Luật Đất đai năm 2024 quy định nhiều điểm mới về hạn mức giao đất, hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân, cộng đồng dân cư sử dụng đất nông nghiệp... Quy định này đi vào thực tiễn sẽ tháo gỡ phần nào khó khăn trong canh tác cho người dân. Nhất là hiện nay, nông nghiệp đang phát triển theo xu hướng sản xuất hàng hóa quy mô lớn.

Người dân xã Thới Xuân, huyện Cờ Đỏ canh tác nông nghiệp quy mô lớn.

Luật Đất đai năm 2024 quy định hạn mức giao đất trồng cây hằng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối cho cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, như sau: không quá 3ha cho mỗi loại đất đối với tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thuộc khu vực Đông Nam Bộ và khu vực ĐBSCL; không quá 2ha cho mỗi loại đất đối với tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác. Hạn mức giao đất trồng cây lâu năm cho cá nhân không quá 10ha đối với xã, phường, thị trấn ở đồng bằng; không quá 30ha đối với xã, phường, thị trấn ở trung du, miền núi. Hạn mức giao đất cho cá nhân không quá 30ha đối với mỗi loại đất: đất rừng phòng hộ; đất rừng sản xuất là rừng trồng. Cá nhân được giao nhiều loại đất trong các loại đất trồng cây hằng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối thì tổng hạn mức giao đất không quá 5ha; trường hợp được giao thêm đất trồng cây lâu năm thì hạn mức đất trồng cây lâu năm không quá 5ha đối với xã, phường, thị trấn ở đồng bằng, không quá 25ha đối với xã, phường, thị trấn ở trung du, miền núi; trường hợp được giao thêm đất rừng sản xuất là rừng trồng thì hạn mức giao đất rừng sản xuất không quá 25ha...

Đối với diện tích đất nông nghiệp của cá nhân đang sử dụng ngoài xã, phường, thị trấn nơi đăng ký thường trú thì cá nhân được tiếp tục sử dụng, nếu là đất được giao không thu tiền sử dụng đất thì được tính vào hạn mức giao đất nông nghiệp của cá nhân. Cơ quan có chức năng quản lý đất đai nơi đã giao đất nông nghiệp không thu tiền sử dụng đất cho cá nhân gửi thông báo cho UBND cấp xã nơi cá nhân đó đăng ký thường trú để tính hạn mức giao đất nông nghiệp. Diện tích đất nông nghiệp của cá nhân do nhận chuyển nhượng, thuê, thuê lại, nhận thừa kế, được tặng cho quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất từ người khác, nhận khoán, được Nhà nước cho thuê đất không tính vào hạn mức giao đất nông nghiệp.

Ông Nguyễn Minh Trung, ngụ quận Bình Thủy, nói: "Luật Đất đai năm 2024 quy định hạn mức giao đất; diện tích đất nông nghiệp của cá nhân do nhận chuyển nhượng, thuê, thuê lại, nhận thừa kế, được tặng cho quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất từ người khác, nhận khoán, được Nhà nước cho thuê đất không tính vào hạn mức giao đất nông nghiệp là cơ hội để cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp mở rộng quy mô sản xuất, hạn chế diện tích canh tác manh mún nhỏ lẻ như hiện nay".

Về hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân, Luật Đất đai năm 2024 quy định không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp của cá nhân đối với mỗi loại đất theo quy định. Việc xác định hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp phải căn cứ vào các yếu tố sau đây: điều kiện về đất đai và công nghệ sản xuất; chuyển dịch lực lượng lao động, cơ cấu kinh tế; quá trình đô thị hóa. Căn cứ quy định hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân, UBND cấp tỉnh quy định hạn mức phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương.

Luật Đất đai năm 2024 quy định đất nông nghiệp do cá nhân sử dụng bao gồm đất nông nghiệp được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất; do thuê quyền sử dụng đất của người sử dụng đất khác; do nhận chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, nhận thừa kế, nhận tặng cho quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, cá nhân đã được Nhà nước giao đất trước ngày Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực thi hành thì được tiếp tục sử dụng theo quy định; đối với những địa phương chưa thực hiện việc giao đất cho cá nhân theo quy định của pháp luật về đất đai thì UBND cấp xã nơi có đất lập phương án giao đất và đề nghị UBND cấp huyện quyết định giao đất; đối với những địa phương mà UBND các cấp đã hướng dẫn hộ gia đình, cá nhân thương lượng điều chỉnh đất cho nhau trong quá trình thực hiện các chính sách, pháp luật về đất đai trước ngày 15-10-1993 và đang sử dụng ổn định thì được tiếp tục sử dụng.

Đối với cộng đồng dân cư được Nhà nước giao đất, công nhận quyền sử dụng đất để bảo tồn bản sắc dân tộc gắn với phong tục, tập quán, tín ngưỡng của các dân tộc có trách nhiệm bảo vệ đất được giao, không được chuyển sang sử dụng vào mục đích khác.

Bài, ảnh: Hoàng Yến