Hỏi: Nguyên tắc phòng, chống mua bán người (MBN) được quy định như thế nào?

Ðáp: Luật Phòng, chống MBN năm 2011 quy định các nguyên tắc cơ bản sau: thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng ngừa, phát hiện, xử lý hành vi bị nghiêm cấm liên quan đến MBN; giải cứu, bảo vệ, tiếp nhận, xác minh, hỗ trợ nạn nhân kịp thời, chính xác. Tôn trọng quyền, lợi ích hợp pháp và không kỳ thị, phân biệt đối xử đối với nạn nhân; phát huy vai trò, trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cộng đồng, cơ quan, tổ chức trong phòng, chống MBN; ngăn chặn, phát hiện và xử lý nghiêm minh, kịp thời, chính xác hành vi bị nghiêm cấm liên quan đến MBN; tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng, chống MBN phù hợp với Hiến pháp, pháp luật của Việt Nam và pháp luật, tập quán quốc tế.

Hỏi: Những hành vi nào bị nghiêm cấm theo Luật Phòng, chống MBN?

Ðáp: Ðiều 3, Luật Phòng, chống MBN quy định các hành vi bị nghiêm cấm như sau: MBN theo quy định của Bộ luật Hình sự; chuyển giao hoặc tiếp nhận người để bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy các bộ phận cơ thể hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác; tuyển mộ, vận chuyển, chứa chấp người để bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy các bộ phận cơ thể hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác hoặc để thực hiện hành vi quy định tại khoản 1, 2, Ðiều 3, Luật Phòng, chống MBN; cưỡng bức người khác thực hiện một trong các hành vi quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Ðiều này; môi giới để người khác thực hiện một trong các hành vi quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Ðiều này; trả thù, đe dọa trả thù nạn nhân, người làm chứng, người tố giác, người tố cáo, người thân thích của họ hoặc người ngăn chặn hành vi quy định tại Ðiều này; lợi dụng hoạt động phòng, chống MBN để trục lợi, thực hiện các hành vi trái pháp luật; cản trở việc tố giác, tố cáo, khai báo và xử lý hành vi quy định tại Ðiều này; kỳ thị, phân biệt đối xử với nạn nhân; tiết lộ thông tin về nạn nhân khi chưa có sự đồng ý của họ hoặc người đại diện hợp pháp của nạn nhân...

Người thực hiện hành vi vi phạm thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật. Người lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che, dung túng, xử lý không đúng hoặc không xử lý hành vi quy định của Luật này thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật. Người giả mạo là nạn nhân thì ngoài việc bị xử lý theo quy định của pháp luật còn phải hoàn trả khoản kinh phí hỗ trợ đã nhận.

Hỏi: Quyền và nghĩa vụ của nạn nhân trong MBN?

Ðáp: Luật Phòng, chống MBN năm 2011 quy định nạn nhân được đề nghị cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền áp dụng các biện pháp bảo vệ mình, người thân thích khi bị xâm hại hoặc có nguy cơ bị xâm hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm và tài sản; được hưởng các chế độ hỗ trợ và được bảo vệ theo quy định của Luật này; được bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật; cung cấp thông tin liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống MBN cho cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền; thực hiện yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền liên quan đến vụ việc MBN.

Hỏi: Trách nhiệm của gia đình trong đấu tranh, phòng ngừa MBN?

Ðáp: Luật Phòng, chống MBN năm 2011 quy định: cung cấp thông tin cho thành viên trong gia đình về thủ đoạn MBN và các biện pháp phòng, chống MBN; phối hợp với nhà trường, cơ quan, tổ chức và các đoàn thể xã hội trong phòng, chống MBN; chăm sóc, giúp đỡ nạn nhân là thành viên của gia đình để họ hòa nhập cuộc sống gia đình và cộng đồng; động viên nạn nhân là thành viên của gia đình hợp tác với các cơ quan có thẩm quyền trong phòng, chống MBN.

Bên cạnh đó, cá nhân có nghĩa vụ tố giác, tố cáo hành vi MBN với cơ quan công an, UBND xã, phường, thị trấn hoặc với bất kỳ cơ quan, tổ chức nào. Cơ quan, tổ chức khi phát hiện hoặc nhận được tố giác, tin báo, tố cáo về hành vi quy định có trách nhiệm xử lý theo thẩm quyền hoặc kịp thời thông báo với cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

H.Y