Trong 6 tháng đầu năm 2021, chương trình xây dựng (XD) nông thôn mới (NTM) gặp nhiều khó khăn do nguồn vốn hạn hẹp, tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp... Song, các xã trên địa bàn thành phố vẫn nỗ lực đảm bảo tiến độ thực hiện các tiêu chí. 6 tháng còn lại của năm 2021, thành phố tập trung mọi nguồn lực, lồng ghép các chương trình, dự án nhằm hoàn thành kế hoạch XD NTM năm 2021 theo đúng kế hoạch đề ra. Trao đổi với Phóng viên Báo Cần Thơ, ông Lê Văn Tính, cho biết:

- Sau khi hoàn thành XD xã NTM, toàn bộ 36 xã của thành phố đã tiến đến XD xã NTM nâng cao. Tính đến tháng 6-2021, TP Cần Thơ có 10 xã (chiếm 27,8%) đạt chuẩn NTM nâng cao; nếu tính bình quân mỗi xã đạt 16 tiêu chí.

Về kế hoạch XD xã NTM nâng cao năm 2021, hiện 2 xã Nhơn Nghĩa và Giai Xuân (huyện Phong Điền) đạt toàn bộ 19 tiêu chí theo Bộ Tiêu chí xã NTM nâng cao. Thành phố đã tổ chức đoàn thẩm định, đánh giá kết quả thực hiện các tiêu chí và trình Hội đồng thẩm định xin chủ trương họp hội đồng xét, công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2021. Các xã Trường Thắng (huyện Thới Lai) đạt 15 tiêu chí; xã Thạnh An (huyện Vĩnh Thạnh) đạt 17 tiêu chí; xã Trung Hưng đạt 19 tiêu chí và Đông Hiệp (huyện Cờ Đỏ) 16 tiêu chí.

Đối với các xã phấn đấu đạt chuẩn xã NTM nâng cao năm 2021, hiện xã Thạnh Lộc (huyện Vĩnh Thạnh) đạt 16 tiêu chí, xã Đông Thắng (huyện Cờ Đỏ) đạt 15 tiêu chí, xã Đông Thuận (huyện Thới Lai) đạt 16 tiêu chí.

Trồng hoa kiểng tại HTX Hoa kiểng Tân Long A, huyện Phong Điền.

* Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) là đòn bẩy để phát triển kinh tế nông thôn. Vậy việc lồng ghép Chương trình  OCOP và Chương trình XD NTM được thành phố thực hiện như thế nào, thưa ông?

- So với Chương trình XD NTM, Chương trình OCOP ra đời muộn hơn. Chương trình này hướng đến việc phát triển các tổ chức sản xuất, kinh doanh các sản phẩm truyền thống, có lợi thế góp phần tái cơ cấu kinh tế TP Cần Thơ theo hướng phát triển nội sinh và gia tăng giá trị. Trên thực tế, việc phát triển các sản phẩm OCOP góp phần thực hiện có hiệu quả nhóm tiêu chí “Kinh tế và hình thức tổ chức sản xuất”, tác động trực tiếp đến các tiêu chí then chốt trong XD NTM như: thu nhập, hộ nghèo, lao động có việc làm, tổ chức sản xuất.   

Trong 6 tháng đầu năm 2021, thành phố đánh giá và xếp hạng cho 8 sản phẩm OCOP đạt chuẩn 4 sao. Kết quả này nâng tổng số sản phẩm OCOP được đánh giá, xếp hạng toàn thành phố lên 27 sản phẩm. Nhằm phát huy vai trò của Chương trình OCOP trong việc hỗ trợ, thúc đẩy việc hoàn thiện các tiêu chí về NTM, chúng tôi đang phối hợp các đơn vị liên quan hướng dẫn các chủ thể chuẩn bị hồ sơ, thủ tục để đánh giá và xếp hạng thêm ít nhất 12 sản phẩm OCOP trong 6 tháng cuối năm 2021.

