Sau khi thu hoạch lúa đông xuân, hiện nông dân tại nhiều quận, huyện ở TP Cần Thơ đã bắt tay vào sản xuất vụ hè thu 2024. Vụ sản xuất này rơi vào các tháng cao điểm mùa nắng nóng, điều kiện thời tiết có nhiều bất lợi và chi phí sản xuất lúa  thường cao so với vụ đông xuân...

Nông dân ở xã Thới Hưng, huyện Cờ Đỏ tiến hành làm đất để chuẩn bị gieo sạ lúa hè thu.

Gần đây, dù giá lúa có giảm so với một vài tháng trước nhưng nhìn chung vẫn ở mức khá cao so với những năm trước, giúp nhiều nông dân sản xuất lúa vụ đông xuân 2023-2024 đạt lợi nhuận tương đối tốt. Nhờ vậy, nông dân khá hăng hái bước vào sản xuất lúa hè thu.

Anh Nguyễn Văn Thảo ngụ ấp Đông Hòa, xã Đông Thuận, huyện Thới Lai, cho biết: “Vụ đông xuân 2023-2024, với 38 công lúa tôi sạ giống ST 25, năng suất đạt 1 tấn lúa tươi/công tầm lớn và bán được giá 8.000 đồng/kg, tính ra tôi có lời  hơn 4 triệu đồng/công. Ngay sau khi thu hoạch lúa vụ đông xuân, tôi đã bắt tay ngay vào việc vệ sinh đồng ruộng, làm đất và chuẩn lúa giống nhằm sớm xuống giống gieo trồng vụ hè thu. Vụ này, tôi dự kiến sạ giống lúa Cửu Long 555.  Hè thu là vụ lúa rơi vào các tháng cao điểm nắng nóng mùa khô nên tôi chú ý gia cố các bờ bao và làm đất thật kỹ để đồng ruộng phẳng, thuận lợi cho quản lý nước và phòng trừ ốc bươu vàng và cỏ dại”.

Ông Nguyễn Hồng Vân ở ấp Thới Khánh, xã Tân Thạnh, huyện Thới Lai, cũng cho biết: “Ngay sau khi thu hoạch lúa vụ đông xuân, đã tiến hành ngay các công việc chuẩn bị nhằm sản xuất lúa hè thu đạt hiệu quả, đặc biệt là chú ý làm tốt khâu chuẩn bị đất và chọn giống. Vụ hè thu này, tôi đã mua giống lúa OM 18 cấp xác nhận để gieo sạ cho  5 công lúa của mình và tôi đã xuống giống gieo sạ lúa. Vụ hè thu rơi vào cao điểm mùa nắng, nông dân thường phải tốn chi phí bơm nước, do vậy tôi rất quan tâm đến việc làm đất cho bằng phẳng và gia cố hệ thống bờ bao nhằm tránh tình trạng nước bị thất thoát nhanh ra khỏi đồng ruộng. Tôi cũng chú ý liên kết chặt chẽ với các hộ dân sản xuất lúa trong cùng cánh đồng nhằm thực hiện bơm tát nước đồng loạt để giảm chi phí, đồng thời gieo sạ tập trung đồng loạt để thuận lợi trong quản lý sâu bệnh và áp dụng các máy móc cơ giới phục vụ chăm sóc, bón phân, phun thuốc cho lúa”.

Thời điểm này, ông Cao Ngọc Lạc ở phường Trường Lạc, quận Ô Môn, đã xuống giống gieo trồng lúa vụ hè thu 2024. Vụ này, 4 công lúa của ông sạ giống lúa chất lượng cao OM 5451. Ông Lạc cho biết: “Vụ hè thu, năng suất lúa thường không đạt cao như vụ đông xuân mà chi phí sản xuất lại thường cao hơn do thời tiết có nhiều bất lợi và đồng ruộng không được bồi bổ phù sa như vụ đông xuân nên nông dân thường phải tăng cường bón phân cho lúa. Dù biết hiệu quả sản xuất khó bằng vụ đông xuân, nhưng dẫu sao lúa  đang có giá tốt nên tôi đã quyết định tiếp tục sản xuất lúa trong vụ hè thu và hiện đã xuống giống  gieo sạ được 5 ngày”.

