Trong tiến trình đổi mới và hội nhập của đất nước, hệ thống chính trị cơ sở không ngừng được kiện toàn, trong đó, mô hình chính quyền 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã) được xác định là một bước đột phá quan trọng nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Sự thay đổi này tác động sâu sắc đến mọi mặt đời sống xã hội, đặc biệt là tại các cơ sở giáo dục- nơi trực tiếp thực hiện nhiệm vụ “trồng người”. 

Chi bộ Trường THCS Thạnh Tân, thuộc Đảng ủy xã Tân Long, với tư cách là văn hóa - giáo dục trọng yếu của địa phương, đang đứng trước cả thời cơ và thách thức trong bối cảnh mới. Chi bộ trong nhà trường, với vai trò hạt nhân lãnh đạo, càng phải khẳng định và phát huy sức mạnh của mình. Sinh hoạt chi bộ - hoạt động thường xuyên, nền nếp của tổ chức đảng - do đó, không thể dừng lại ở hình thức mà phải thực sự trở thành “công cụ sắc bén” để lãnh đạo toàn diện các hoạt động của nhà trường.

Việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, gắn kết chặt chẽ, hữu cơ với nhiệm vụ chuyên môn không chỉ là yêu cầu khách quan của tình hình mới, mà còn là đòi hỏi cấp thiết từ thực tiễn của chi bộ Trường THCS Thạnh Tân. Một chi bộ mạnh là nền tảng cho một nhà trường mạnh.

Vai trò, vị trí của chi bộ trong trường THCS

Chi bộ trường học là tổ chức đảng cơ sở, hạt nhân lãnh đạo chính trị tại đơn vị. Vai trò của chi bộ được thể hiện trên các mặt chủ yếu sau:

Lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị: Chi bộ lãnh đạo nhà trường thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện, bảo đảm chất lượng giáo dục theo quy định của Nhà nước; lãnh đạo việc thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước trong lĩnh vực giáo dục. Bên cạnh đó, theo dõi tình hình đảng viên trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.

Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, giáo viên: Chi bộ có trách nhiệm xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, giáo viên vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, có năng lực chuyên môn nghiệp vụ; tham gia giới thiệu nhân sự cho các chức danh lãnh đạo, quản lý trong nhà trường.

Kiểm tra, giám sát: Chi bộ kiểm tra, giám sát việc chấp hành Điều lệ, quy chế của ngành, việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, chuyên môn của đảng viên và tổ chức đảng tại cơ sở.

Kết nối giữa Đảng với quần chúng: Chi bộ là cầu nối quan trọng, tập hợp, phát huy sức mạnh của các tổ chức đoàn thể (Đoàn Thanh niên, Đội Thiếu niên) và quần chúng nhân dân tham gia xây dựng nhà trường.

Khái niệm, ý nghĩa của việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ

Chất lượng sinh hoạt chi bộ được đánh giá dựa trên: tính thiết thực, hiệu quả của nội dung; tính chiến đấu, dân chủ, tự phê bình và phê bình; mức độ giải quyết các vấn đề thực tiễn của đơn vị; việc chấp hành nguyên tắc, quy chế sinh hoạt đảng.

Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ là quá trình đổi mới toàn diện từ nhận thức, nội dung, hình thức đến phương pháp tiến hành, nhằm biến mỗi kỳ sinh hoạt chi bộ thực sự thành nơi:

Giáo dục, bồi dưỡng, nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cho cán bộ đảng viên.

Thảo luận dân chủ, tập trung cả trí tuệ và sức lực để tìm ra các giải pháp lãnh đạo hiệu quả.

Kiểm điểm, đánh giá, rút kinh nghiệm về việc thực hiện nhiệm vụ của tập thể và cá nhân.

Tạo ra sự thống nhất cao về ý chí và hành động trong toàn chi bộ và trong hệ thống chính trị

Tác động của mô hình chính quyền 2 cấp đến hoạt động của nhà trường và chi bộ

Việc thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp tác động đến chi bộ Trường THCS Thạnh Tân trên một số phương diện chính:

Phân cấp quản lý rõ rệt hơn: Nhà trường có thể chịu sự quản lý trực tiếp và sâu sát hơn từ chính quyền địa phương cấp xã trong một số lĩnh vực như cơ sở vật chất, phong trào địa phương, phối hợp giáo dục toàn diện.

