Sau Lễ hội Giỗ tổ Hùng Vương lần thứ nhất được dư luận và nhân dân đánh giá cao trong năm 2007, Ban Tổ chức Các ngày lễ - kỷ niệm TP Cần Thơ (BTC) tiếp tục tổ chức Lễ Giỗ Quốc tổ lần thứ hai tại TP Cần Thơ vào các ngày 14 và 15 - 4 - 2008 (nhằm mùng 9 và 10 tháng 3 âm lịch). Đồng chí Huỳnh Can Đởm, Giám đốc Sở Văn hóa Thông tin - Thường trực BTC cho biết những nét mới và đặc sắc trong lễ hội lần này:

Năm nay, TP Cần Thơ tổ chức thêm một điểm Lễ hội Giỗ tổ Hùng Vương là Đình Thuận Hưng (huyện Thốt Nốt). Như vậy, cùng với ba điểm của năm ngoái là Đình Bình Thủy (quận Bình Thủy), Đình Thới An (quận Ô Môn) và Bảo tàng TP Cần Thơ, lễ hội sẽ diễn ra tại bốn điểm. Trong đó, phần lễ chính diễn ra tại Bảo tàng TP Cần Thơ vào đêm 15-4-2008 (mùng 10 tháng 3) từ 20 giờ đến 21 giờ, được Đài PTTH TP Cần Thơ trực tiếp. Tại ba điểm còn lại diễn ra lễ hội trong ngày và đêm 14-4-2008 (mùng 9 tháng 3), tạo sinh khí để bước vào lễ hội chính.

Lễ Giỗ Quốc tổ năm nay sẽ được tổ chức trang trọng với tinh thần tiết kiệm. Sẽ không có chương trình ca múa nhạc tại Sân khấu trước Công viên Nước do Nhà hát Giao hưởng Vũ kịch TP Hồ Chí Minh cùng các đơn vị của TP Cần Thơ thực hiện như năm 2007, mà BTC tập trung tổ chức phần lễ chính tại Bảo tàng TP. Nhất là đầu tư công phu về kịch bản và các hình thức sân khấu hóa để phục dựng các nghi lễ truyền thống trong Lễ Giỗ Quốc tổ và khơi gợi tinh thần tự hào dân tộc thông qua những điển tích đậm bản sắc văn hóa truyền thống. Riêng tại các quận, huyện, phần lễ sẽ được tổ chức gọn, chủ yếu tập trung cho các sinh hoạt văn hóa - thể thao truyền thống, như hội thi đồ xôi, chưng mâm ngũ quả, đờn ca tài tử giữa các làng cổ; thi đấu cờ tướng, kéo co, đua ghe... để thu hút đông đảo người dân, đặc biệt là thanh thiếu niên tham gia.

* Thưa đồng chí, phần lễ chính tại Bảo tàng TP sẽ diễn ra như thế nào?

- Kịch bản lễ chính lần này gồm có ba phần chính.

Phần đầu tiên là “Sân khấu hóa các truyền thuyết thời các vua Hùng” gồm nhiều tiết mục. Đáng chú ý có “Vang vọng ngàn năm” giới thiệu giá trị của trống đồng, với cảnh vua Hùng thiết triều truyền đánh trống đồng mở hội được mùa, các quan Lang, Mỵ Nương, Lạc Hầu, Lạc Tướng đến dự lễ và dâng các sản vật. Trống đồng được đánh trong phần này được đánh theo nhịp khoan thai nhẹ nhàng để tạ ơn trời đất, rộn rã báo tin được mùa và dũng mãnh báo tin thắng trận ở biên cương. Tiết mục thứ hai là “Quả dưa đỏ” tái hiện câu chuyện Mai An Tiêm với câu nói được truyền qua nhiều đời “Tất cả của cải trên đời đều do sức lực và đôi tay khéo léo của con người làm nên”, nhằm ca ngợi tinh thần cần cù lao động của người dân Việt. Bằng các hình thức sân khấu như múa, kịch, hoạt cảnh, cải lương... câu chuyện An Tiêm sẽ được tái hiện sinh động qua các chi tiết: An Tiêm bị đày ra đảo hoang nhưng vẫn giữ tinh thần lạc quan, hăng say lao động và tìm ra giống cây trồng mới là dưa hấu, được trở về đất liền trong sự khâm phục của mọi người.

