Mới đây, các chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước hội tụ tại TP Cần Thơ tham dự hội nghị khoa học chuyên đề về nhiễm trùng trong phẫu thuật chấn thương chỉnh hình. Dù không mới nhưng vấn đề này luôn mang tính thời sự và thiết thực, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hồi phục và chất lượng sống của người bệnh. Ngành Y tế Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong lĩnh vực này, song các y bác sĩ vẫn không ngừng nỗ lực nghiên cứu và tìm kiếm giải pháp nhằm phòng ngừa, kiểm soát và giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật, hướng đến mục tiêu chăm sóc toàn diện và an toàn hơn cho người bệnh.

Trong khuôn khổ hội nghị, các ê-kíp thực hiện một số ca phẫu thuật chấn thương chỉnh hình. Ảnh: BS

Nhiễm trùng - thách thức của bác sĩ ngoại khoa

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh, Chủ tịch Hội Chấn thương Chỉnh hình Việt Nam, Phó Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, một trong những nguy cơ lớn nhất có thể xem như tai họa với bệnh nhân sau phẫu thuật chấn thương chỉnh hình là nhiễm trùng.

Vì vậy, mới đây Hội Chấn thương Chỉnh hình Việt Nam phối hợp với Trường Đại học Y Dược Cần Thơ tổ chức hội nghị năm 2025 với chủ đề “Nhiễm khuẩn trong chấn thương chỉnh hình, nhìn lại quá khứ, hiện tại và tương lai” nhằm giúp đội ngũ cán bộ chuyên ngành cập nhật tiến bộ mới, chia sẻ kinh nghiệm để giảm thiểu tỷ lệ nhiễm trùng ở bệnh nhân chấn thương chỉnh hình.

Gần 200 báo cáo của các chuyên gia đầu ngành trong và ngoài nước được chia sẻ tại hội nghị, đề cập đến những phương pháp phẫu thuật mới, ít xâm lấn, đặc biệt là những công nghệ mới giúp chẩn đoán và phát hiện sớm các nguy cơ người bệnh nhiễm trùng...

PGS.TS Lê Nghi Thành Nhân, Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược Huế cho biết, theo các nghiên cứu trên thế giới, người cao tuổi thường bị chấn thương gãy cổ xương đùi, là nguyên nhân gây tử vong có tỷ lệ cao hơn cả tai nạn giao thông. Thay khớp là phẫu thuật thường quy được áp dụng điều trị cho những trường hợp này.

Tuy nhiên, thành tựu y khoa của thế kỷ 20 cũng tiềm ẩn nguy cơ khiến cả bác sĩ và bệnh nhân e sợ, chính là biến chứng nhiễm trùng sau thay khớp. “Sau ca mổ, bệnh nhân về mà bị nhiễm trùng thì xem như chúng ta đã phá hủy cuộc sống của họ” là trăn trở của PGS.TS Lê Nghi Thành Nhân và các đồng nghiệp ngoại khoa. Vì khi đó, bệnh nhân sẽ phải trải qua nhiều cuộc mổ để loại bỏ nhiễm trùng và thay lại khớp mới. Bệnh nhân lớn tuổi, thường mắc nhiều bệnh nền, nếu phải mổ nhiều lần, sẽ ảnh hưởng tổng trạng, khiến sức khỏe ngày càng giảm sút. Đó là thực trạng rất đáng lo ngại của ngành chấn thương chỉnh hình.

PGS.TS Nguyễn Thành Tấn, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Y Dược Cần Thơ, Giám đốc Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ cho biết, lĩnh vực chấn thương chỉnh hình ở Cần Thơ nói riêng và ĐBSCL nói chung vẫn còn hạn chế, mặc dù gần đây chuyên ngành này từng bước phát triển. Tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ, các bác sĩ triển khai hầu hết kỹ thuật hiện đại, tiên tiến nhất trong lĩnh vực chấn thương chỉnh hình. Trung bình mỗi năm, bệnh viện tiếp nhận thăm khám và điều trị cho khoảng 5.000 trường hợp chấn thương cơ quan vận động. Các bác sĩ chuyên ngành chấn thương chỉnh hình ở Cần Thơ cũng rất e ngại với tình trạng nhiễm khuẩn nhiễm trùng.

