Cách nay gần 3 năm (cuối năm 2006), UBND TP Cần Thơ có quyết định phê duyệt quy hoạch hệ thống cửa hàng kinh doanh xăng dầu trên địa bàn thành phố giai đoạn 2015 và tầm nhìn đến năm 2020. Đã 3 năm trôi qua, nhiều vấn đề trong quy hoạch như kiến nghị hàng loạt cửa hàng phải khắc phục việc lấn hành lang lộ giới, điều kiện kinh doanh, an toàn cháy nổ... nhưng giờ vẫn tiếp tục vi phạm. Đó là chưa kể hàng loạt cửa hàng thuộc diện di dời, giải tỏa nhưng đến nay tiến độ thực hiện vẫn rất chậm.

Vào thời điểm năm 2006, trên địa bàn TP Cần Thơ có 181 cửa hàng xăng dầu, trong đó chỉ có 15 cửa hàng là phù hợp, còn lại có 125 cửa hàng thuộc diện phải khắc phục di dời một phần các hạng mục công trình xây dựng sai qui định và 41 cửa hàng thuộc diện phải giải tỏa toàn bộ cho phù hợp với quy hoạch hoặc nhằm đảm bảo thực hiện các điều kiện theo qui định. Mạng lưới bán lẻ xăng dầu ở Cần Thơ phát triển tự phát thiếu quy hoạch, bộc lộ nhiều nhược điểm, như: mạng lưới cửa hàng bán lẻ xăng dầu có mật độ quá dày đặc ở các trục quốc lộ, các trục giao thông chính của thành phố, quận, huyện, thị trấn. Có nơi các cửa hàng xăng dầu xây dựng cách nhau chỉ vài trăm mét, gây nên sự lãng phí lớn về đầu tư, về đất, về an toàn PCCC và ô nhiễm môi trường... Những số liệu và đánh giá này là kết quả điều tra khảo sát của Sở Thương mại (cũ), nay là Sở Công thương TP Cần Thơ, thực hiện để phục vụ cho việc xây dựng đề án Quy hoạch phát triển hệ thống cửa hàng xăng dầu trên địa bàn TP Cần Thơ đến năm 2015, định hướng đến năm 2020.

Qua khảo sát của Sở Công thương TP Cần Thơ, Cửa hàng xăng dầu Hữu Tỷ thuộc diện di dời, giải tỏa và không có giấy phép kinh doanh xăng dầu nhưng nhiều năm nay vẫn tồn tại.

Đến ngày 26-12-2006, UBND TP Cần Thơ đã ban hành Quyết định số 2853/2006/QĐ - UBND phê duyệt đề án quy hoạch nói trên của Sở Công thương TP Cần Thơ. Theo đề án, đến năm 2015 trên địa bàn thành phố sẽ có 221 cửa hàng kinh doanh xăng dầu và đến 2020 tổng số cửa hàng kinh doanh xăng dầu toàn thành phố là 251. Ngoài vấn đề phê duyệt đề án, UBND thành phố cũng yêu cầu Sở Thương mại (cũ), nay là Sở Công thương, chủ trì phối hợp với Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên & Môi trường, Sở Giao thông Công chánh, ngành Công an và UBND các quận, huyện... tiến hành rà soát, kiểm tra các cửa hàng xăng dầu không đủ điều kiện kinh doanh, vi phạm các qui định của pháp luật. Đồng thời, hướng dẫn các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu từng bước đầu tư xây dựng mới, cải tạo nâng cấp, mở rộng quy mô các cơ sở kinh doanh hiện có, mở các cơ sở kinh doanh dịch vụ được trang bị máy móc thiết bị hiện đại...

