21/11/2012 - 21:54

Tiến đến thương mại hóa giống lúa

Trung tâm Kiểm định và Kiểm nghiệm giống nông nghiệp An Giang đang tiến hành kiểm định giống tại ruộng cho nông dân. Ảnh: CTV

An Giang là một trong những địa phương đi đầu vùng ĐBSCL và cả nước về sản xuất lúa. Thời gian qua, cùng với việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, đẩy mạnh thâm canh tăng vụ, An Giang còn tập trung "xã hội hóa công tác nhân giống lúa" để nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng thu nhập cho nông dân. Theo ngành nông nghiệp tỉnh, qua phát động phong trào nhân giống cộng đồng, đến nay, An Giang có khả năng cung ứng đến 90% giống lúa xác nhận phục vụ sản xuất lúa hàng hóa mỗi năm của tỉnh. An Giang đang chuyển hướng từ xã hội hóa công tác nhân giống sang thương mại hóa hoạt động sản xuất lúa giống để cung ứng cho nhu cầu của nông dân trong tỉnh và các địa phương ở ĐBSCL.

* Quan tâm công tác giống lúa

Từ năm 2004, phong trào xã hội hóa giống lúa đã được phát động và nhân rộng ở tỉnh An Giang. Hoạt động sản xuất giống sử dụng nguồn kinh phí từ sự nghiệp khuyến nông, với các dự án: Dự án Xã hội hóa giống lúa 2011-2013, Dự án "Tăng cường sự cộng tác nông dân trong nghiên cứu nông nghiệp và khuyến nông" (Fares)… Năm 2012, diện tích nhân giống lúa của An Giang trên 20.000ha, trong đó, vụ đông xuân 2011-2012 gần 7.330ha, vụ hè thu 2012 duy trì 7.334ha và thu đông 2012 là 5.350ha. Các giống lúa được nhân chủ yếu: OM 4218, OM 6976, OM 4900, Jasmine 85, OM 2517, OM 2514… tập trung ở các huyện Tịnh Biên, An Phú, Chợ Mới, Thoại Sơn. Sản lượng giống làm ra đáp ứng khoảng 90% nhu cầu sử dụng giống lúa xác nhận của nông dân trong tỉnh và một phần cung ứng cho một số tổ giống, cơ sở kinh doanh giống có hợp đồng cung ứng giống ngoài tỉnh.

Hiện tỉnh An Giang đã thành lập 206 tổ hợp tác, hợp tác xã nhân giống cùng 24 cơ sở và công ty chuyên sản xuất, kinh doanh lúa giống. Theo đánh giá của ngành nông nghiệp An Giang, hoạt động nhân giống lúa mang lại hiệu quả kinh tế khá cao nên thu hút đông đảo nông dân tham gia. Thông thường, các công ty, cơ sở kinh doanh lúa giống ký hợp đồng tiêu thụ giống xác nhận với tổ giống cao hơn lúa hàng hóa từ 800-1.200 đồng/kg. Trường hợp nông dân tự trao đổi giống lúa, giá thỏa thuận cao hơn từ 500-3.000 đồng/kg. Với mức giá này, vụ đông xuân 2011-2012, nông dân đạt lợi nhuận bình quân gần 17,3 triệu đồng/ha, hè thu 2012 trên 24,4 triệu đồng/ha.

Trong năm 2012, Trung tâm Khuyến nông tỉnh An Giang tổ chức 40 lớp tập huấn về kỹ năng chọn tạo giống lúa và cập nhật kiến thức về sản xuất lúa giống cho hơn 1.300 nông dân. Ông Huỳnh Hiệp Thành, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh An Giang, cho biết: Hàng vụ, Trung tâm Khuyến nông tổ chức các buổi hội thảo, tham quan, đánh giá các giống lúa triển vọng, mô hình nhân giống… giúp nông dân có cơ hội tiếp cận và tìm được giống lúa thích nghi với vùng canh tác. Đây cũng là cơ hội để các tổ sản xuất lúa giống quảng bá, định hướng về nhu cầu giống cũng như đề ra chiến lược sản xuất và kinh doanh có hiệu quả.