Phối hợp đa ngành, điều trị cá thể hóa

Tham gia hội nghị, PGS.TS.BS Cao Thỉ, Phó Chủ nhiệm Bộ môn Chấn thương Chỉnh hình Trường Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh báo cáo về đề tài cắt lọc vết thương chống nhiễm trùng. Theo PGS.TS.BS Cao Thỉ, nhiễm trùng vết thương là biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả điều trị và sự hồi phục của bệnh nhân, chưa kể các vấn đề khác liên quan như chi phí điều trị, thời gian nằm viện... Vì vậy, cắt lọc vết thương chống nhiễm trùng là một đề tài cũ nhưng luôn luôn có ý nghĩa thời sự. Việc chữa trị bao gồm nhiều yếu tố khác nhau, nhưng khâu cắt lọc vết thương là yếu tố quan trọng hàng đầu để chống nhiễm trùng.

PGS.TS.BS Cao Thỉ mong muốn qua hội nghị có thể cung cấp kiến thức và kinh nghiệm cho các đồng nghiệp trẻ, mới vào nghề hiểu được tầm quan trọng cũng như một số kỹ thuật cơ bản để thực hành tốt cắt lọc vết thương trên bệnh nhân.

Các chuyên gia chia sẻ nhiều kiến thức mới, kinh nghiệm hay nhằm giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng trong phẫu thuật chấn thương chỉnh hình. Ảnh: THU SƯƠNG

Theo các khuyến cáo chuyên ngành, dấu hiệu đầu tiên của nhiễm trùng trong điều trị chấn thương chỉnh hình là đau. Ngoài ra, còn có một số triệu chứng khác như sưng tại khớp, phù nề, chảy mủ. Đau có thể do nhiều nguyên nhân, nhưng với bệnh nhân chấn thương chình hình, phải nghĩ ngay đến biến chứng nhiễm trùng. Không ít trường hợp biến chứng nặng, bệnh nhân buộc phải cắt bỏ chi để bảo vệ tính mạng. Do vậy, khuyến cáo dành cho người bệnh, sau ca mổ chấn thương chỉnh hình, có triệu chứng đau bất thường, cần đến ngay bác sĩ chuyên khoa thăm khám càng sớm càng tốt.

PGS.TS Lê Nghi Thành Nhân, Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược Huế cho biết thêm, thông qua các kết quả nghiên cứu của các chuyên gia đầu ngành trong và ngoài nước, đội ngũ cán bộ y tế chuyên khoa có thể chọn lựa những tiến bộ mới, kinh nghiệm hay, phù hợp với điều kiện thực tiễn của đơn vị để nâng cao chất lượng điều trị cho bệnh nhân.

“Mục tiêu lớn nhất của chúng tôi là làm sao điều trị đúng, chăm sóc tốt để cho bệnh nhân hồi phục và quay lại với cuộc sống càng sớm chừng nào càng tốt chừng nấy”, PGS.TS Lê Nghi Thành Nhân chia sẻ.

Ngành ngoại khoa muốn phát triển cần có sự phát triển đồng bộ của nhiều chuyên ngành khác. Ngày nay, việc điều trị chấn thương chỉnh hình cho bệnh nhân theo xu hướng điều trị cá thể hóa, với mô hình “teamwork”, kết hợp ngoại khoa với nhiều lĩnh vực khác như gây mê hồi sức, xét nghiệm, hệ thống trang thiết bị hiện đại, nội khoa và phục hồi chức năng sau mổ… nhằm đem lại hiệu quả điều trị tốt nhất cho người bệnh.

THU SƯƠNG