Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa chủ trì Hội nghị trực tuyến Phiên họp thứ 21 của Ban Chỉ đạo nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải (Ban Chỉ đạo). Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành Trung ương và các địa phương, nhà thầu cần tập trung đẩy nhanh tiến độ các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam và dự kiến ngày 19-12 tới khánh thành tuyến đường cao tốc từ Cao Bằng thông suốt tới Cà Mau. Đối với dự án sân bay Long Thành và các dự án trọng điểm khác, Thủ tướng cũng yêu cầu đẩy nhanh tiến độ thi công, sớm hoàn thành đưa vào khai thác; trong đó có các dự án cao tốc phục vụ phát triển vùng ĐBSCL.

Một cầu trên tuyến cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đã được xây dựng cơ bản.

“Siết” tiến độ các dự án, dự án thành phần giao thông trọng điểm

Ông Trần Hồng Minh, Bộ trưởng Bộ Xây dựng, cho biết: Tại Phiên họp thứ 20, ngày 10-9-2025, Thủ tướng, Trưởng Ban Chỉ đạo đã giao 30 nhiệm vụ cho các bộ, ngành và địa phương, trong đó tập trung vào tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh thủ tục chuẩn bị đầu tư để khởi công, khánh thành các dự án dịp 19-12-2025.

Đến nay, các đơn vị đã hoàn thành 8 nhiệm vụ đúng thời hạn yêu cầu; trong đó có một số nhiệm vụ quan trọng như Bộ Xây dựng đã chủ động kiểm tra hiện trường, tham mưu các Phó Thủ tướng, Trưởng các Đoàn Kiểm tra chỉ đạo các đơn vị tập trung tháo gỡ các khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án thuộc danh mục 3.000km đường bộ cao tốc có kế hoạch hoàn thành năm 2025; có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành tăng cường kiểm soát về cung, cầu và giá vật liệu xây dựng, thực hiện rà soát, công bố giá vật liệu xây dựng, đơn giá nhân công, giá ca máy và thiết bị thi công, chỉ số giá xây dựng tại địa phương.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật Địa chất và Khoáng sản. Bộ Tài chính đã báo cáo tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 106/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình đường bộ; đã hoàn thành xây dựng Nghị định hướng dẫn Luật số 90/2025/QH15 của Quốc hội về công tác đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư; hoàn thiện Báo cáo thẩm định chủ trương đầu tư dự án đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy để trình Quốc hội...

Để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án trọng điểm, Thủ tướng đã quyết định bổ sung 3 dự án gồm: Dự án mở rộng Cảng Hàng không Quốc tế Phú Quốc, Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không Quốc tế Gia Bình và Dự án đầu tư xây dựng cầu Cần Thơ 2 vào danh mục dự án thuộc Ban Chỉ đạo, nâng tổng số dự án lên 123 dự án/dự án thành phần (DATP).

Theo Bộ Xây dựng, về tình hình thực hiện các dự án, đối với các dự án đường bộ cao tốc có kế hoạch hoàn thành năm 2025 để đạt mục tiêu cả nước có 3.000km đường bộ cao tốc, đến nay, cả nước đã có 2.476km đường bộ cao tốc. Bộ Xây dựng và các địa phương đang tiếp tục nỗ lực triển khai thi công 733km còn lại thuộc 22 dự án/DATP. Trong đó, Bộ Xây dựng làm cơ quan chủ quản 11 dự án/DATP dài 444km, tiến độ bám sát kế hoạch hoàn thành vào cuối năm 2025; các địa phương làm cơ quan chủ quản 11 dự án/DATP dài 289km, tiến độ 5/11 dự án đang bám sát kế hoạch đề ra, 6 dự án còn lại với chiều dài khoảng 158km còn chậm (DATP 3, DATP 5 Vành đai 3 TP Hồ Chí Minh; DATP 1 cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; Tuyên Quang - Hà Giang; DATP1 An Hữu - Cao Lãnh)...

Đối với các dự án khác thuộc Ban Chỉ đạo, các chủ đầu tư, nhà thầu thi công đang nỗ lực triển khai thi công các dự án bám sát kế hoạch đề ra. Tuy nhiên, tại một số dự án tiến độ triển khai còn chậm, cần quyết liệt triển khai thi công như Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Hòa Bình - Mộc Châu, Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội. Một số dự án khởi công đầu năm 2025 như TP Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, Gia Nghĩa - Chơn Thành, Ninh Bình - Hải Phòng, Dầu Giây - Tân Phú triển khai chậm, chưa có chuyển biến so với Phiên họp thứ 20. Dự án Rạch Sỏi - Bến Nhất, Gò Quao - Vĩnh Thuận, Chợ Chu - Ngã ba Trung Sơn dự kiến hoàn thành trong năm 2025, tuy nhiên do ảnh hưởng công tác giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu khan hiếm và dự án phải xử lý nền đất yếu, Chính phủ đã báo cáo Quốc hội điều chỉnh tiến độ hoàn thành sang năm 2026.

