Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) ghi nhận đến 88,3% tổ chức tín dụng (TCTD) dự kiến tăng trưởng dương so với năm 2021. Thanh khoản ngân hàng đang ở trạng thái tốt. Tăng trưởng tín dụng 9 tháng năm 2022 tăng 10,54% (cùng thời điểm năm 2021 tăng 7,17%).

Các TCTD đã “nới” biên lãi suất

Các TCTD kỳ vọng tình hình kinh doanh cải thiện hơn.

Theo Vụ Dự báo, Thống kê (NHNN) cuộc điều tra xu hướng kinh doanh của các TCTD quý IV-2022 kết thúc 2 tuần trước thời điểm NHNN điều chỉnh tăng 1 điểm phần trăm các mức lãi suất điều hành từ ngày 23-9-2022, nhưng tại kỳ điều tra này có 31,6% TCTD đã điều chỉnh “tăng nhẹ” lãi suất biên trong quý III. Các TCTD vẫn tiếp tục “giữ ổn định” phí dịch vụ trong quý III-2022 để hỗ trợ khách hàng.

Các TCTD cũng kỳ vọng mặt bằng lãi suất huy động - cho vay tiếp tục xu hướng tăng trong quý IV-2022 và cả năm 2022. Cụ thể 59-61% TCTD kỳ vọng lãi suất tăng bình quân 0,37 điểm phần trăm trong quý IV năm nay; chỉ có 7-9% TCTD kỳ vọng lãi suất giảm nhẹ; 66-69% TCTD kỳ vọng lãi suất tăng bình quân 0,56-0,57 điểm phần trăm trong năm 2022 (có 8-10% TCTD kỳ vọng lãi suất giảm). Với kỳ vọng này, các TCTD dự báo cả lãi suất biên và phí dịch vụ đều có xu hướng tăng nhẹ trong quý IV và cả năm 2022.

Kết quả điều tra ghi nhận các TCTD kỳ vọng về huy động vốn toàn hệ thống TCTD tăng bình quân 4,3% trong quý IV và tăng 10,2% trong năm 2022. Mức kỳ vọng này đã điều chỉnh giảm 1,3 điểm phần trăm so với mức kỳ vọng tại kỳ điều tra trước đó của NHNN.

Với năng lực huy động vốn hiện tại, dư nợ tín dụng toàn hệ thống TCTD được kỳ vọng tăng bình quân 4,1% trong quý IV và tăng 14,9 % trong năm 2022, đạt xấp xỉ mức kỳ vọng ghi nhận tại kỳ điều tra trước (15%).

Theo nhận định của các TCTD, thanh khoản của hệ thống ngân hàng trong quý III được các TCTD nhận định tiếp tục duy trì ở trạng thái “tốt”. Trong quý IV, các TCTD dự kiến thanh khoản tiếp tục “cải thiện” nhưng chậm lại so với quý III. Dự báo cả năm 2022, các TCTD tiếp tục kỳ vọng tình hình thanh khoản “cải thiện” so với năm 2021.

Bên cạnh kỳ vọng về huy động, dư nợ cho vay đều tăng thì các TCTD cũng dự báo mặt bằng rủi ro (MBRR) của các nhóm khách hàng có thể tăng nhẹ trở lại trong quý IV. Song cũng kỳ vọng MBRR cả năm 2022 sẽ có xu hướng cải thiện rõ rệt và giảm nhẹ so với mặt bằng chung của năm 2021. Đồng thời, các TCTD tiếp tục kỳ vọng lạc quan về tình hình xử lý nợ xấu của hệ thống ngân hàng trong các tháng cuối năm 2022.

Tăng trưởng tín dụng đạt khá đã hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế vĩ mô.

Xu hướng kinh doanh sẽ tốt lên  

Theo đánh giá của các TCTD, nhu cầu vay vốn, dịch vụ thanh toán và thẻ, gửi tiền của khách hàng trong quý III tiếp tục đà phục hồi bền vững kể từ quý IV-2021 đến nay, với mức cải thiện của quý sau cao hơn quý trước. Trong đó nhu cầu vay vốn được nhận định cải thiện mạnh nhất. Nhu cầu vay vốn của các doanh nghiệp được nhận định ở mức cao hơn nhu cầu vay vốn của khách hàng cá nhân và các TCTD khác. Trên cơ sở đó, các TCTD kỳ vọng nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng của khách hàng “tăng” với tốc độ mạnh hơn trong quý IV và cả năm 2022 so với kỳ trước điều tra trước. Trong đó nhu cầu vay vốn được kỳ vọng “tăng” nhiều hơn nhu cầu gửi tiền và thanh toán.

Dù vậy, kết quả điều tra ghi nhận tình hình kinh doanh của hệ thống ngân hàng trong quý III chưa được như kỳ vọng. Dự báo cho thời gian tới, 70,4-75,9% TCTD kỳ vọng tình hình kinh doanh cải thiện hơn trong quý IV và cả năm 2022 nhưng mức độ kỳ vọng cải thiện thấp hơn so với kỳ vọng tại kỳ điều tra trước. Về lợi nhuận trước thuế trong năm 2022, có 88,3% TCTD dự kiến tăng trưởng dương so với năm 2021. Bên cạnh đó, vẫn có 6,8% TCTD dự kiến lợi nhuận tăng trưởng âm trong năm nay và 4,9% ước tính lợi nhuận không thay đổi.

Theo các TCTD, sự phục hồi tích cực của sản xuất kinh doanh trong nước đã tác động tích cực giúp cải thiện tình hình kinh doanh của hệ thống ngân hàng trong quý III vừa qua hơn so với quý trước. Trong số các nhân tố khách quan, “Sự cạnh tranh từ các TCTD khác” tiếp tục được đánh giá là nhân tố quan trọng nhất có thể ảnh hưởng làm “suy giảm” tình hình kinh doanh của TCTD trong năm 2022. Trong khi đó, “Cầu của nền kinh tế đối với sản phẩm dịch vụ của đơn vị” cùng với “Điều kiện kinh doanh và tài chính của khách hàng” được kỳ vọng là những nhân tố khách quan quan trọng nhất giúp “cải thiện” tình hình kinh doanh của TCTD.

Có thể nói, tăng trưởng tín dụng đạt khá trong 9 tháng qua đã hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế vĩ mô. Theo NHNN, tính đến thời điểm ngày 20-9-2022, tổng phương tiện thanh toán tăng 2,49% so với cuối năm 2021 (cùng thời điểm năm 2021 tăng 4,95%); huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 4,04% (cùng thời điểm năm 2021 tăng 4,28%); tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt 10,54% (cùng thời điểm năm 2021 tăng 7,17%).

Mặc dù xu hướng lạm phát quốc tế vẫn tiếp tục ở mức cao; các ngân hàng trung ương của nhiều quốc gia phát triển đã điều chỉnh tăng lãi suất cơ bản để kiềm chế lạm phát, NHNN Việt Nam cũng đã tăng 1 điểm phần trăm các mức lãi suất điều hành. Hiện nay, hầu hết các mức lãi suất liên ngân hàng ở các kỳ hạn đều đã tăng nhẹ so với thời điểm chưa điều chỉnh lãi suất điều hành. Song các TCTD hy vọng mặt bằng lãi suất không biến động mạnh, duy trì ở mức hợp lý nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người dân tiếp cận vốn tín dụng; điều này cũng góp phần cho các TCTD đạt kế hoạch năm.  

GIA BẢO