PHẠM TRUNG

Bài 1: Báo chí TP Cần Thơ phát triển cùng đất nước

Các cơ quan báo chí trên địa bàn TP Cần Thơ  đã làm tròn sứ mệnh Đảng, Nhà nước và nhân dân tin yêu, giao phó; thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích... Tuy các cơ quan báo chí đang gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng với quyết tâm, bản lĩnh chính trị, báo chí TP Cần Thơ vẫn vươn mình, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị.

Tiến bước dưới cờ Đảng

Báo Cần Thơ là cơ quan ngôn luận của Đảng, là tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân TP Cần Thơ, có lịch sử hình thành và phát triển cùng với sự ra đời và phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam. Từ năm 1928, chỉ hơn 2 năm sau khi Báo Thanh Niên do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập xuất bản số báo đầu tiên, tờ Lao Động của Tỉnh bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên tỉnh Cần Thơ ra đời, do đồng chí Hà Huy Giáp phụ trách. Trải qua các giai đoạn lịch sử, tờ báo đã nhiều lần thay đổi tên gọi và có nhiều cải tiến về cả nội dung và hình thức.

Phóng viên, nhà báo các cơ quan báo chí đóng trên địa bàn TP Cần Thơ tác nghiệp trong Tết Quân Dân năm 2025. Ảnh: PHẠM TRUNG 

Ngày 1-1-2001, Nhật báo Cần Thơ chính thức ra mắt bạn đọc, là tờ báo xuất bản hằng ngày đầu tiên ở khu vực ĐBSCL. Năm 2004, trang thông tin Báo Cần Thơ điện tử được vận hành, trở thành trang tin điện tử đầu tiên ở ÐBSCL. Ba năm sau, Báo Cần Thơ Khmer ngữ xuất bản. Ngày 1-9-2017, Báo Cần Thơ điện tử chính thức vận hành tại địa chỉ truy cập www.baocantho.com.vn.

Đảng ủy, Ban Biên tập Báo Cần Thơ đã xây dựng các chương trình, kế hoạch thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao. Nhiều trang mục được mở thêm để tuyên truyền việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị; hoạt động của MTTQVN và các đoàn thể; việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP Cần Thơ, các nghị quyết về xây dựng và phát triển TP Cần Thơ... Đảng ủy, Ban Biên tập Báo Cần Thơ chỉ đạo thực hiện hiệu quả các hoạt động hỗ trợ an sinh xã hội, các mô hình Dân vận khéo. Trong quá trình tác nghiệp, các nhà báo còn kết nối để giúp đỡ những hoàn cảnh mắc bệnh hiểm nghèo; chăm lo gia đình chính sách, người có công với cách mạng. Năm 2024, Báo Cần Thơ vận động hơn 1 tỉ đồng chăm lo học sinh, người nghèo, hoàn cảnh thương tâm… 

Chiều 30-4-1975, bằng phương pháp binh vận khéo, quân giải phóng đã vào tiếp quản Đài Phát thanh Cần Thơ. Toàn bộ kỹ thuật viên, kể cả trưởng đài đều ở lại và bàn giao trọn vẹn trụ sở, tài liệu, trang thiết bị kỹ thuật. Một tuần sau đó, tỉnh Cần Thơ quyết định thành lập Đài chính thức với tên gọi Đài Phát thanh Cần Thơ giải phóng. Đồng chí Huỳnh Thế Phương là Giám đốc và đồng chí Trần Quang Mẫn là Phó Giám đốc. Đến đầu năm 1976, khi nhập tỉnh, Đài Phát thanh Cần Thơ đổi tên thành Đài Phát thanh Hậu Giang. Sau nhiều lần đổi tên, đến ngày 22-3-2011, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ ra Quyết định số 697 chính thức đổi tên Đài Phát thanh - Truyền hình TP Cần Thơ thành Đài Phát thanh và Truyền hình TP Cần Thơ. Năm 2015, thực hiện lộ trình số hóa truyền hình của Thủ tướng Chính phủ, Cần Thơ là 1 trong 5 tỉnh, thành phố lớn trong cả nước, gồm: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Hải Phòng ngừng phát sóng analog để chuyển sang truyền hình số mặt đất.