Thế nhưng, đã gần 3 năm trôi qua, nhiều vi phạm của hệ thống cửa hàng kinh doanh xăng dầu trên địa bàn TP Cần Thơ vẫn chưa được khắc phục. Điển hình, trong số 125 cây xăng phải khắc phục, di dời một phần là do: trụ bơm, mái che, nhà giao dịch, bồn chứa,... nằm ở khu vực công cộng, lấn chiếm hành lang an toàn giao thông, mặt bằng xây dựng trên bờ quá hẹp, không có giấy phép xây dựng,... Thế nhưng, đến nay các cây xăng này vẫn bình chân như vại, chưa có chuyển biến gì mới và vẫn đường hoàng kinh doanh. Còn 41 cây xăng phải di dời, giải tỏa hoàn toàn là vì nằm trong quy hoạch của địa phương, nằm dưới hành lang an toàn điện cao thế, hoặc bán trên bè nổi, mặt bằng xây dựng trên bờ quá hẹp, không có quyền sử dụng đất, không có giấy phép xây dựng, nằm trong hành lang an toàn bảo vệ bờ sông, nằm trong hành lang an toàn lộ giới... nhưng hiện nay số thực hiện khắc phục, di dời chưa tới con số 20 cây xăng; số còn lại vẫn tiếp tục kinh doanh bình thường. Điển hình là trường hợp cây xăng của DNTN Hữu Tỷ (tọa lạc tại số 32 đường 3 Tháng 2, phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều) không đủ điều kiện để ngành chức năng cấp giấy phép đăng ký kinh doanh, nhưng vẫn tồn tại nhiều năm nay. Hay như cửa hàng xăng dầu của Công ty Nông sản xuất nhập khẩu Cần Thơ ở số 61 đường 30 Tháng 4, phường Xuân Khánh, toàn bộ cửa hàng vi phạm lộ giới, mặt bằng quá hẹp nhưng vẫn chưa di dời. Cây xăng số 8 của Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ nằm án ngữ ngay cổng chính Bến xe Cần Thơ (góc đường Hùng Vương - Nguyễn Trãi) - nơi mỗi ngày có đến vài chục ngàn phương tiện, hành khách ra vào và vị trí đất đang đặt cây xăng nằm trong quy hoạch chỉnh trang đô thị nên thuộc diện phải di dời, nhưng thật khó hiểu khi thi công vòng xoay ở khu vực ngã tư giao lộ Hùng Vương - Nguyễn Trãi - Trần Phú - Cách Mạng Tháng Tám, đáng lẽ cây xăng số 8 phải di dời, giải tỏa nhưng lại vẫn tiếp tục tồn tại. Vấn đề này, ông Lê Văn Hừng, Phó Giám đốc Sở Công thương TP Cần Thơ, cho biết: “Quy hoạch thì phải thực hiện, nhưng cũng cần có lộ trình để các doanh nghiệp và cá nhân có cây xăng thuộc diện di dời, giải tỏa tìm địa điểm mới. Với những cây xăng thuộc diện này, phía Sở Công thương đã cho làm cam kết tiến hành di dời, giải tỏa từ nay đến hết năm 2010 và 2015, tùy theo quy mô mỗi doanh nghiệp, cá nhân. Đến thời hạn theo cam kết, nếu không di dời, giải tỏa sẽ bị cưỡng chế”. Cũng theo ông Lê Văn Hừng, những cây xăng phải khắc phục 1 phần (không thuộc diện di dời, giải tỏa), hiện có một số đã chấn chỉnh vi phạm, số còn lại đã cam kết theo lộ trình đến năm 2015 nếu không thực hiện thì bị xử phạt và cưỡng chế.

Thời gian qua, trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu, Nhà nước tạo nhiều điều kiện rất thông thoáng. Qua đó thu hút nhiều thành phần kinh tế đầu tư phát triển các cửa hàng kinh doanh xăng dầu, góp phần phát triển kinh tế xã hội của thành phố. Tuy nhiên, một khi đã có quy hoạch và quy hoạch này đã được phê duyệt thì Sở Công thương cần tăng cường phối hợp với các ngành hữu quan và chính quyền địa phương đẩy mạnh việc kiểm tra và kiên quyết xử lý những cây xăng vi phạm các điều kiện về kinh doanh xăng dầu. Không cho phép xây dựng, hoạt động kinh doanh đối với các cửa hàng vi phạm về các khoảng cách an toàn theo qui chuẩn xây dựng, vi phạm các tiêu chuẩn an toàn về phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường,... Có như thế mới lập lại trật tự kỷ cương, đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước trong kinh doanh xăng dầu và hướng đến việc “xây dựng hệ thống cửa hàng xăng dầu hiện đại, đảm bảo văn minh thương nghiệp, các tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy và vệ sinh môi trường” như quy hoạch đã được phê duyệt.

Bài, ảnh: PHƯƠNG TỬ NGHI