* Tiến tới thương mại hóa lúa giống

Thời gian qua, hoạt động nhân giống lúa ở ĐBSCL nói chung và tỉnh An Giang nói riêng diễn ra khá sôi nổi. Song, lúa giống chủ yếu chỉ được công nhận cấp cộng đồng. Lượng lúa giống được chứng nhận phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật theo quy định của pháp lệnh về giống chiếm tỷ lệ rất thấp. Ông Nguyễn Sĩ Lâm, Giám đốc Trung tâm Kiểm định và Kiểm nghiệm giống nông nghiệp tỉnh An Giang, cho biết: "Trên địa bàn tỉnh An Giang có nhiều tổ lúa giống hoạt động mạnh, khả năng cung cấp hàng trăm tấn giống mỗi năm. Một số tổ giống sản xuất thành công giống nguyên chủng từ giống siêu nguyên chủng cũng có nhu cầu chứng nhận giống trước khi đưa ra thị trường tiêu thụ. Mặt khác nông dân ngày càng có xu hướng mua giống ở những cơ sở sản xuất có bao bì, nhãn mác, có thương hiệu và uy tín trên thị trường. Nghĩa là chất lượng hạt giống đòi hỏi có sự hoàn thiện hơn".

Xuất phát từ thực tế đó, nhằm tạo điều kiện cho các cá nhân, tổ chức có nhu cầu kiểm định, kiểm nghiệm và chứng nhận chất lượng giống trước khi tiêu thụ trên thị trường, năm 2009, UBND tỉnh An Giang ra Quyết định thành lập Trung tâm Kiểm định và Kiểm nghiệm giống nông nghiệp An Giang. Sau thời gian chuẩn bị nhân lực, vật lực, cuối năm 2011, Trung tâm được Cục Trồng trọt chỉ định là tổ chức chứng nhận chất lượng giống cây trồng, trở thành đơn vị sự nghiệp công lập đầu tiên ở ĐBSCL có đủ tư cách pháp nhân trong chứng nhận chất lượng giống cây trồng như: lúa, bắp, đậu, rau các loại… Theo đó, các tổ chức, cá nhân có nhu cầu đăng ký chứng nhận chất lượng giống cây trồng phải qua các bước: đăng ký chứng nhận, ký hợp đồng chứng nhận chất lượng giống cây trồng, kiểm định ruộng giống, lấy mẫu hạt giống, kiểm nghiệm hạt giống và nhận kết quả. Năm 2012, Trung tâm tiến hành kiểm định trên 1.658ha, kiểm nghiệm 791 mẫu. Riêng vụ đông xuân 2011-2012 và hè thu 2012, diện tích kiểm định đạt ruộng giống xác nhận 1 lên đến 1.110ha và 481 mẫu kiểm nghiệm đạt tiêu chuẩn, tương ứng 2.400 tấn giống đạt tiêu chuẩn giống xác nhận 1.

Nhằm từng bước nâng cao kỹ thuật sản xuất lúa giống cho nông dân, đáp ứng điều kiện thương mại hóa lúa giống, Trung tâm thường xuyên mở các lớp tập huấn về kỹ thuật sản xuất lúa giống, kiểm định ruộng giống, lấy mẫu hạt giống… Ông Nguyễn Sĩ Lâm, Giám đốc Trung tâm Kiểm định và Kiểm nghiệm giống nông nghiệp An Giang, cho biết: Hiện Trung tâm đang phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Khuyến nông An Giang thực hiện Dự án "Xã hội hóa công tác nhân giống giai đoạn 2011-2013" với mục tiêu duy trì, nâng cấp hoạt động của mạng lưới nhân giống lúa cộng đồng trong tỉnh theo hướng chứng nhận chất lượng lúa giống phù hợp với pháp lệnh giống cây trồng. Với phương châm "Uy tín, chính xác, nhanh chóng và hiệu quả", thời gian tới, Trung tâm tiếp tục cải tiến, từng bước nâng cao hiệu quả trong việc chứng nhận chất lượng giống cây trồng. Đồng thời phối hợp với các đơn vị trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các tổ chức, cá nhân sản xuất và kinh doanh giống trong tỉnh An Giang nhằm hỗ trợ hiệu quả cho các chương trình "3 giảm 3 tăng", "1 phải 5 giảm" và góp phần thúc đẩy chương trình "xã hội hóa và thương mại hóa lúa giống" của An Giang phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

MỸ THANH - MINH HUYỀN

Chia sẻ bài viết