Chiều 10-11-2025, tiếp tục Chương trình làm việc tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã tiến hành thảo luận ở Hội trường về dự án Luật Phòng bệnh. Bà Tô Ái Vang - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Cần Thơ tham gia ý kiến như sau:

Thứ nhất, tại Điều 3 về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng trong dự thảo Luật quy định: “Luật này quy định về phòng chống bệnh truyền nhiễm;…”. Cũng tại Điều 1 về phạm vi điều chỉnh của Luật Khám bệnh chữa bệnh, trong đó có quy định: “…;huy động, điều động nguồn lực phục vụ công tác khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp xảy ra thiên tai, thảm họa, dịch bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A hoặc tình trạng khẩn cấp”. Tại điểm a Khoản 1 Điều 16 dự thảo Luật quy định: “Nhóm A gồm, các bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm”.

Vì vậy, kiến nghị cần quy định rõ hướng tiếp cận của dự thảo Luật so với Luật Khám bệnh chữa bệnh để tránh chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan quản lý và các cơ sở y tế, trong việc triển khai thi hành luật.

Bà Tô Ái Vang góp ý về dự án Luật Phòng bệnh.

Thứ hai, tại Điều 3 có 12 khoản quy định Chính sách của Nhà nước về phòng bệnh. Kiến nghị:

(1) Tại khoản 1, bổ sung cụm từ “thực hiện chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với viên chức, người lao động công tác tại các cơ sở y tế công lập” sau cụm từ “Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong hoạt động phòng bệnh”. Như vậy, sau khi hoàn chỉnh: “Nhà nước giữ vai trò chủ đạo thực hiện chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với viên chức, người lao động công tác tại các cơ sở y tế công lập và huy động các nguồn lực xã hội cho hoạt động phòng bệnh”. Việc bổ sung chính sách thực hiện chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với viên chức, người lao động công tác tại các cơ sở y tế công lập, sẽ kịp thời thể chế hóa các kết luận, nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội về cải cách tiền lương, chế độ phụ cấp đặc thù thể hiện rõ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước trong việc ưu tiên đầu tư cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, giúp viên chức, người lao động công tác tại các cơ sở y tế công lập, đặc biệt là những người làm công tác phòng bệnh yên tâm cống hiến, góp phần giảm thiểu tình trạng nghỉ việc, góp phần tích cực trong phát triển hệ thống y tế dự phòng, y tế cơ sở, giảm tải cho các Bệnh viện tuyến trên. Và đây cũng là cơ sở quan trọng, để Bộ Y tế sớm trình Chính Phủ, ký ban hành Nghị định mới, thay thế Nghị định 56 năm 2011.

(2) Tại khoản 4 đề nghị thay thế cụm từ “Trẻ em” bằng cụm từ “nhóm dễ bị tổn thương” sau cụm từ “ưu tiên”, bỏ các từ “trẻ em” sau đó, bổ sung cụm từ “được tiếp cận các dịch vụ phòng bệnh”. Như vậy, sau khi hoàn chỉnh: “Nhà nước có chính sách về can thiệp dinh dưỡng cho các đối tượng, khu vực ưu tiên phù họp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ, để hỗ trợ mọi người dân được chăm sóc dinh dưỡng hợp lý theo độ tuổi, ngành nghề, tình trạng sinh lý, sức khỏe; ưu tiên nhóm dễ bị tổn thương, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn thuộc hộ nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số sống tại các xã biên giới, miền núi, hải đảo và các xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn được tiếp cận các dịch vụ phòng bệnh”. Vì: “Nhóm dễ bị tổn thương” bao gồm: trẻ em; người cao tuổi; người khuyết tật; phụ nữ; người dân tộc thiểu số; người nghèo; những người sống ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, miền núi, hải đảo; người sống chung với HIV/AIDS; người sau cai nghiện tái hòa nhập cộng đồng và các cá nhân khác có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, không có khả năng tự bảo vệ quyền lợi của mình, một cách đầy đủ. Nếu họ được tiếp cận các dịch vụ phòng bệnh cơ bản như: tiêm chủng, sàng lọc sớm, tư vấn dinh dưỡng, vệ sinh môi trường, thì nguy cơ dịch bệnh và gánh nặng bệnh tật cho toàn xã hội, sẽ giảm xuống đáng kể. Đồng thời, tại Điều 2 về giải thích từ ngữ, bổ sung 1 khoản giải thích cụm từ “Nhóm dễ bị tổn thương”.

Thứ ba, Điều 37 về kinh phí cho công tác phòng bệnh. Kiến nghị dự thảo Luật quy định cụ thể ngân sách nhà nước tăng chi cho y tế, dành ít nhất 30% ngân sách y tế, cho y tế dự phòng. Bởi vì, Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Trong đó, quan điểm chỉ đạo nêu rõ “Xác định đúng vị thế, vai trò của y tế dự phòng, y tế cơ sở,…”. Nghị quyết 18 của Quốc hội khóa XII về đẩy mạnh thực hiện, chính sách pháp luật, xã hội hóa, để nâng cao chất lượng chăm sóc, sức khỏe nhân dân. Trong đó, tại Điều 2 quy định “Tăng tỷ lệ chi ngân sách hằng năm cho sự nghiệp y tế, bảo đảm tốc độ tăng chi cho y tế, cao hơn, tốc độ tăng chi, bình quân chung của ngân sách nhà nước. Dành ít nhất 30% ngân sách y tế, cho y tế dự phòng…”. Y tế dự phòng không chỉ tập trung vào các bệnh truyền nhiễm, mà còn bao gồm cả phòng bệnh không lây nhiễm, quản lý bệnh mạn tính, chăm sóc sức khỏe tâm thần, sức khỏe học đường, an toàn thực phẩm... để nâng cao sức khỏe toàn diện cho người dân. Vì thế, dự thảo Luật cần quy định cụ thể về cơ chế tài chính, để bảo đảm nguồn lực, cho y tế dự phòng, trong đó có chương trình tiêm chủng mở rộng.

PV