21/09/2017 - 11:03

Bài phát biểu gây tranh cãi của ông Trump 

Lần đầu tiên đăng đàn trước Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc (ĐHĐ LHQ) với sự có mặt của hơn 150 phái đoàn cấp cao tham dự ngày 19-9, Tổng thống Mỹ Donald Trump (ảnh) đã có bài phát biểu dài 42 phút bằng những lời lẽ cứng rắn hiếm thấy của một nhà lãnh đạo siêu cường số một thế giới.

Bài phát biểu gay gắt không ngại va chạm của nhà lãnh đạo xuất thân từ doanh nhân bao quát hầu hết các vấn đề quốc tế quan tâm của nước Mỹ, từ chủ nghĩa khủng bố đến tình hình bất ổn ở Afghanistan, chuyện Đông Ukraine đến Biển Đông, từ Venezuela đến Cuba, từ Triều Tiên đến Iran, từ chính sách “nước Mỹ trên hết” đến nguy cơ xung đột toàn cầu.

Vẫn là “nước Mỹ trên hết”

Trong loạt chủ để kể trên, ông Trump đặc biệt bảo vệ chính sách “nước Mỹ trên hết”, rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran và dọa “tiêu diệt hoàn toàn Triều Tiên”.

Ảnh: Reuters

“Với tư cách là tổng thống của nước Mỹ, tôi sẽ luôn đặt nước Mỹ trên hết. Giống như các bạn, là nhà lãnh đạo của quốc gia mình, các bạn sẽ luôn và nên luôn đặt quốc gia mình lên trên hết” – ông Trump giải thích. “Nước Mỹ trên hết” không có nghĩa ông Trump theo đuổi chủ nghĩa biệt lập mà bảo vệ lợi ích của mình dựa trên nền tảng sức mạnh và đồng tiền bỏ ra.

Đây là lý do ông vừa kêu gọi LHQ phải cải tổ mạnh mẽ theo ý mình bởi Mỹ là quốc gia đóng góp tài chính hàng đầu cho tổ chức này. Cũng vì “nước Mỹ trên hết”, ông Trump hủy bỏ thỏa thuận chống biến đổi khí hậu Paris.

Và sắp tới, ông Trump sẽ không gia hạn thỏa thuận hạt nhân với Iran được ký kết năm 2015. Thỏa thuận này được chính quyền Tổng thống Barack Obama đàm phán với sự hợp tác của Nga, Anh, Pháp, Trung Quốc và Đức (nhóm P5+1), nhưng ông Trump gọi đây là “một sự sỉ nhục” và là “một trong những thỏa thuận một chiều tồi tệ nhất”.

Cũng bằng giọng điệu cứng rắn, ông Trump cảnh báo nếu bị buộc phải tự vệ hoặc che chở cho các đồng minh thì Mỹ sẵn sàng “tiêu diệt hoàn hoàn Triều Tiên”. “Người rốc-két (biệt danh ông Trump dành cho nhà lãnh đạo Kim Jong-un) đang trong sứ mạng tự sát cho chính mình và chế độ của ông ta” – ông Trump không ngần ngại phát biểu.

Gợi nhớ cựu Tổng Thống George Bush

Ngoài những lời biện minh bảo vệ lợi ích nước Mỹ và sẵn sàng hành động đơn phương, tỉ phú Mỹ còn sử dụng những từ ngữ thiếu tính ngoại giao thường thấy. Ông  gọi Iran là “chế độ giết người xuất khẩu bạo lực, đẫm máu và hỗn loạn”. Ông cũng mô tả nhiều nước cứng rắn với Mỹ là “chế độ cứng đầu”.

Vì thế, theo hãng tin AFP, nhiều nhà bình luận ngôn ngữ so sánh bài phát biểu của ông Trump giống với bài diễn văn năm 2002 của cựu Tổng thống George W. Bush trước quốc dân Mỹ. Ông Bush khi đó lần đầu tiên sử dụng cụm từ “trục tội ác” để ám chỉ các “chế độ cứng đầu”.

Phản ứng bài phát biểu của ông Trump, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif bình luận rằng những lời đe dọa trong “bài phát biểu hận thù ngốc nghếch của ông Trump thuộc về thời kỳ trung cổ”. Một đại diện Nga cho rằng lời đe dọa của ông Trump đối Triều Tiên là bước đi nguy hiểm thúc đẩy sự bất ổn khu vực. Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cảnh báo nước này có thể tấn công quân sự Triều Tiên mà vẫn bảo vệ Hàn Quốc trước các đòn trả đũa từ Bình Nhưỡng.

Để bảo vệ ông Trump về trường hợp Triều Tiên, đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley nói rằng ngay cả cựu Tổng thống Obama cũng từng cảnh báo Mỹ có thể tấn công Triều Tiên bằng vũ khí hạt nhân. Còn chuyên gia Andrei Lankov thuộc Đại học  Kookmin (Hàn Quốc) nói rằng lời đe dọa của ông Trump tương tự như những gì Triều Tiên đã làm từ nhiều thập niên qua. 

ĐỨC TRUNG

Chia sẻ bài viết