Là vùng trọng điểm sản xuất nông nghiệp, thời gian qua, TP Cần Thơ nói riêng và vùng ĐBSCL nói chung gặt hái được những thành tựu khả quan trong quá trình sản xuất. Trong đó, các hoạt động ứng dụng khoa học kỹ thuật, lai tạo con giống, phát triển mô hình liên kết sản xuất... được triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả cao. Đặc biệt, việc đầu tư cơ sở hạ tầng, phát triển thủy lợi, khai thông dòng chảy, đảm bảo nguồn nước tưới tiêu... đã góp phần quan trọng đem lại hiệu quả trên. 

Nạo vét, khai thông dòng chảy, phục vụ sản xuất nông nghiệp được quan tâm thực hiện tại huyện Vĩnh Thạnh.

NÂNG CAO HIỆU QUẢ SẢN XUẤT

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), hằng năm TP Cần Thơ sản xuất nông nghiệp đạt hiệu quả năm sau cao hơn năm trước. Lúa, gạo là một trong những sản phẩm nông nghiệp đạt chất lượng cao và đóng góp đáng kể cho thị trường xuất khẩu, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, thế giới. Điển hình, năm 2018 sản xuất lúa tuy gặp nhiều khó khăn, thách thức do thời tiết không thuận lợi, mưa trái mùa, dịch bệnh, nước lũ đổ về… ảnh hưởng năng suất, sản lượng. Tuy nhiên, Sở NN&PTNT TP Cần Thơ tăng cường hướng dẫn, hỗ trợ nông dân thực hiện các biện pháp phòng tránh, ứng phó. Nhờ đó, năng suất sản xuất đạt được nhiều kết quả quan trọng, nhiều chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch đề ra. Tổng diện tích gieo trồng năm 2018 là 237.318ha, vượt 9,4% kế hoạch; sản lượng thu hoạch 1.429.289 tấn, vượt 8,47% kế hoạch. Trong đó, lúa đông xuân đã xuống giống được 82.501ha, đạt 98,3% so với kế hoạch, năng suất đạt 7,20 tấn/ha, sản lượng thu hoạch 593.997 tấn; lúa hè thu đã xuống giống 80.754ha, vượt 3,40% kế hoạch, năng suất đạt 5,77 tấn/ha, sản lượng thu hoạch 465.639 tấn, vượt 3,95% kế hoạch; lúa thu đông đã xuống giống 74.063ha, vượt 34,91% so với kế hoạch, năng suất đạt 4,99 tấn/ha, sản lượng thu hoạch 369.753 tấn, vượt 33,6% kế hoạch...

Ông Nguyễn Ngọc Hè, Giám đốc Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, cho biết: “Kết quả trên nhờ ngành nông nghiệp thành phố triển khai thực hiện “cánh đồng lớn” một cách đồng bộ, phát triển về quy mô, diện tích, số hộ tham gia. Công tác chỉ đạo phòng chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi được kiểm soát thường xuyên và hướng dẫn nông dân biện pháp phòng tránh; công tác khuyến nông, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, cơ giới hóa trong sản xuất được quan tâm thực hiện. Đặc biệt, năm 2018, ngập lụt và nước lũ đầu nguồn đổ về nhiều nên ngành nông nghiệp tập trung đầu tư thực hiện công trình thủy lợi, vừa bảo vệ sản xuất, vừa nâng cao cơ sở hạ tầng nông nghiệp phục vụ sản xuất các vụ mùa tiếp theo”.

Năm 2018, ngành nông nghiệp TP Cần Thơ được phân bổ tổng kinh phí sự nghiệp thủy lợi 50,5 tỉ đồng và đã triển khai thực hiện thi công, nạo vét, nâng cấp mới 12 công trình thủy lợi, với tổng chiều dài là 31,240km; thực hiện sửa chữa, nâng cấp, nạo vét hệ thống thủy lợi Ô Môn Xà No do Trung ương đầu tư với tổng mức đầu tư 2,8 tỉ đồng; phối hợp với các quận, huyện thực hiện công tác thủy lợi mùa khô với khối lượng 128.078m³, chi phí thực hiện 2,271 tỉ đồng, do nhân dân đóng góp... Các công trình trên phục vụ sản xuất nông nghiệp đạt hiệu quả cao trong năm 2018.

