TRÍ VĂN

Theo số liệu của Cơ quan Thống kê Dân số Mỹ, gần 38 triệu người trưởng thành ở nước này sống một mình hồi năm 2022, trong đó gồm 16 triệu người từ 65 tuổi trở lên, gấp gần 3 lần số người sống một mình ở nhóm tuổi này vào những năm 1960.

Ngày càng có nhiều người cao tuổi Mỹ chọn cách sống một mình. Ảnh: CNN

Edith Heyck, 72 tuổi, là một trong số đó. “Tôi từng chắc chắn rằng sẽ trở thành một người vợ tốt và chưa bao giờ tưởng tượng cảnh mình sẽ ở một mình” - bà Heyck nói. Ðược biết, bà Heyck ly hôn ở độ tuổi 50 sau khi con trai bà tròn 18 tuổi, bởi đó thực sự là mối quan hệ công việc hơn là cuộc hôn nhân trọn vẹn.

Trong bối cảnh thế hệ Baby Boomer (những cá nhân sinh từ năm 1946-1964 trong thời kỳ bùng nổ trẻ sơ sinh thế giới sau Chiến tranh Thế giới thứ 2) đang già đi, con số trên dự kiến sẽ còn tăng lên nhiều hơn, đặt ra những câu hỏi lớn về tương lai của xứ cờ hoa. Trung tâm Nghiên cứu Nhà ở của Ðại học Harvard dự đoán số hộ gia đình một thành viên do những người trên 75 tuổi làm chủ sẽ tăng vọt trong những năm tới và vượt qua con số 14 triệu vào 2038. “Ai sẽ chăm sóc khi họ già đi thật sự là một câu hỏi lớn, vì hầu hết họ sẽ không quay trở lại với nhau” - Susan L. Brown, đồng giám đốc Trung tâm Quốc gia về Nghiên cứu Hôn nhân và Gia đình tại Ðại học Bowling Green State, lo ngại.

Markus Schafer, phó giáo sư xã hội học tại Ðại học Baylor chuyên nghiên cứu về lão hóa và sức khỏe, thì gọi đó là “hiện tượng 2 mặt”. Theo ông Schafer, rất nhiều người thực sự thoải mái khi không phải tranh cãi hàng ngày về việc máy rửa chén được xếp như thế nào hay bàn chải đánh răng để ở đâu. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu phát hiện rằng dù nhiều người sống một mình vẫn ổn nhưng họ thường đối mặt với sự cô đơn, vốn chắc chắn rõ ràng hơn trong cuộc sống về sau.

Theo giới chuyên gia, có nhiều lý do dẫn đến tình trạng trên, gồm cả những lợi ích kinh tế mà phụ nữ đạt được khi họ tham gia lực lượng lao động và sự thay đổi thái độ đối với hôn nhân, đặc biệt là tỷ lệ ly hôn ở những người trưởng thành trên 50 tuổi hay còn gọi là tình trạng “ly hôn xám” tăng cao. Susan Myres, Chủ tịch Học viện đào tạo các luật sư về hôn nhân Mỹ, cho biết một số người cao tuổi ly hôn chỉ đơn giản là họ bất đồng quan điểm với người bạn đời, về vaccine, khẩu trang và chính trị trong giai đoạn bùng phát đại dịch COVID-19; một số người bị bạo hành hay phát hiện ra những hành vi sai trái của đối phương.

“Chúng tôi vô cùng sửng sốt trước những phát hiện của mình. Hơn 1/3 số người ly hôn hiện nay đã ngoài 50 tuổi. Chúng ta không thể phớt lờ đối với nhóm đó được nữa” - bà Brown cho biết. Theo bà Brown, mặc dù tỷ lệ ly hôn trong tổng dân số đang giảm nhưng “những người lớn tuổi lại đang đi ngược xu hướng này”. Ðối với những người trên 65 tuổi, tỷ lệ ly hôn vẫn đang tăng lên.

Những khó khăn về tài chính sau cuộc “ly hôn xám” là vấn đề mà bà Brown và các nhà nghiên cứu khác lo ngại. Một số người cho biết mức sống của họ thời hậu ly hôn giảm đáng kể. Ðiều này cùng với thực tế là tỷ lệ nghèo đói nói chung có xu hướng cao hơn đối với người lớn tuổi khiến tình trạng “ly hôn xám” trở thành vấn đề đáng lo ngại.

Tuy nhiên, “ly hôn xám” không phải là lý do duy nhất khiến nhiều người Mỹ lớn tuổi sống một mình. Nhiều người cao tuổi đang vẫn phải sống một mình dù chưa trải qua cuộc “ly hôn xám” nào, bởi ngày càng có nhiều người ở góa và không chịu kết hôn. “Một trong những yếu tố quan trọng quyết định việc có bao nhiêu người sống một mình là liệu họ có đủ khả năng về tài chính hay không. Trong quá khứ, bạn có thể thấy những người lớn tuổi với sự hỗ trợ của chương trình an sinh xã hội và Medicare - chương trình bảo hiểm y tế của Chính phủ Mỹ dành cho những người từ 65 tuổi trở lên và người tàn tật - thì nhiều người lớn tuổi đã chọn cách sống một mình” - nhà nghiên cứu đồng thời là nhà tâm lý học Bella DePaulo cho biết.

“Ly hôn xám” hay còn gọi là “ly hôn hoa râm” đang gia tăng chưa từng có trên toàn cầu. Trong 2 thập kỷ qua ở Nhật Bản, ly hôn ở các cặp vợ chồng kết hôn được 30 năm trở lên tăng gấp 4 lần.