Phần “Theo dòng lịch sử” chuyển tải ý nghĩa ngày Giỗ Quốc tổ và Lễ hội Đền Hùng trong đời sống tâm linh của dân tộc. Phần này sẽ tái hiện cảnh nhân dân góp công góp sức xây dựng Đền Hùng, đưa lên sân khấu hình ảnh mô phỏng Đền Hạ của Đền Hùng - nơi vua Hùng thứ nhất lên ngôi theo truyền thuyết Lạc Long Quân - Âu Cơ. Đồng thời, câu chuyện xưa sẽ được kết nối với thời nay trong tiết mục “Đền Hùng trên đất Tây Đô” nhằm nêu lên sự kính ngưỡng của người Tây Đô với các vua Hùng và khát vọng sẽ có Đền Hùng tại TP trung tâm đồng bằng. Phần này chủ yếu sẽ do các em thiếu nhi thể hiện thông qua các hoạt cảnh và tiết mục ca múa.

Chuẩn bị mâm ngũ quả dâng lên Vua Hùng dịp Giỗ tổ tại đình Thới An năm 2007. Ảnh: T.V

Phần cuối là cử hành nghi lễ Giỗ Quốc tổ, với hai hàng học trò lễ đứng hầu, các đình thần của TP Cần Thơ dâng lễ vật gồm hương, đăng, hoa, trà, bánh dày - bánh chưng, xôi ngũ sắc, mâm ngũ quả... Lãnh đạo TP Cần Thơ sẽ đọc văn khấn ghi ơn công lao dựng nước của các vua Hùng, nêu tinh thần tự hào dân tộc và kêu gọi thế hệ con cháu tiếp tục nối bước cha ông trong xây dựng quê hương trên nền nhạc lễ. Sau phần niệm và dâng hương, lãnh đạo TP sẽ phát lộc gồm các loại bánh, hoa quả cho tất cả người dân tham gia lễ hội tại đó.

* Được biết, năm nay TP Cần Thơ có cử một đoàn nghệ nhân và nghệ sĩ đến Phú Thọ tham gia Lễ hội Đền Hùng. Đồng chí có thể cho biết Cần Thơ sẽ mang theo gì để dâng lên các vua Hùng?

- Đoàn nghệ nhân và nghệ sĩ Cần Thơ tham gia Lễ hội Đền Hùng (dự kiến bắt đầu từ 12-4-2008, nhằm mùng 7 tháng 3) tại Phú Thọ gồm 25 người. Gian trưng bày của TP Cần Thơ tại Lễ hội sẽ được tổ chức mang đặc trưng văn minh miệt vườn, với không gian kiến trúc theo kiểu Đình làng Nam bộ, có một chiếc xuồng chất đầy cây trái được cắm bẹo hàng trước mũi. Các nghệ nhân - nghệ sĩ Cần Thơ sẽ trình diễn các bài bản đờn ca tài tử cổ và một số bài ca cổ nổi tiếng về đất Tây Đô, trình diễn cách làm các loại bánh truyền thống Nam bộ như bánh tét, bánh ú, bánh ít... để giới thiệu với bạn bè gần xa và dâng lên các vua Hùng những sản vật đặc trưng của đất phương Nam. Việc chuẩn bị đã cơ bản hoàn thành và chắc chắn sẽ để lại ấn tượng đẹp trong lòng khách thập phương tham gia lễ hội trên đất Tổ.

* Thưa đồng chí, như vậy là lễ hội Giỗ Tổ Hùng Vương sẽ trở thành lễ hội thường niên của TP Cần Thơ?

- TP Cần Thơ không chỉ đang cố gắng để có thể tổ chức lễ Giỗ Quốc Tổ hằng năm, mà còn mong muốn lễ hội của những năm sau sẽ đặc sắc và ấn tượng hơn năm trước. BTC đang rất cần sự góp ý của đông đảo quần chúng nhân dân. UBND TP Cần Thơ đang chỉ đạo tổ chức mô hình “Cây ước nguyện” tại Bảo tàng trong ngày giỗ Tổ năm nay, sẽ gợi ý tất cả những người đến tham dự Giỗ Tổ viết lên giấy những điều mong muốn, những cảm nghĩ của mình về lễ Giỗ Quốc tổ rồi treo trên cây. BTC sẽ chọn ra những ý kiến hay nhất để trao “lộc” cho chủ nhân và lưu giữ những ý kiến đó để tham khảo, bổ sung cho công tác tổ chức lễ Giỗ Hùng Vương những năm sau.

* Xin cảm ơn đồng chí!

TƯỜNG VI (thực hiện)