Theo ông Lạc, để kéo giảm chi phí sản xuất trong vụ hè thu, bên cạnh thực hiện tốt các khâu làm đất, quản lý nước trên đồng để hạn chế cỏ dại và sự phát triển gây hại của chuột, ốc và các loại dịch hại, ông rất quan tâm đến việc chọn giống tốt để cây lúa khỏe mạnh, có khả năng chống chịu tốt với sâu bệnh và các điều kiện thời tiết bất lợi. Qua đó, giúp nông dân giảm các chi phí trong chăm sóc, giặm lúa và hạn chế phun các loại thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, ông cũng chú ý bón phân cân đối theo nhu cầu phát triển của cây lúa để tiết kiệm tiền phân bón.

Để giúp nông dân sản xuất tốt lúa hè thu, ngành Nông nghiệp thành phố và các địa phương trên địa bàn đã và đang tích cực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm giúp nông dân ứng phó hiệu quả trước các điều kiện sản xuất bất lợi và nỗ lực kéo giảm tối đa các chi phí. Đặc biệt, chú ý hỗ trợ và hướng dẫn nông dân đẩy mạnh cơ giới hóa, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất thông qua các buổi tập huấn, hội thảo đầu bờ vào đầu vụ và các mô hình cụ thể nhằm hạ giá thành sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng và giá bán sản phẩm. Đồng thời, tăng cường công tác thông tin, cập nhật thường xuyên về tình hình thời tiết, thủy văn, sâu bệnh và đưa ra các khuyến cáo để nông dân chủ động ứng phó. Quan tâm công tác duy tu, vận hành tốt các hệ thống thủy lợi để đảm bảo nguồn nước và kịp thời thông báo thời điểm thuận lợi về nguồn nước, giúp nông dân tận dụng lúc nước thủy triều lên để khai nước vào ruộng lúa, đỡ phải tốn chi phí bơm nước...

Theo ông Trần Thái Nghiêm, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, để sản xuất thắng lợi vụ hè thu 2024, ngành Nông nghiệp các địa phương và nông dân cần quan tâm đảm bảo thời gian cách ly giữa  2 vụ lúa, tạo điều kiện để thực hiện tốt các khâu làm đất, xử lý rơm rạ và tiêu diệt các mầm sâu bệnh trên đồng ruộng. Chú ý sử dụng các chế phẩm sinh học để phân hủy rơm rạ và áp dụng các gói kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất để giảm chi phí, như “3 giảm, 3 tăng”, “1 phải, 5 giảm” và canh tác lúa thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu. Đặc biệt, cần mạnh dạn thực hiện việc giảm giống, gieo sạ với lượng sử dụng giống khoảng 60-80kg/ha, gắn với chọn giống tốt, đạt từ cấp xác nhận trở lên, giúp cây lúa khỏe mạnh ngay từ đầu vụ. Áp dụng các giải pháp cơ giới hóa chính xác trong gieo sạ, bón phân, phun thuốc cho lúa để sử dụng vật tư tiết kiệm, hiệu quả và chú ý giải pháp vùi phân để hạn chế tình trạng phân bón bị hao hụt, bốc hơi trong mùa nắng. Tập trung chọn sản xuất các loại lúa chất lượng cao trong vụ hè thu (như OM 5451, OM 18...) để thuận lợi trong tiêu thụ. Xuống giống đồng loạt, tập trung trên từng vùng, cánh đồng để dễ quản lý sâu bệnh, thuận tiện cho chăm sóc, thu hoạch lúa. Nông dân tại các địa phương và các hợp tác xã cần tăng cường liên kết với nhau và với các doanh nghiệp để chủ động thực hiện các hợp đồng liên kết trong sản xuất và tiêu thụ lúa. Qua đó, cũng giúp tạo thuận lợi đẩy mạnh áp dụng đồng bộ các tiến bộ khoa học kỹ thuật để nâng cao hiệu quả sản xuất và hạn chế các rủi ro về đầu ra.

Bài, ảnh: KHÁNH TRUNG