Bài, ảnh: KHÁNH NAM

Tại cuộc làm việc với Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) và 63 Sở Công Thương, Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (BCĐ 389) trên cả nước về tình hình cung ứng hàng hóa được tổ chức mới đây, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, mục tiêu lớn nhất của lực lượng QLTT không phải là số tiền xử phạt, số vụ kiểm tra mà mục tiêu cuối cùng phải hướng đến là tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, tạo động lực cho doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, bảo vệ quyền và lợi ích của người tiêu dùng.

Siết chặt thực thi

Lực lượng QLTT TP Cần Thơ phối hợp với các ngành chức năng kiểm tra tại một cửa hàng kinh doanh hàng ngoại nhập trên địa bàn thành phố.

Báo cáo về tình hình quản lý thị trường trong 8 tháng năm 2023, ông Trần Hữu Linh, Tổng cục trưởng Tổng cục QLTT, cho biết: Thời gian qua, ảnh hưởng của kinh tế, chính trị thế giới với nhiều biến động, cùng hậu quả của đại dịch tác động không nhỏ đến kinh tế - xã hội Việt Nam và hoạt động thực thi công vụ của lực lượng QLTT. Buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới còn diễn biến phức tạp, nhất là đối với mặt hàng thịt heo, đường cát, thuốc lá điếu, hàng điện tử đã qua sử dụng,… Hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gia tăng. Các hình thức buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ ngày càng tinh vi. Vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm còn diễn biến phức tạp, nhất là vào các dịp lễ, Tết. Cơ bản hoạt động kinh doanh xăng dầu trên cả nước diễn ra bình thường, đáp ứng đủ nhu cầu của người tiêu dùng. Tuy nhiên, thông qua thanh tra, kiểm tra lực lượng QLTT còn phát hiện nhiều sai phạm…

Đồng loạt kiểm tra 3 tổng kho, cửa hàng kinh doanh hàng giả, hàng lậu lớn tại Tuyên Quang; lưc lượng chức năng phát hiện có 4 kho hàng chứa nhiều sản phẩm giả mạo nhãn hiệu tại Thanh Hóa; kiểm tra “Sài Gòn Square” tại TP Hồ Chí Minh và phát hiện hàng ngàn sản phẩm giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng đã được bảo hộ tại Việt Nam... Vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm còn diễn biến phức tạp, như vụ sản xuất, kinh doanh thực phẩm có chứa chất cấm; cơ sở lưu giữ, bảo quản hơn 53 tấn chân giò hết hạn sử dụng tại Hà Nội; vụ việc 7 tấn lòng heo đã hư tại Bắc Ninh; 10 tấn thịt trâu không rõ nguồn gốc ở Lạng Sơn; 4 tấn thực phẩm không đảm bảo chất lượng tại Thái Nguyên; hàng trăm lít rượu không rõ nguồn gốc tại Hà Nội; gần 10 tấn chân gà, nội tạng động vật không đảm bảo chất lượng tại Bắc Giang… Tại TP Cần Thơ, lực lượng chức năng kiểm tra, phát hiện  bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, hàng hóa vi phạm quần áo, giày dép, mỹ phẩm, phụ kiện điện thoại, thực phẩm; các hành vi khai sai về thuế, giảm lượng hàng bán ra (xăng dầu) so với thời gian trước đó mà không có lý do chính đáng… Trên lĩnh vực thương mại điện tử, các vi phạm vẫn gia tăng, diễn biến phức tạp. Dù đã quyết liệt, tăng cường các hoạt động kiểm tra, kiểm soát nhưng kết quả đạt được chưa tương xứng.

Theo BCĐ 389/TP Cần Thơ, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về kinh tế, buôn lậu cơ bản được kiểm soát; trên địa bàn không xảy ra các vụ việc phức tạp, nghiêm trọng. Lũy kế 8 tháng năm 2023, các lực lượng đã kiểm tra phát hiện và xử lý 1.073 vụ. Số vụ kiểm tra xử lý buôn bán vận chuyển trái phép hàng cấm, hàng lậu gian lận thương mại và hàng giả: 734 vụ, tăng 60 vụ, tăng 8,9% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, 121 vụ buôn bán vận chuyển trái phép hàng cấm, hàng lậu; 550 vụ gian lận thương mại; 63 vụ hàng giả. Tổng số tiền xử lý vi phạm gần 138,5 tỉ đồng, tăng 245% so với cùng kỳ năm 2022.

