Tinh gọn bộ máy là xu thế tất yếu của quản trị hiện đại, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị và phục vụ nhân dân tốt hơn. Tuy nhiên, thế lực thù địch xuyên tạc, hòng làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với chủ trương đúng đắn của Đảng. Trong bối cảnh đó, tư tưởng vì dân của Chủ tịch Hồ Chí Minh là “lá chắn” khẳng định tính khoa học, tính nhân văn và tính chính danh của công cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy hiện nay.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước vì nhân dân
Hồ Chí Minh luôn nhất quán quan điểm về Nhà nước vì dân: “Việc gì có lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì có hại đến dân, ta phải hết sức tránh” [1]. Đây chính là cốt lõi trong tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng bộ máy nhà nước kiểu mới ở Việt Nam. Đặc biệt, Người nhấn mạnh: “Tất cả các cán bộ, từ Trung ương đến khu, đến tỉnh, đến huyện, đến xã, bất kỳ ở cấp nào và ngành nào, đều phải là người đầy tớ trung thành của nhân dân; tất cả cán bộ đều phải một lòng, một dạ phục vụ nhân dân” [2]. Tư tưởng ấy không chỉ đặt ra yêu cầu cao về đạo đức công vụ, mà còn định hình rõ quan điểm về mô hình tổ chức bộ máy: phải gần dân, gắn bó mật thiết với dân, phục vụ dân, tuyệt đối không tạo ra khoảng cách giữa cán bộ với quần chúng.
Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy với lý tưởng vì nhân dân phục vụ
Sau gần bốn thập kỷ đổi mới, trước những chuyển biến nhanh chóng của tình hình thế giới và những đòi hỏi cấp bách từ thực tiễn phát triển trên mọi mặt của đất nước thì yêu cầu cải cách bộ máy là điều tất yếu, khách quan. Trong bối cảnh đó, Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị Trung ương 6, khóa XII về “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” được xem như một bước ngoặt có ý nghĩa chiến lược. Nghị quyết khẳng định tầm nhìn của Đảng trong việc xây dựng một hệ thống chính trị tinh giản, linh hoạt, đáp ứng kịp thời yêu cầu của thời đại và sự phát triển bền vững của đất nước.
Kết quả bước đầu của việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy đã khẳng định tính đúng đắn của chủ trương lớn. Tinh giản biên chế tạo áp lực tích cực buộc cán bộ, công chức, viên chức nâng cao năng lực, trách nhiệm, làm việc thực chất hơn. Đặc biệt, nguồn lực ngân sách tiết kiệm được đã được tái đầu tư cho các chính sách an sinh xã hội: miễn học phí toàn bộ bậc phổ thông từ năm học 2025 - 2026, tiến tới miễn viện phí toàn dân vào năm 2030... Đó chính là một trong những minh chứng sinh động, thuyết phục nhất cho bản chất của một Nhà nước vì dân, lấy hạnh phúc và sự phát triển toàn diện của Nhân dân làm mục tiêu cao nhất.
Song song với đó, quá trình chuyển đổi số được thúc đẩy mạnh mẽ, hướng tới mục tiêu đến cuối năm 2025, 100% thủ tục hành chính được giải quyết không phụ thuộc vào địa giới hành chính theo tinh thần Nghị quyết 71/NQ-CP (ngày 01/4/2025) của Chính phủ, gắn với việc cụ thể hóa Nghị quyết 57-NQ/TW (ngày 22/12/2024) của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đây không chỉ là bước đi cải cách hành chính, mà còn là bước tiến chiến lược, khẳng định bản lĩnh lãnh đạo và tầm nhìn dài hạn của Đảng.
