Nghiên cứu kéo dài hơn 2 thập kỷ tại Vùng Xanh (Blue Zone) - gồm khu vực Sardinia của Ý, Okinawa của Nhật Bản, Ikaria của Hy Lạp, Nicoya của Costa Rica và Loma Linda của Mỹ - đã đúc kết những “bí quyết” giúp hầu hết cư dân tại đây không chỉ sống thọ mà còn sống khỏe dài lâu hơn phần còn lại của thế giới.

Sardinia tập trung nhiều nam giới thọ trên 100 tuổi

Những ngôi làng ở Sardinia được xác định là Vùng Xanh đầu tiên sau khi các nhà nghiên cứu phát hiện nơi đây tập trung nam giới sống trên 100 tuổi nhiều nhất.

Các cụ ông ở Sardinia thích gặp nhau tán gẫu.

Người dân ở Sardinia thường ăn theo chế độ Địa Trung Hải, với 47% khẩu phần là ngũ cốc nguyên hạt, nhiều rau củ và rất ít thịt, bổ sung thêm sữa dê (giàu đạm hơn sữa bò) và phô mai sữa cừu (giàu axít béo Omega-3 tốt cho tim và não). Ngoài ra, dân vùng này cũng ít bị căng thẳng tinh thần nhờ thói quen uống mỗi ngày 1-2 ly Cannonau - loại rượu vang địa phương chứa nhiều chất chống ôxy hóa bảo vệ sức khỏe.

Ngoài chế độ ăn uống tốt, lý do trường thọ của người Sardinia còn nằm ở lối sống năng động. Sardinia là một hòn đảo có nhiều đồi núi nên người dân chủ yếu là đi bộ, điều tốt cho sức khỏe chuyển hóa, cơ và xương. 

Đặc biệt, Sardinia nổi tiếng là coi trọng giá trị gia đình và gắn kết cộng đồng - 2 yếu tố đã được nghiên cứu chứng minh có thể gia tăng tuổi thọ. 

Okinawa có nhiều phụ nữ sống lâu nhất thế giới

Cơ hội thọ 100 tuổi khỏe mạnh của người Okinawa cao hơn 40% so với những vùng khác ở Nhật. Đáng chú ý, tuổi thọ phụ nữ vùng này cao nhất thế giới - trung bình 86 tuổi. Trong cuốn sách “Giải pháp Vùng Xanh”, tác giả Dan Buettner cho biết tỷ lệ mắc bệnh tim mạch, ung thư vú và tuyến tiền liệt của người Okinawa chỉ bằng 1/5, trong khi tỷ lệ mắc chứng mất trí nhớ thấp hơn một nửa so với ở Mỹ.

Người Okinawa chỉ ăn no 80%. 

Chế độ ăn của cư dân đa phần là “siêu thực phẩm”. Chiếm 67% khẩu phần ăn của họ là khoai lang tím beni imo, dồi dào chất xơ và chất chống ôxy hóa. Người Okinawa cũng ăn nhiều rong biển bổ dưỡng và sản phẩm từ đậu nành, gồm tương miso và đậu hũ, vốn chứa nhiều đạm và chất béo lành mạnh. Họ cũng thường ăn rau củ tự trồng có tác dụng phòng hoặc chữa bệnh như ngải cứu, gừng và nghệ. Đặc biệt, người dân Okinawa hay nói câu “Hara hachi bu” trước bữa ăn, để nhắc nhở bản thân ăn uống chú tâm và chỉ ăn no 80%.

Không chỉ tranh thủ đi bộ và vận động tay chân, lối sống tối giản và ít đồ nội thất còn khuyến khích mọi người đứng lên/ngồi xuống hàng chục lần mỗi ngày, nhờ đó cơ xương chắc khỏe và giữ thăng bằng tốt cho đến già.

Ikaria - cư dân sống thọ và minh mẫn 

Khả năng sống qua tuổi 90 của cư dân trên đảo Ikaria rất cao trong khi tỷ lệ mắc chứng mất trí nhớ hoặc các bệnh mãn tính khác lại rất thấp. Do sống ở nơi có địa hình đồi núi nên người Ikaria có lối sống năng động tự nhiên và đi bộ thường xuyên. Một cụ ông 100 tuổi nói với báo Guardian rằng ông thường đi về 2 lần mỗi ngày đến quán cà phê yêu thích của mình, tương đương đi bộ 6,4km/ngày, qua những ngọn đồi. 

