Người dân Mỹ biểu tình kêu gọi Chính phủ chấm dứt chương trình do thám bị phanh phui gần đây. Ảnh: CNN

Trong khi Tổng thống Pháp François Hollande những ngày qua lên tiếng chỉ trích và cứng rắn kêu gọi Mỹ chấm dứt hoạt động do thám đối với các nước đồng minh, nhật báo hàng đầu của Pháp Le Monde hôm 5-7 bất ngờ tiết lộ chính Paris cũng đang vận hành chương trình thu thập dữ liệu trên qui mô lớn, tương tự như chương trình gián điệp PRISM gây tranh cãi của Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA).

Tâm điểm của hoạt động gián điệp là một “siêu máy tính có khả năng quản lý hàng chục triệu gigabyte thông tin” tại khu vực ngầm ba tầng tọa lạc ở trụ sở của Cục tình báo đối ngoại Pháp (DGSE) trên Đại lộ Mortier ở Thủ đô Paris. Theo đó, gần như tất cả các “siêu dữ liệu” bao gồm các cuộc gọi điện thoại, thư điện tử, tin nhắn văn bản, fax cùng hoạt động tìm kiếm trên Internet thông qua các trang web Google, Microsoft, Yahoo cũng như truy cập mạng xã hội Facebook và Twitter trong nước và giữa Pháp với nước ngoài đều bị DGSE theo dõi và lưu giữ không xác định thời hạn. Các chuyên gia lập luận rằng hoạt động trên được thiết kế để phát hiện các phần tử khủng bố, nhưng tờ Le Monde nhận định với quy mô của hệ thống thì “ai cũng có thể bị theo dõi vào bất cứ lúc nào”. Không chỉ vậy, các cơ quan an ninh, cảnh sát và tình báo khác của Pháp cũng được quyền truy cập những dữ liệu ấy.

Tờ báo cho biết, mục đích chính của DGSE là theo dõi mọi người đang nói chuyện với ai, khi nào, ở đâu và trong bao lâu hơn là phân tích nội dung bên trong. Mặc dù cho biết tính chất các chương trình của DGSE không giống như NSA hay Cơ quan Tình báo Thông tin Anh (GCHQ), nhưng theo mô tả của Le Monde thì hoạt động trên cũng “nằm ngoài luật pháp và vượt quá giới hạn kiểm soát một cách nghiêm trọng”.

Trong khi đó tại Mỹ, đúng vào dịp lễ Quốc khánh 4-7, những người phản đối NSA đã xuống đường biểu tình trên 80 thành phố với các khẩu hiệu chống chương trình do thám điện thoại và Internet của Chính phủ Mỹ.

Phong trào mang tên “Khôi phục Tu chính án Thứ Tư”, vốn chủ trương bảo vệ quyền riêng tư của người dân và chống lại bất cứ sự giám sát bất hợp pháp nào, đã cáo buộc chương trình do thám của chính phủ là một hoạt động vi hiến và cần phải chấm dứt. Phong trào thậm chí vượt ra ngoài biên giới Mỹ khi người biểu tình cũng xuất hiện ở phía trước của Lãnh sự quán Mỹ tại thành phố Munich của Đức. Ngoài ra, một số trang trực tuyến nổi tiếng như Reddit cũng hưởng ứng bằng cách hiển thị thông điệp của chiến dịch biểu tình trên trang chủ của mình.

VI VI (Tổng hợp)