Tăng tính tự chủ và trách nhiệm: Mô hình mới đòi hỏi nhà trường phải chủ động, sáng tạo hơn trong việc xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về kết quả. Chi bộ cần lãnh đạo nhà trường thích ứng với tính tự chủ này.

Nguồn lực và cơ chế tài chính: Việc phân bổ ngân sách, đầu tư cơ sở vật chất có thể có sự thay đổi. Chi bộ cần lãnh đạo nhà trường chủ động tham mưu, đề xuất với chính quyền địa phương và ngành giáo dục để huy động hiệu quả các nguồn lực.

Gắn kết chặt chẽ hơn với cộng đồng: Trách nhiệm của nhà trường trong việc phục vụ cộng đồng địa phương được đề cao. Chi bộ phải lãnh đạo để nhà trường thực sự trở thành trung tâm văn hóa - giáo dục của xã Tân Long.

Trong bối cảnh đó, sinh hoạt chi bộ không thể tách rời những vấn đề cụ thể này. Mỗi kỳ sinh hoạt phải là dịp để đánh giá, điều chỉnh cách thức lãnh đạo của chi bộ sao cho phù hợp với cơ chế mới.

Giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ

Thứ nhất, đổi mới mạnh mẽ nội dung sinh hoạt chi bộ theo hướng thiết thực, chuyên sâu

Xác định rõ chủ đề trọng tâm: Trước mỗi kỳ sinh hoạt, Ban Chi ủy phải dựa trên tình hình thực tế của nhà trường và yêu cầu của chính quyền 2 cấp để xác định 1-2 chủ đề then chốt. Nghiên cứu sâu các văn bản chỉ đạo đặc biệt là Chỉ thị số 50-CT/TW, ngày 23/7/2025 của Ban Bí thư về tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong giai đoạn mới và các văn bản chỉ đạo của Đảng uỷ xã Tân Long. Chi bộ đẩy mạnh nội dung sinh hoạt công tác chính trị tư tưởng, học tập làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, đẩy mạnh công tác tự phê bình và phê bình để giúp nhau cùng tiến bộ. Đặc biệt chi bộ phát huy tính tiên phong, gương mẫu của Đảng viên trong thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao. Tổ chức sinh hoạt chuyên đề theo quý chú trọng vào công tác xây dựng đảng, hoạt động chuyên môn. Cụ thể như sau:

"Chi bộ lãnh đạo nâng cao chất lượng dạy học môn Ngoại ngữ và Tin học đáp ứng chương trình GDPT 2018".

"Giải pháp tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh trong bối cảnh tác động của mạng xã hội".

"Phát huy vai trò của chi bộ trong việc tham mưu với chính quyền xã Tân Long đầu tư cơ sở vật chất cho nhà trường".

"Công tác phối hợp giữa chi bộ với các tổ chức đoàn thể trong việc xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh".

Gắn với đánh giá nhiệm vụ cụ thể của đảng viên: Dành thời gian thích đáng để đảng viên báo cáo việc thực hiện nhiệm vụ được giao (đặc biệt là đảng viên là cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn). Việc đánh giá phải dựa trên minh chứng cụ thể, kết quả công việc.

Thứ hai, đa dạng hóa hình thức, phương pháp sinh hoạt

Sinh hoạt chuyên đề: Mời chuyên gia, báo cáo viên hoặc chính đảng viên trong chi bộ (là giáo viên giỏi, cán bộ quản lý có kinh nghiệm) trình bày về một vấn đề chuyên môn, nghiệp vụ.

Sinh hoạt gắn với thực tế: Tổ chức sinh hoạt tại thư viện, phòng máy tính, hoặc kết hợp với dự giờ một tiết dạy có vấn đề cần rút kinh nghiệm, tham quan mô hình giáo dục tốt.

Sinh hoạt kết hợp trực tuyến và trực tiếp: Ứng dụng công nghệ thông tin để lấy ý kiến đóng góp trước, trong và sau sinh hoạt, đặc biệt hữu ích cho đảng viên công tác xa hoặc có lý do chính đáng.