Trong suốt quá trình phát triển, từ lực lượng ít ỏi ban đầu và chỉ phát 1 sóng AM, đội ngũ làm phát thanh của Đài đã nhanh chóng nắm bắt đưa vào hoạt động phương thức phát thanh trực tiếp vào năm 1995 do tổ chức SIDA Thụy Điển hướng dẫn. Đến nay, đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên của Đài đủ sức quản lý, khai thác, vận hành, phát triển nhiều loại hình báo chí trên nhiều nền tảng kỹ thuật - công nghệ hiện đại. Nhiều nội dung, chương trình được mở mới; nhiều tác phẩm đạt giải thưởng cao tại các kỳ Liên hoan Phát thanh, Liên hoan Truyền hình toàn quốc, các giải báo chí quốc gia, bộ, ngành Trung ương và địa phương phát động. Đến năm 2025, kênh sóng của Đài được truyền dẫn trên nhiều hạ tầng phát sóng khác nhau, các nội dung phong phú được chuyển tải trên nhiều nền tảng số. Tất cả các nền tảng truyền thông số của Đài có sự kết nối tạo thành một hệ sinh thái truyền thông rộng lớn, góp phần nâng tầm phủ sóng phát thanh, truyền hình của Đài đến với khán giả trong và ngoài nước.

Từ khi thành lập đến nay, Báo Quân khu 9 (QK9) luôn thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích, giữ vững định hướng chính trị; làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước... Trong những năm gần đây, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị trong và ngoài nước tiếp tục thực hiện âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” nhất là trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa; thúc đẩy “phi chính trị hóa” Quân đội, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; triệt để lợi dụng Internet, mạng xã hội chống phá cách mạng nước ta. Trước tình hình đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh QK9, trực tiếp là Đảng ủy, Cục Chính trị đã chỉ đạo Báo QK9 chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương bám sát địa bàn, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước về công tác quân sự, quốc phòng, các hoạt động của lực lượng vũ trang, góp phần định hướng dư luận xã hội và nhân dân.

Báo QK9 còn thực hiện tốt kế hoạch phối hợp tuyên truyền với các cơ quan báo chí trong và ngoài Quân đội, các tờ tin và chuyên mục Quốc phòng toàn dân trên Đài Phát thanh và Truyền hình 12 tỉnh, thành phố. Nội dung tuyên truyền tập trung phổ biến đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các hoạt động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quân đội; hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, diễn tập; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở trong nước và trên đất bạn Campuchia…

Khó khăn và thách thức

Sự phát triển của công nghệ và xã hội số đặt ra nhiều thách thức đối với báo chí. Người dùng của các trang mạng xã hội Facebook, Youtube, Twitter, Instagram, Tiktok... có thể tự tạo nội dung, trở thành những “nhà báo công dân”, cạnh tranh với báo chí. Bên cạnh đó, sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) vừa tạo thuận lợi vừa là thách thức đối với hoạt động báo chí. 

Tại hội nghị báo chí toàn quốc năm 2024 tổ chức tại TP Cần Thơ, Hội Nhà báo Việt Nam đã nêu những khó khăn, hạn chế trong hoạt động báo chí hiện nay: vẫn còn nhiều tạp chí điện tử thể hiện xu hướng phản ánh, thông tin sự kiện đơn thuần, dẫn đến thông tin không phù hợp tôn chỉ mục đích, tính chất hoạt động của tạp chí; người  đứng đầu cơ quan báo chí buông lỏng quản lý, kiểm soát nội dung thông tin không sát sao, thiếu chặt chẽ, giao quyền cho cấp dưới cử phóng viên tác nghiệp, duyệt, đăng tin, bài không đúng quy định; vẫn còn những nhà báo, phóng viên hoạt động thiếu chuẩn mực, vi phạm đạo đức nghề nghiệp, vi phạm pháp luật... Một số cơ quan báo chí chưa có nhiều chương trình thật sự hấp dẫn, có tính phát hiện, định hướng, có chiều sâu; tính xây dựng, phản biện xã hội của một số chương trình, tin, bài chính luận chưa cao, chưa sắc bén và thuyết phục; chưa phát huy hiệu quả báo chí đa nền tảng và truyền thông đa phương tiện trong hệ sinh thái truyền thông online để tập hợp đông đảo công chúng.

Đặc biệt, nguồn thu của các cơ quan báo chí từ quảng cáo, phát hành tiếp tục sụt giảm mạnh. Lượng phát hành của báo, tạp chí in giảm mạnh do bạn đọc chuyển sang đọc tin tức trực tuyến miễn phí hoặc qua mạng xã hội. Hiện nay, 80% thị phần quảng cáo trực tuyến tập trung vào các nền tảng xuyên biên giới như: YouTube, Facebook, TikTok; 20% còn lại là của các báo điện tử, doanh nghiệp quảng cáo trực tuyến… Từ thực tế trên đòi hỏi cơ quan báo chí tiếp tục cải tiến, nâng chất các chương trình, thông tin để thu hút độc giả. Từ đó, tăng nguồn thu để chăm lo tốt cho đội ngũ. Như vậy mới có thể đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới.

Bài cuối: Khát vọng mới trong sứ mệnh vẻ vang