Sau thông tin đối tác Anh loại thiết bị Huawei khỏi các mạng di động cốt lõi, tập đoàn viễn thông hàng đầu Trung Quốc tiếp tục đối mặt thách thức khi Giám đốc Tài chính (CFO) kiêm Phó Chủ tịch Mạnh Vãn Châu bị Canada bắt giữ và có nguy cơ bị dẫn độ sang Mỹ theo yêu cầu của Washington.

 Ảnh: Alamy

Phát ngôn viên Bộ Tư pháp Canada Ian McLeod cho biết, bà Mạnh (ảnh) bị bắt hôm 1-12 khi quá cảnh tại Vancouver. Ái nữ nhà sáng lập Huawei hiện đối mặt khả năng bị dẫn độ sang Mỹ và phiên điều trần đã được ấn định vào hôm nay 7-12. Tuy chi tiết chưa được công bố, nhưng Reuters trích nguồn tin thân cận tiết lộ vụ bắt giữ CFO Huawei liên quan cuộc điều tra của Mỹ xung quanh cáo buộc tập đoàn viễn thông Trung Quốc vi phạm lệnh cấm vận kinh tế mà Washington áp lên Iran.

Hôm 5-12, Huawei xác nhận việc bà Mạnh bị bắt nhưng cho biết công ty được cung cấp rất ít thông tin liên quan các cáo buộc. Tuy không rõ vị CFO này đã vi phạm điều gì, tập đoàn Trung Quốc khẳng định luôn tuân thủ luật pháp và tất cả quy định tại nơi hoạt động, bao gồm luật, quy định về kiểm soát xuất khẩu và cấm vận của Liên Hiệp Quốc, Mỹ cũng như Liên minh châu Âu (EU). Trong khi đó, đại sứ quán Trung Quốc tại Canada kịch liệt phản đối vụ bắt giữ “trái phép” và yêu cầu Ottawa cùng Washington ngay lập tức trả tự do cho bà Mạnh.

Kể từ năm 2016, Washington đã nghi ngờ “gã khổng lồ” viễn thông của Trung Quốc bán thiết bị nguồn gốc từ Mỹ cho Iran và những nước nằm trong danh sách bị Washington trừng phạt. Tháng 4 năm nay, Bộ Tư pháp Mỹ mở cuộc điều tra để làm rõ liệu Huawei có vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran hay không. Trước đó, một “ông lớn” viễn thông khác của Trung Quốc là ZTE cũng đối mặt cuộc điều tra tương tự của giới chức Mỹ và bị phạt 1,2 tỉ USD vào năm 2017 kèm theo lệnh cấm mua mọi phần cứng và phần mềm của Mỹ trong 7 năm. Lệnh cấm chỉ được dỡ bỏ hồi tháng 7 vừa rồi sau khi tập đoàn Trung Quốc nộp khoản tiền phạt lên tới 1,4 tỉ USD.

Theo đánh giá của Eurasia Group, vụ bắt giữ “sếp lớn” Huawei có khả năng làm phức tạp thêm tiến trình đàm phán thương mại Mỹ-Trung, đặc biệt trong bối cảnh Washington ngày càng quan ngại về rủi ro an ninh quốc gia từ thiết bị của Huawei. Hồi tháng 8, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký ban hành luật cấm sử dụng công nghệ của Huawei và ZTE trong chính phủ cũng như các nhà thầu cung cấp dịch vụ cho nhà nước vì lý do an ninh. Washington đồng thời kêu gọi các đồng minh chủ chốt thuyết phục doanh nghiệp của họ ngừng sử dụng thiết bị viễn thông của công ty Trung Quốc.

Được biết Úc hồi tháng 8 đã ra lệnh cấm dùng thiết bị của Huawei lẫn ZTE cho dự án lưới viễn thông 5G vì lo sợ rủi ro can thiệp nội bộ. Động thái tương tự cũng được New Zealand áp dụng tuần rồi. Hôm 5-12, tập đoàn viễn thông Anh BT cho biết đang trong tiến trình loại bỏ thiết bị Huawei ra khỏi mạng cung cấp dịch vụ di động 3G, 4G cũng như cơ sở hạ tầng mạng di động thế hệ thứ 5. Tin tức được công bố sau khi Giám đốc Cục Tình báo mật (MI6) Alex Younger đặt câu hỏi về sự hiện diện của thiết bị Huawei trong cơ sở hạ tầng viễn thông quan trọng ở Anh.

MAI QUYÊN