Điều đó cho thấy: cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy lần này là bước chuyển mình mạnh mẽ, tạo nền tảng và nguồn lực cho kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc. Mục tiêu cốt lõi là sắp xếp lại cơ cấu tổ chức trong hệ thống chính trị các cấp nhằm loại bỏ sự chồng chéo, trùng lặp về chức năng, nhiệm vụ; tinh giản những vị trí không còn đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công việc, để bộ máy nhà nước phục vụ nhân dân nhanh hơn, tốt hơn, hiệu quả hơn.
Chính những giá trị nhân văn, thiết thực đó khiến các thế lực thù địch càng thêm cay cú, bởi niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng ngày càng được củng cố và gia tăng bền vững. Vì thế, chúng không từ bất cứ thủ đoạn nào: vừa phủ nhận những kết quả đã được khẳng định trên thực tiễn, vừa gieo rắc hoài nghi rằng việc tinh gọn chỉ là hình thức bề ngoài, “bình mới rượu cũ”, thậm chí là cái cớ để “chạy chức, chạy quyền” hay “hợp thức hóa quyền lực trong hệ thống chính trị”. Có kẻ còn cố tình bóp méo, vu khống rằng việc sáp nhập địa giới hành chính chỉ để “hành dân”, “tốn kém thời gian và tiền bạc của người dân”...
Những luận điệu trên, xét đến cùng, đều nhằm mục đích duy nhất: phá hoại cuộc cách mạng đầy tính nhân văn, mang tầm vóc chiến lược này và gieo rắc ngờ vực, làm suy giảm niềm tin vào Đảng và Nhà nước. Nhưng trên thực tế, một bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả hơn, phục vụ Nhân dân ngày càng tốt hơn - chính là câu trả lời đanh thép, bác bỏ mọi luận điệu xuyên tạc và vu khống trắng trợn.
Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy - hành động vì dân theo Tư tưởng Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Bao nhiêu cách tổ chức và cách làm việc, đều vì lợi ích của quần chúng, vì cần cho quần chúng”[3], Nhân dân vừa là trung tâm, vừa là thước đo quan trọng nhất để đánh giá sự thành công của tiến trình tinh gọn bộ máy. Muốn vậy, chúng ta cần triển khai đồng bộ những giải pháp then chốt: (1) Quán triệt sâu sắc tinh thần “vì dân” trong toàn hệ thống chính trị, mỗi cán bộ, đảng viên phải thấm nhuần lời dạy của Người rằng “cán bộ là công bộc của dân”, tận tâm, tận lực phục vụ Nhân dân; (2) Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, làm cho Nhân dân hiểu rõ tinh gọn bộ máy nhằm phục vụ Nhân dân, đáp ứng yêu cầu phát triển của dân tộc trong kỷ nguyên mới; (3) Mỗi cơ quan, cán bộ, công chức nhà nước cần quyết tâm, sáng tạo hơn nữa để đẩy mạnh cải cách những thủ tục hành chính theo hướng thuận tiện, nhanh chóng nhằm tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân; (4) Phát huy vai trò của đảng viên trong đấu tranh tư tưởng, dùng ngòi bút sắc bén để vạch trần luận điệu xuyên tạc, tích cực đẩy mạnh truyền thông chính thống và chính xác đến với các tầng lớp nhân dân, không để các thế lực thù địch lợi dụng khoảng trống thông tin để chống phá, xuyên tạc.
Tóm lại, tư tưởng “vì dân” của Chủ tịch Hồ Chí Minh vừa là nền tảng lý luận, là kim chỉ nam định hướng đúng đắn, là minh chứng đanh thép bác bỏ mọi luận điệu xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch. Một bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả vì dân phục vụ sẽ củng cố vững chắc niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước và tiếp thêm nguồn động lực to lớn để hiện thực hóa khát vọng xây dựng Việt Nam hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc
ThS Nguyễn Thị Nụ - ThS Nguyễn Thị Kim Nhung
Tài liệu tham khảo:
[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Tập 4, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2011, tr.51
[2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Tập 13, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2011, tr.83-84
[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Tập 5, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, tr.268