Sáng 20-11-2025, tiếp tục Chương trình làm việc tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã tiến hành thảo luận tại Hội trường về dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi). Bà Tô Ái Vang - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ TP Cần Thơ, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố tham gia ý kiến như sau:

Tại Điều 7 về cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp, điểm b khoản 3 quy định: “Cơ sở giáo dục đại học được thực hiện chương trình giáo dục nghề nghiệp trong 3 trường hợp cụ thể” như: nhóm ngành nghề, chuyên môn đặc thù, thuộc lĩnh vực nghệ thuật, thể thao; nhóm ngành, nghề đào tạo giáo viên hoặc nhóm ngành nghề khác, theo quy định của Chính phủ; cơ sở giáo dục đại học của lực lượng vũ trang nhân dân. Vấn đề này, xin kiến nghị:

Thứ nhất, dự thảo Luật xem xét bổ sung “Nhóm ngành nghề, chuyên môn đặc thù, thuộc lĩnh vực sức khỏe”. Bởi vì, hiện nay thực trạng nhóm ngành nghề sức khỏe ở Việt Nam đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực trầm trọng, đặc biệt là ở các chuyên môn sâu, đồng thời cần nâng cao chất lượng đào tạo để đáp ứng với yêu cầu quốc tế và xu hướng y học hiện đại. 

Thứ hai, liên quan đến Điều 5 về chính sách của Nhà nước về phát triển giáo dục nghề nghiệp, xin kiến nghị bổ sung 1 khoản quy định và hướng dẫn kịp thời việc phân bổ nguồn lực, cơ chế, chính sách đãi ngộ thu hút và giữ chân các nhóm ngành nghề, chuyên môn đặc thù thuộc lĩnh vực nghệ thuật, thể thao; nhóm ngành, nghề đào tạo giáo viên hoặc nhóm ngành nghề khác, trong đó có “Nhóm ngành nghề, chuyên môn đặc thù, thuộc lĩnh vực sức khỏe”; cơ sở giáo dục đại học của lực lượng vũ trang nhân dân.

Bà Tô Ái Vang tham gia phát biểu ý kiến tại Hội trường

Tại Điều 8 về trách nhiệm quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp, khoản 1 quy định: “Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp”. Về vấn đề này, xin kiến nghị Chính phủ cần rà soát tổng thể từ cơ chế quản lý đang được đẩy mạnh phân quyền và tự chủ, nhưng cần giải quyết vấn đề chồng chéo về chức năng trao quyền. Bên cạnh đó, những khó khăn mà nhiều cơ sở giáo dục nghề nghiệp đang gặp phải, đó là cơ sở vật chất đã xuống cấp, hệ thống trang thiết bị dạy học còn thiếu thốn, cũ kỹ, lạc hậu và không đồng bộ... rất cần được quan tâm trong sự nghiệp phát triển giáo dục nghề nghiệp. Kể cả nguồn lực giáo viên, như: thiếu hụt về số lượng, trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp,… so với yêu cầu thực tế; khả năng ngoại ngữ và tin học còn hạn chế; thiếu nhiều giáo viên giỏi gắn bó lâu dài với nghề. Trong khi các cơ sở giáo dục nghề nghiệp còn gặp khó khăn trong việc thu hút và giữ chân giáo viên giỏi, có kinh nghiệm thực tế trong các ngành nghề mới. 

Từ việc rà soát mang tính tổng thể trên, xin kiến nghị cơ quan soạn thảo đánh giá khách quan, chủ quan về kết quả đạt được sau 11 năm thi hành Luật Giáo dục nghề nghiệp 2014, chỉ ra những hạn chế, bất cập và sẽ làm cơ sở quan trọng để định hướng Chiến lược và quy hoạch lại mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp, xem xét về công tác quy hoạch ngành nghề để tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng kịp thời với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội theo xu thế phát triển quốc tế.

Tại Điều 9 về trách nhiệm của cơ quan quản lý trực tiếp cơ sở giáo dục nghề nghiệp hiện nay. Vấn đề này, xin kiến nghị dự thảo Luật nên quy định cụ thể cơ quan quản lý trực tiếp cơ sở giáo dục nghề nghiệp, để hạn chế tình trạng chồng chéo, đảm bảo công tác quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp hiệu quả, xin kiến nghị 3 nội dung: Thứ nhất, dự thảo Luật xem xét, bổ sung 1 khoản, giao Chính phủ quy định và ban hành Quy chế phối hợp liên ngành rõ ràng, quy định cụ thể nguyên tắc, nội dung, trách nhiệm và cách thức giải quyết khi có vướng mắc giữa các cơ quan. Thứ hai, xây dựng cơ sở dữ liệu chung và cơ chế chia sẻ thông tin thường xuyên, minh bạch giữa các cơ quan quản lý với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Thứ ba, đẩy mạnh phân quyền về UBND tỉnh, thành phố, đồng thời tăng cường công tác hậu kiểm, giám sát, đánh giá, dựa trên các tiêu chuẩn chất lượng đã được thống nhất. Việc phân định rõ trách nhiệm và thiết lập cơ chế phối hợp hiệu quả trong dự thảo Luật là yếu tố then chốt để đảm bảo hệ thống quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp hoạt động thông suốt, tránh chồng chéo, lãng phí và tạo đột phá trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI TP CẦN THƠ