* Xin ông cho biết những khó khăn TP Cần Thơ đang gặp phải trong quá trình XD NTM?

- Từ năm 2020 đến nay, do dịch bệnh COVID-19 kéo dài và diễn biến phức tạp đã làm ảnh hưởng đến các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội. Do đó, các kế hoạch thực hiện các chỉ tiêu, tiêu chí NTM gặp nhiều khó khăn: giải ngân công trình XD cơ bản chậm tiến độ; hoạt động sản xuất, cung ứng hàng hóa nông sản đình trệ, đứt gãy; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế một số xã chưa đạt yêu cầu…

Công tác tuyên truyền được thực hiện thường xuyên qua nhiều hình thức, tuy nhiên một số bộ phận người dân chưa hiểu hết ý nghĩa, lợi ích của chương trình. Bên cạnh đó, phần lớn các xã có xuất phát điểm thấp, đời sống người dân còn nhiều khó khăn nên khả năng huy động vốn trong dân gặp không ít khó khăn. Sự quan tâm thực hiện chương trình XD NTM ở một số xã, huyện đôi lúc còn chưa sâu sát, chưa thường xuyên và chặt chẽ; các chính sách thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào nông thôn còn khó tiếp cận. Công tác phối hợp giữa các ngành, các cấp trong triển khai thực hiện chương trình đôi lúc chưa kịp thời, thiếu chặt chẽ làm ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành các tiêu chí. Một số xã đạt chuẩn NTM giai đoạn 2011-2015 có nhiều tiêu chí thiếu tính bền vững nhưng lại thiếu quan tâm đầu tư nâng chất để phấn đấu XD NTM nâng cao, kiểu mẫu. Trên thực tế, các vấn đề sinh kế cho người dân nông thôn, giải quyết việc làm, bảo hiểm y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân vẫn chưa có những giải pháp căn cơ, bền vững.

Phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân là vô cùng quan trọng trong XD NTM. Tuy nhiên, hầu hết các xã NTM sản xuất nông nghiệp với quy mô nhỏ lẻ, manh mún, phụ thuộc nhiều vào yếu tố tự nhiên, mùa vụ và giá cả thị trường; liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị chưa nhiều; các hợp tác xã nông nghiệp còn ít về số lượng và hạn chế về chất lượng.

* Vậy thành phố đã đề ra giải pháp gì cho công tác XD NTM 6 tháng cuối năm, thưa ông?

- Thành phố xác định tiếp tục nỗ lực vượt khó, huy động mọi nguồn lực hoàn thành mục tiêu XD NTM năm 2021. Trước hết, tăng cường theo dõi và đôn đốc các xã đẩy nhanh tiến độ thực hiện các tiêu chí; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình XD NTM tại các địa phương. Đặc biệt là đối với các xã đã đăng ký và các xã phấn đấu đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2021.

Thành phố tăng cường công tác tuyên truyền, vận động XD NTM cả chiều rộng và chiều sâu để tạo sự đồng thuận và phát huy nội lực từ trong nhân dân. Đồng thời, tổ chức chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ tiên tiến phục vụ sản xuất nông nghiệp theo chuyên đề về chăn nuôi, thủy sản, trồng trọt; nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn gắn với nhu cầu phát triển sản xuất hàng hóa có ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm nâng cao thu nhập cho người dân.

Ban Chỉ đạo thành phố cũng kiến nghị Chính phủ tiếp tục có những chính sách ưu tiên đầu tư cho hạ tầng nông thôn, phục vụ sản xuất nông nghiệp; hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm, thúc đẩy xuất khẩu... Về phía thành phố cũng cần đa dạng hóa việc huy động các nguồn vốn trong và ngoài nước (vốn ODA, các định chế tài chính…); đa dạng hóa các dịch vụ ngân hàng, các sản phẩm tín dụng phục vụ Chương trình XD NTM…

* Xin cám ơn ông!

MỸ THANH (thực hiện)