Liên quan đến việc dự trữ, bảo đảm nguồn cung xăng dầu, ông Phan Văn Chinh, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, cho biết: Trong 7 tháng năm 2023 đã cung ứng ra thị trường 2,58 triệu m3 xăng dầu, cao hơn nhiều so với năm 2022. Do đã chủ động tính toán các nguồn cung, nên đảm bảo nguồn cung xăng dầu ổn định. Liên quan đến mặt hàng gạo, đại diện Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), cho biết, hiện thị trường nội địa vẫn đảm bảo nguồn cung và cho xuất khẩu. Trong thời gian tới, Cục sẽ theo dõi sát sao tình hình thương mại gạo thế giới, trong nước để chủ động điều tiết xuất khẩu. Đồng thời đề nghị các thương nhân sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu gạo đảm bảo lượng dự trữ, đáp ứng nhu cầu trong nước không để gây ảnh hưởng đến an ninh lương thực…

Nhiệm vụ trọng tâm

Trong 8 tháng qua, lực lượng QLTT cả nước đã tiến hành các đợt cao điểm, mở nhiều cuộc kiểm tra, thanh tra chuyên ngành đấu tranh với buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Nổi bật là việc kiểm tra, giám sát hoạt động của 100% cơ sở kinh doanh xăng dầu cả nước, từ doanh nghiệp đầu mối đến cửa hàng bán lẻ, qua đó góp phần giữ ổn định thị trường, bảo đảm nguồn cung xăng dầu.

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập và mở rộng, cùng với tốc độ phát triển mạnh của thương mại điện tử, nhất là thương mại điện tử xuyên biên giới. Tình hình sản xuất trong nước và quốc tế còn rất nhiều khó khăn, chi phí sản xuất tăng cao... phát sinh tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả ngày càng nhiều. Đây là những thách thức rất lớn với lực lượng QLTT. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị, lực lượng QLTT ngoài việc kiểm tra, kiểm soát giá gạo, không để xảy ra tình trạng găm hàng, tăng, ép giá mà còn phải tập trung kiểm soát chất lượng, nguồn gốc xuất xứ của các loại gạo để giữ vững thương hiệu và không để mất đi thị trường xuất khẩu.

Những tháng cuối năm nhu cầu mua sắm tiêu dùng tăng vì vậy dễ nảy sinh tiêu cực, trục lợi trong sản xuất kinh doanh. Do vậy, Bộ trưởng yêu cầu, toàn lực lượng tiếp tục nghiên cứu, quán triệt thật sâu sắc các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, các chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công Thương để thực hiện đúng, đủ chức năng, nhiệm vụ của lực lượng QLTT, tạo môi trường lành mạnh cho sản xuất kinh doanh. Cần tham mưu cho Chính phủ, các bộ, ngành ban hành mới hoặc sửa đổi bổ sung các cơ chế chính sách phù hợp, khả thi. Thực hiện tốt công tác thông tin tuyên truyền về những chủ chương, chính sách, nhất là những vấn đề liên quan đến ngành.

Lực lượng QLTT cần tăng cường hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát thị trường, xử lý nghiêm các sai phạm, nhất là sản xuất kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng... Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra nội bộ, chấn chỉnh hành vi bảo kê, nhũng nhiễu. Khẩn trương xây dựng (rà soát, bổ sung) hoàn thiện quy chế phối hợp, biên bản hợp tác với các đơn vị chức năng liên quan nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh với các hoạt động sản xuất kinh doanh bất hợp pháp, làm lành mạnh hóa thị trường. Từng cấp, từng đơn vị cần chủ động rà soát, xử lý các vấn đề, vụ việc phức tạp, bức xúc, nổi cộm... Chú trọng công tác thông tin, truyền thông trên tất cả các kênh nhằm tạo sự thống nhất trong nhận thức, sự đồng thuận trong hành động và sự chia sẻ, ủng hộ của toàn xã hội với ngành. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong hoạt động của ngành, nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả các mặt công tác.