CỦNG CỐ CƠ SỞ HẠ TẦNG

Vĩnh Thạnh là huyện đầu nguồn của TP Cần Thơ và là địa phương hằng năm chịu ảnh hưởng hạn hán, xâm nhập mặn và nước lũ đổ về cao nhất so với các quận, huyện khác trên địa bàn thành phố. Do đó, công tác xây dựng hệ thống đê bao, hạ tầng nông nghiệp được địa phương quan tâm thực hiện. Ông Phan Văn Năm, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Vĩnh Thạnh, cho biết: “Để đảm bảo “ăn chắc” 3 vụ lúa trong năm, huyện đã tập trung phát triển hệ thống thủy lợi phục vụ tưới tiêu, gia cố đê bao, với khối lượng thực hiện nạo vét trong năm 2018 là 52.600m³, đạt 100,77% kế hoạch, kinh phí thực hiện 959,6 triệu đồng; đầu tư 3 công trình nạo vét kết hợp sửa bờ và xây dựng 7 cống hở phục vụ tưới tiêu, với kinh phí 4,590 tỉ đồng từ vốn ngân sách nhà nước... Nhờ đó, các vụ sản xuất lúa đều đạt kết quả cao. Lúa đông xuân 2018- 2019 đang phát triển tốt, ít dịch hại. Hiện ngành nông nghiệp huyện cử cán bộ bảo vệ thực vật, khuyến nông thường xuyên thăm đồng, hướng dẫn nông dân các biện pháp chăm sóc lúa, phòng chống dịch hại để nâng cao hiệu quả sản xuất trong vụ này...”.

TP Cần Thơ đang triển khai Quy hoạch xây dựng, củng cố hệ thống thủy lợi tại khu vực sản xuất nông nghiệp giai đoạn 2017-2020, tầm nhìn đến năm 2030. Trong đó, thành phố quan tâm thực hiện và hoàn thiện hệ thống thủy lợi trên địa bàn, tại các vùng phục vụ sản xuất nông nghiệp, như: huyện Phong Điền, Cờ Đỏ, Thới Lai, Vĩnh Thạnh; các quận: Bình Thủy, Cái Răng, Ô Môn, Thốt Nốt. Trong đó tập trung xây dựng các hạng mục công trình cần thiết, cấp bách để bảo vệ an toàn 73.000ha diện tích sản xuất nông nghiệp, đảm bảo sản xuất ổn định và giảm thiểu thiệt hại do lũ, tăng cường trữ nước trong mùa khô, phòng chống hạn mặn, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất kết hợp phát triển hệ thống giao thông nông thôn; xây dựng hệ thống thủy lợi đảm bảo kiểm soát ngập lụt và vận hành linh hoạt theo từng cấp độ, ổn định sản xuất theo phân vùng quy hoạch thủy lợi... Với quy hoạch này, TP Cần Thơ được chia thành 7 vùng thủy lợi cơ sở: vùng I (vùng Bắc Cái Sắn, huyện Vĩnh Thạnh); vùng II (vùng Cái Sắn - Thốt Nốt), gồm cả khu vực đô thị; vùng III (vùng Thốt Nốt - Ô Môn); vùng IV (vùng Ô Môn - Xà No); vùng V (vùng Bình Thủy - Ninh Kiều) khu vực đô thị; vùng VI (vùng Nam Cái Răng); vùng VII (khu vực cù lao Tân Lộc và cồn Sơn).

Tại khu vực đô thị quy hoạch trên tuân thủ theo Quy hoạch thủy lợi chống ngập úng TP Cần Thơ được Bộ NN&PTNT phê duyệt theo Quyết định số 1721/QĐ-BNN-TCTL ngày 20-7-2012; khu vực sản xuất nông nghiệp thì thực hiện điều tiết nước (phòng chống hạn và xâm nhập mặn, kiểm soát lũ), thiết lập hệ thống thủy lợi theo kênh trục và kênh cấp 1, xây dựng cống, điều tiết nước, lấy phù sa phục vụ sản xuất; đối với vùng trồng cây ăn trái thì thực hiện điều tiết nước cho các ô bao lớn, bố trí các cống điều tiết, lấy phù sa phục vụ tưới, tiêu nước và kết hợp giao thông nông thôn; thực hiện quy hoạch 26 ô bao lớn và 115 ô bao nhỏ (với diện tích từ 50ha đến 1.500ha theo cánh đồng lớn) ở 8 quận, huyện để tạo điều kiện sản xuất nông nghiệp chất lượng cao...

Bài, ảnh: HÀ VĂN