Cư dân Ikaria ăn uống theo chế độ Địa Trung Hải, gồm nhiều rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, khoai tây và dầu ô liu; hạn chế thịt đỏ, thịt chế biến sẵn và đường tinh chế. Họ sử dụng sữa dê ăn cỏ giàu kali và hoóc-môn giảm căng thẳng tryptophan. Đặc biệt, họ rất thích uống trà thảo mộc - từ cây hương thảo, xô thơm và lá kinh giới cay - mang lại tác dụng lợi tiểu, kiểm soát huyết áp và chống lão hóa. 

Ngủ trưa là thói quen thường nhật của hầu hết cư dân Ikaria. Đây có thể là một yếu tố tạo nên tuổi thọ phi thường của họ. Thường xuyên ngủ trưa đã được chứng minh làm giảm hoóc-môn gây stress và giảm 35% nguy cơ tử vong vì bệnh tim, đồng thời giúp não bộ chậm lão hóa từ 2-6 năm. Người Ikaria cũng rất gắn bó với gia đình và xã hội, rất tốt cho sức khỏe tổng thể và tuổi thọ. Mọi người thường kết thúc một ngày bằng cách chia sẻ một tách trà thảo mộc, hoặc vài ly vang đỏ với bạn bè, hàng xóm.

Loma Linda - tuổi thọ trung bình cao hơn 10 năm so với dân số Mỹ

Trong số hơn 25.000 cư dân Loma Linda (bang California), khoảng 9.000 người theo đạo Cơ Đốc Phục Lâm. Do vậy, phong cách sống của cư dân nơi đây có phần chịu ảnh hưởng bởi những người theo đạo này. 

Khác với người cao tuổi ở những Vùng Xanh khác, đa số cư dân Loma Linda tránh uống rượu vì cho rằng uống nhiều hay ít đều hại sức khỏe. Những người theo đạo Cơ Đốc Phục Lâm thậm chí không hút thuốc hoặc uống rượu, không ăn thịt đỏ, động vật có vỏ, thực phẩm tinh chế và caffeine. Họ ăn quả hạt khô (hạnh nhân, óc chó, điều) ít nhất 5 lần/tuần và loại thực phẩm này đã được nhiều nghiên cứu chứng thực giúp gia tăng sức khỏe và tuổi thọ. Tại Đại học Loma Linda, trung tâm thể dục của trường mở cửa cho tất cả mọi người, cung cấp cả các chương trình về chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Đó là những lý do hầu hết cư dân Loma Linda có Chỉ số khối cơ thể (BMI) khỏe mạnh - yếu tố giúp họ ít bị tăng huyết áp, mỡ trong máu và mắc bệnh tim mạch.

Nicoya - sống thọ hơn và hạnh phúc hơn

Bán đảo nằm ở khu vực Trung Mỹ này có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới - 85 tuổi, bất chấp thu nhập trung bình thuộc hàng thấp nhất nước. Đặc biệt, tỷ lệ người thọ hơn 100 tuổi ở Nicoya cao hơn 3,5 lần so với trung bình toàn cầu - theo báo Insider. 

Cư dân Nicoya có ý thức mạnh mẽ về đức tin và gia đình, hầu hết người cao tuổi sống cùng con cháu và luôn được tôn kính. Theo Buettner, người Costa Rica có “kế hoạch cuộc đời”, đề cao mục đích sống và ý thức cống hiến suốt đời.

Giống như các Vùng Xanh khác, lối sống của vùng Nicoya cũng bao gồm chế độ ăn uống lành mạnh và ít calorie, tránh stress và vận động tự nhiên bằng cách đi bộ thường xuyên. Nguồn nước ở Nicoyan có hàm lượng canxi cao, cũng giúp giải thích vì sao cư dân nơi đây có tỷ lệ bệnh tim thấp và xương chắc khỏe đến già.

THANH TRÚC (Tổng hợp)