Saudi Arabia hôm 5-11 đã bắt giữ 11 thành viên hoàng gia, 4 bộ trưởng đương chức, hàng chục cựu bộ trưởng, nhiều sĩ quan quân đội cũng như các nhà kinh doanh có tầm ảnh hưởng, trong nỗ lực được cho là nhằm củng cố quyền lực của vị quốc vương tương lai. 

Hàng loạt cáo buộc nghiêm trọng

Ảnh: AFP

Trong số những người bị bắt giữ có Hoàng tử Alwaleed bin Talal - một trong những người giàu có nhất thế giới với nhiều cổ phần ở các công ty phương Tây. Ông Alwaleed bị buộc tội rửa tiền, hối lộ và tống tiền các quan chức chính phủ. Hai con trai của cố Quốc vương Abdullah cũng sa lưới. Hoàng tử Miteb bin Abdullah – Bộ trưởng Vệ binh quốc gia, bị buộc tội biển thủ công quỹ, thuê nhân viên "ma", trao dự án chính phủ cho các công ty riêng do ông sở hữu thực hiện, trong đó có hợp đồng trị giá 10 tỉ USD mua bộ đàm và thiết bị quân sự. Hoàng tử Turki bin Abdullah vốn từng là Thống đốc Riyadh, bị cáo buộc tham nhũng trong dự án tàu điện ngầm Riyadh và lợi dụng ảnh hưởng của mình để trao hợp đồng cho các công ty do ông sở hữu. Ngoài ra, một số nhân vật khác bị “xộ khám” gồm Alwalid al-Ibrahim, một doanh nhân Saudi Arabia điều hành Kênh truyền hình vệ tinh MBC; Amr al-Dabbagh, cựu giám đốc Cơ quan đầu tư tổng hợp Saudi Arabia; cựu Bộ trưởng tài chính Ibrahim Assaf, thành viên hội đồng quản trị của Tập đoàn dầu mỏ Saudi Aramco, bị cáo buộc biển thủ công quỹ liên quan đến việc mở rộng Nhà thờ Hồi giáo ở thành phố Mecca và lợi dụng chức vụ của mình và thông tin nội bộ để hưởng lợi từ các giao dịch về đất đai; và Bakr Binladin, giám đốc Tập đoàn kinh doanh Binladin.

Nhiều báo cáo cho thấy những nhân vật “cộm cán” nói trên hiện đang bị giam giữ tại khách sạn sang trọng Ritz Carlto cũng như tại nhiều khách sạn 5 sao khác ở Thủ đô Riyadh. Một quan chức Saudi Arabia giấu tên cho biết 11 thành viên hoàng gia và 38 người khác đang bị thẩm vấn.

Chống tham nhũng và củng cố quyền lực

Vụ bắt giữ hàng loạt diễn ra sau khi Quốc vương Salman bin Abdulaziz Al Saud ra lệnh thành lập một ủy ban chống tham nhũng mới do con trai là Thái tử Mohammed bin Salman (ảnh) đứng đầu. Ủy ban mới này được trao quyền để điều tra các vụ tham nhũng, ra lệnh bắt giữ, hạn chế đi lại và đóng băng tài sản của nghi phạm. Theo hãng tin AP, các cơ quan truyền thông nhà nước Saudi Arabia ca ngợi đây là một dấu hiệu cho thấy Thái tử Mohammed đang giữ lời hứa của mình là sẽ cải cách đất nước, đưa nền kinh tế thoát khỏi sự phụ thuộc vào dầu khí cũng như tự do hóa một số phương diện xã hội.

Chính phủ Saudi Arabia trong một tuyên bố nói rằng vụ bắt giữ này là một phần trong nỗ lực làm tăng sự minh bạch, tính trách nhiệm và quyền quản lý – những cải cách then chốt cần thiết để thu hút các khoản đầu tư quốc tế lớn và xoa dịu công chúng vốn bất bình trước tình trạng tham nhũng tràn lan của chính phủ cũng như vấn nạn lạm dụng các quỹ công kéo dài hàng thập kỷ qua.

John Hannah, Cố vấn cấp cao của Quỹ Bảo vệ Dân chủ đặt tại Thủ đô Washington (Mỹ) nhận định: “Thái tử Mohammed xem tham nhũng như là một cách để củng cố quyền lực của mình và làm mới chế độ theo cách của mình nhằm quét sạch những kẻ chống đối” – ông Hannah cho biết.

Thái tử Mohammed được cho sẽ sớm thay thế Quốc vương Salman đã già yếu và đây là lúc nhà lãnh đạo trẻ 32 tuổi thanh trừng những đối thủ cản lối.

TRÍ VĂN