Dự án Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành: DATP1 (trụ sở các cơ quan quản lý) và DATP2 (các công trình phục vụ quản lý bay) đang triển khai thi công bám sát kế hoạch hoàn thành trong tháng 12-2025; DATP3 (các công trình thiết yếu) tiến độ đạt 56,5% giá trị hợp đồng; DATP4 (các công trình khác) 6 hạng mục ưu tiên đầu tư đang được tích cực triển khai, do các công trình này khởi công muộn nên khối lượng đạt được chưa cao, các nhà đầu tư cam kết hoàn thành cơ bản trong tháng 12-2025 và hoàn thành đồng bộ cùng dự án tổng thể.

Nỗ lực vượt mục tiêu 3.000km cao tốc và 1.700km đường ven biển

Trên địa bàn TP Cần Thơ đang trong quá trình thi công 2 tuyến cao tốc: Cần Thơ - Cà Mau (gồm DATP đoạn Cần Thơ - Hậu Giang và DATP đoạn Hậu Giang - Cà Mau) thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025; cao tốc trục ngang Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (các DATP2, DATP3, DATP4).

Theo Sở Xây dựng TP Cần Thơ, DATP đoạn Cần Thơ - Hậu Giang đi qua thành phố dài khoảng 37,5km và DATP đoạn Hậu Giang - Cà Mau đi qua thành phố khoảng 26,5km. Địa phương đã bàn giao mặt bằng 100%. Tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau, Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận và các nhà thầu đang tăng tốc thi công, phấn đấu khánh thành vào ngày 19-12-2025. Cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 đoạn qua địa bàn TP Cần Thơ (DATP2, DATP3, DATP4) dài khoảng 132,47km, tổng mức đầu tư 31.288 tỉ đồng. Đến nay, giá trị thực hiện các dự án thành phần đoạn qua địa bàn TP Cần Thơ (11 gói thầu xây lắp; trong đó có 10 gói thầu thi công xây lắp và 1 gói thầu thi công xây lắp hệ thống an toàn giao thông) được hơn 9.093,71 tỉ đồng, đạt 45,69%.

Ông Trương Cảnh Tuyên, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, cho biết: Khối lượng thực hiện và tiến độ giải ngân các DATP2, DATP3, DATP4 cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng còn thấp so với yêu cầu. TP Cần Thơ đang rà soát lại các mỏ vật liệu cát và tăng cường khai thác, đảm bảo nguồn cát phục vụ thi công cao tốc. Thời gian qua, thành phố đã làm việc và yêu cầu nhà thầu điều chỉnh lại tiến độ, thi công bù tiến độ chậm, trên cơ sở đó mạnh dạn xử lý nhà thầu không đảm bảo, để hoàn thành cao tốc theo kế hoạch.

Tại phiên họp mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao, biểu dương các bộ, ngành và các địa phương có đường cao tốc đi qua đã có nhiều nỗ lực triển khai các công việc với tinh thần “biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể”. Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh: “Tiếp tục nỗ lực nữa, chúng ta có thể vượt mục tiêu Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã đề ra là 3.000km cao tốc và 1.700km đường ven biển. Đề nghị Bộ Xây dựng kiểm soát chặt chẽ tiến độ các dự án. Dự kiến ngày 19-12-2025, chúng ta sẽ khánh thành tuyến đường cao tốc từ Cao Bằng qua Lạng Sơn, đến Hà Nội, Huế, TP Hồ Chí Minh, Cần Thơ tới Cà Mau”.

Về các nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng đề nghị hoàn thành mục tiêu đưa vào khai thác trên 3.000km đường bộ cao tốc và khoảng 1.700km đường bộ ven biển theo Nghị quyết 50/NQ-CP ngày 20-5-2021 của Chính phủ. Các Phó Thủ tướng Chính phủ làm trưởng đoàn tiếp tục kiểm tra, rà soát, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án giao thông trọng điểm đối với một số dự án cao tốc còn khối lượng nhiều, như Đồng Đăng - Trà Lĩnh, Hữu Nghị - Chi Lăng, Tuyên Quang - Hà Giang. Bộ Xây dựng chủ trì, theo dõi, tổng hợp, đôn đốc các địa phương tập trung triển khai hệ thống đường bộ ven biển; kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà những nội dung vượt thẩm quyền, bảo đảm mục tiêu đến hết năm 2025 cả nước khoảng 1.700km...

Thủ tướng cũng yêu cầu phải bảo đảm đồng bộ ngay sau khi các dự án đưa vào khai thác, quy chuẩn đường cao tốc đã quy định về trạm dừng nghỉ. Đây là nhu cầu cấp thiết của người dân khi tham gia lưu thông trên đường cao tốc. Do đó, các địa phương nhanh chóng bàn giao mặt bằng để các chủ đầu tư triển khai đầu tư trạm dừng nghỉ, các chủ đầu tư tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, bảo đảm xây dựng các công trình dừng nghỉ hiện đại, kiến trúc đẹp, thân thiện môi trường, chất lượng dịch vụ cao. Quy hoạch khai thác hiệu quả các tuyến đường cao tốc đi qua khi hoàn thành sẽ tăng giá trị gia tăng, gồm các đường gom, các nút giao kết nối. Bộ Xây dựng, các địa phương cần triển khai đồng bộ hệ thống giao thông thông minh và thu phí, nhằm đáp ứng yêu cầu khai thác hiện đại, an toàn; đồng thời tạo nguồn vốn để tiếp tục đầu tư mới, hoàn thiện các tuyến cao tốc. 

ANH KHOA