Thrive Earlier Detection, một công ty được sáng lập bởi 3 nhà nghiên cứu ung thư của Đại học Johns Hopkins (Mỹ), vừa huy động được 110 triệu USD vốn đầu tư để nghiên cứu và thương mại hóa công cụ sàng lọc sớm bệnh ung thư CancerSEEK.

Tiến sĩ Kenneth Kinzler (trái) và Tiến sĩ Bert Vogelstein. Ảnh: Baltimore Sun

Trong hơn 25 năm qua, các nhà sáng lập Thrive Earlier Detection đã nghiên cứu những cách để cải thiện độ chính xác của kỹ thuật sinh thiết lỏng - một xét nghiệm máu đơn giản có thể phát hiện sớm và chính xác bệnh ung thư, vốn được xem là phát minh đột phá trong ngành công nghệ sinh học. Thành quả lao động đến từ Tiến sĩ Bert Vogelstein, Tiến sĩ Kenneth Kinzler và Tiến sĩ Nickolas Papadopoulos là phương pháp xét nghiệm máu CancerSEEK, đã chứng tỏ hiệu quả chẩn đoán đạt trên 99%.

Giờ đây, với việc Thrive Earlier Detection được Cục Quản lý Dược-Thực phẩm Mỹ (FDA) cấp phép xét nghiệm ung thư tuyến tụy và buồng trứng, đồng thời vừa huy động được 110 triệu USD vốn đầu tư để tiến hành một nghiên cứu mới trên quy mô lớn, công ty đã sẵn sàng tung CancerSEEK ra thị trường.

Theo báo cáo được đăng tải bởi MIT Technology Review, kỹ thuật xét nghiệm CancerSEEK hoạt động bằng cách theo dõi các đột biến gien trong ADN của khối u đang lưu hành (ctDNA) và các chỉ dấu prôtêin liên quan đến ung thư trong huyết tương để xác định các bất thường phổ biến trên nhiều bệnh ung thư. Trong một nghiên cứu tiến hành hồi năm ngoái với hơn 1.000 bệnh nhân có khối u ở giai đoạn đầu được công bố trên tạp chí Science, CancerSEEK đạt hiệu quả 99% và có độ nhạy cảm từ 69-98% khi phát hiện 5 loại ung thư gồm buồng trứng, gan, dạ dày, tuyến tụy và thực quản. Đây là những bệnh không chỉ định xét nghiệm sàng lọc dành cho những người có nguy cơ trung bình, trong khi ung thư buồng trứng, tuyến tụy và gan lại rất khó phát hiện vì chúng có thể phát triển theo những chiều hướng bất định.

Xét riêng từng bệnh, CancerSEEK hoạt động đặc biệt tốt đối với ung thư buồng trứng và ung thư gan, với tỷ lệ thành công gần 98%, song kém hiệu quả nhất với bệnh ung thư vú, chỉ phát hiện được 33% trường hợp ở giai đoạn 1. Tuy nhiên, tỷ lệ dương tính giả của phương pháp xét nghiệm này chưa tới 1%. Bằng cách giảm thiểu nguy cơ cho kết quả dương tính giả và cung cấp xét nghiệm với độ chính xác cao hơn, các bác sĩ có thể thực hiện hành động điều trị sớm hơn, từ đó giúp bệnh nhân ung thư nâng cao cơ hội sống sót.

“30 năm qua, chúng ta đã có những bước tiến lớn trong việc tìm hiểu bệnh ung thư. Kết hợp kiến thức này với các kỹ thuật xét nghiệm phân tử mới nhất, chúng tôi đã phát triển một xét nghiệm máu đơn giản và giá cả hợp lý để phát hiện nhiều bệnh ung thư ở giai đoạn khá sớm” - Tiến sĩ Christoph Lengauer, Giám đốc đổi mới của Thrive Earlier Detection, tuyên bố. Ông cho rằng trong tương lai, xét nghiệm máu để tầm soát ung thư cũng phổ biến như việc bệnh nhân được kiểm tra sức khỏe thường xuyên để chẩn đoán sớm bệnh tim hiện nay. “Chúng ta biết rằng nếu được phát hiện sớm, bệnh ung thư có thể được chữa khỏi” - ông nói thêm.

Được biết, Thrive Earlier Detection đang phối hợp với tổ chức chăm sóc sức khỏe Geisinger tiếp tục tiến hành một nghiên cứu quy mô lớn trên 10.000 người khỏe mạnh. Các nhà khoa học hy vọng sẽ hoàn thiện phương pháp CancerSEEK để nó có thể phát hiện dấu hiệu sớm của 8 loại ung thư khác nhau.

HOÀNG ĐIỂU (Theo MIT Technology Review, Techcrunch, BaltimoreSun)