Đổi mới phương pháp điều hành: Bí thư chi bộ sử dụng các kỹ thuật điều phối như: đặt câu hỏi mở, chia nhóm thảo luận, sơ đồ tư duy... để khơi gợi ý kiến.

Thứ ba, nâng cao tính chiến đấu, thực hiện nghiêm túc tự phê bình và phê bình

Xây dựng quy chế làm việc cụ thể: Quy định rõ trách nhiệm của Bí thư, Phó Bí thư, từng đảng viên trong việc chuẩn bị ý kiến, tham gia phát biểu.

Lấy tự phê bình là then chốt: Bí thư và cấp ủy phải gương mẫu tự phê bình một cách chân thành, sâu sắc về trách nhiệm lãnh đạo, điều hành.

Phê bình phải có trọng tâm, trọng điểm: Tập trung vào những vấn đề còn tồn tại ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục, xây dựng nội bộ. Tránh phê bình chung chung, nặng về tình cảm cá nhân.

Thứ tư, tăng cường công tác chuẩn bị và nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo chi bộ

Chuẩn bị kế hoạch, tài liệu: Chương trình, nội dung chi tiết phải được gửi đến đảng viên trước ít nhất 3-5 ngày. Khuyến khích đảng viên gửi ý kiến đóng góp bằng văn bản.

Bồi dưỡng nâng cao năng lực cho Bí thư và cấp ủy: Tạo điều kiện cho bí thư chi bộ tham gia các lớp tập huấn về kỹ năng lãnh đạo, điều hành hội nghị. Tổ chức sinh hoạt chuyên đề về nghiệp vụ công tác đảng trong nội bộ chi bộ.

Thứ năm, hoàn thiện quy trình tổ chức, theo dõi, kiểm tra việc thực hiện nghị quyết

Xây dựng nghị quyết cụ thể, khả thi: Mỗi nghị quyết phải nêu rõ: nội dung công việc, biện pháp thực hiện, thời hạn hoàn thành, người chịu trách nhiệm chính, phối hợp.

Phân công theo dõi, đôn đốc: Giao cho Phó Bí thư hoặc một cấp ủy viên theo dõi việc thực hiện nghị quyết.

Báo cáo kết quả thực hiện: Tại kỳ sinh hoạt tiếp theo, phải có báo cáo đánh giá việc thực hiện nghị quyết kỳ trước. Việc đánh giá này là căn cứ để nhận xét, xếp loại đảng viên cuối năm

Một số kiến nghị

Để các giải pháp trên phát huy hiệu quả, cần có sự hỗ trợ từ các cấp:

Tăng cường sự chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể về chuyên môn nghiệp vụ công tác xây dựng đảng cho Chi bộ trường học. Tạo điều kiện về kinh phí, cơ sở vật chất cho chi bộ tổ chức các hình thức sinh hoạt đa dạng, chất lượng. Phối hợp chặt chẽ với chi bộ trong việc quán triệt các chủ trương của địa phương đến toàn thể nhà trường.

Tổ chức các hội thảo, tập huấn, giao lưu học tập kinh nghiệm giữa các chi bộ trường học trong xã.

Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ gắn với nhiệm vụ công tác tại Chi bộ Trường THCS Thạnh Tân trong tình hình mới thực hiện chính quyền 2 cấp là một nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp bách, vừa lâu dài. Thành công của công tác này không chỉ phụ thuộc vào sự nỗ lực chủ quan của chi bộ, sự lãnh đạo sát sao của bí thư, mà còn cần sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị trong nhà trường, sự phối hợp hiệu quả với chính quyền địa phương và ngành giáo dục. Việc đổi mới sinh hoạt chi bộ theo hướng thiết thực, chất lượng, lấy nhiệm vụ giáo dục - đào tạo làm trung tâm sẽ khơi dậy được tiềm năng, trí tuệ của mỗi đảng viên, tạo nên sức mạnh tổng hợp để Chi bộ Trường THCS Thạnh Tân hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của mình. Từ đó, góp phần quan trọng vào việc xây dựng chi bộ Trường THCS Thạnh Tân trở thành một điểm sáng về giáo dục của xã Tân Long, đào tạo nên những thế hệ học sinh phát triển toàn diện, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước trong thời kỳ mới.

DANH ƯƠL

(Chi bộ THCS Thạnh Tân)