết. Trong thời gian qua, các cấp, ngành địa phương đã thực hiện tốt công tác di dời đồng bào vùng bão, lũ đến nơi an toàn rất khẩn trương, hiệu quả cao. Tuy nhiên việc di dời rất tốn kém và mới chỉ đảm bảo an toàn được người, tài sản của đồng bào vẫn chưa được đảm bảo. Vì vậy, cần hỗ trợ bà con đang sinh sống tại vùng trũng, thấp xây dựng nơi ở an toàn.
Các đại biểu cũng đánh giá cao Nghị quyết 30a của Chính phủ đã phát huy hiệu quả, góp phần giảm nghèo nhanh, bền vững đối với 62 huyện nghèo. Tuy nhiên, các đại biểu đề nghị để Chương trình phát huy hiệu quả cao nhất cần có giải pháp với những bước đi cụ thể; cần có bước đột phá về cơ chế, thủ tục, thanh quyết toán về giải ngân. Mức hỗ trợ hàng năm cho 62 huyện nghèo cần được nâng lên, không nên bình quân như hiện nay vì mỗi địa phương lại có đặc thù riêng. Các doanh nghiệp cần đầu tư đồng bộ hơn, sớm đưa huyện nghèo tiến kịp các huyện, thị trong khu vực.
* Chiều 27-10, dưới sự điều khiển của Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng, các đại biểu Quốc hội tiếp tục thảo luận tại Hội trường về kết quả thực hiện nhiệm vụ kinh tế- xã hội năm 2009 và kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội năm 2010. Đa số ý kiến của đại biểu Quốc hội nhất trí với đánh giá của Chính phủ: năm 2009 là năm có rất nhiều khó khăn thách thức, nhưng nhờ sự đồng tâm hiệp lực, nước ta đã đạt được những kết quả quan trọng, kinh tế đã thoát khỏi suy giảm và đạt tốc độ tăng trưởng khá, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiềm chế, an sinh xã hội được bảo đảm, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện nhiệm vụ năm 2010.
Đồng tình với những nhận định của Chính phủ về những việc đã làm được trong năm 2009, đại biểu Hoàng Hữu Năng (Kon Tum) cho rằng nếu trong năm 2009 và các năm trước chúng ta làm tốt công tác chống thất thoát, lãng phí, chắc chắn sẽ thu được những thành quả cao hơn.
Đại biểu dẫn chứng vấn đề lãng phí đang diễn ra ở nhiều ngành, nhiều cấp, nhiều lĩnh vực. Trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản mà chủ yếu ở xây dựng giao thông, làm đường, xây cầu, rất nhiều trường hợp không đồng bộ, không hoàn thành tiến độ cùng một lúc dẫn đến hiện tượng đường chờ cầu, cầu chờ đường, gây lãng phí lớn. Có nhiều lý do của hiện tượng này như trên cùng tuyến đường có nhiều gói thầu, mỗi nhà thầu lại có năng lực khác nhau dẫn đến việc hoàn thành không cùng thời điểm, chậm đưa vào khai thác.
Đề cập vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm, đại biểu Danh Út (Kiên Giang) đề nghị Chính phủ cần mạnh tay với thực phẩm “bẩn”. Đại biểu đặt câu hỏi: Có phải Việt Nam là nơi xả hàng đông lạnh kém chất lượng, tồn kho của nhiều nước? Tại sao các lô hàng kém chất lượng này không bị ngăn chặn ngay tại các cửa khẩu, nhập khẩu trót lọt vào thị trường nội địa mà không bị phát hiện? Năm 2007, cả nước chỉ nhập 44.178 tấn thịt đông lạnh. Năm 2008, tăng 119.130 tấn và 6 tháng đầu năm 2009 là 52.206 tấn. Hiện nay có trên 5.000 tấn thịt đông lạnh không đủ giấy tờ chứng minh hàng đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm đang nằm tại cảng mà không có người đến nhận- đại biểu dẫn chứng. Đại biểu đề nghị Chính phủ cần thực thi các biện pháp bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng; Quốc hội cần sớm ban hành Luật Bảo vệ người tiêu dùng và Luật an toàn thực phẩm.
NHÓM PV TTXVN
