Truyền thông Tây Ban Nha hôm 30-10 đưa tin, cựu Thủ hiến xứ Catalonia Carles Puigdemont cùng một số quan chức bị bãi nhiệm đã đào thoát sang Bỉ giữa lúc các công tố viên trong nước đang tìm cách buộc tội họ.

Cụ thể, ông Puigdemont và 5 cựu quan chức cấp cao của khu tự trị gồm Bộ trưởng Nông nghiệp Meritxell Serret, Bộ trưởng Y tế Antoni Comines, Bộ trưởng Lao động Dolors Bassa, Bộ trưởng Quản trị công Meritxell Borras và Bộ trưởng Nội vụ Joaquim Forn được cho đã lái xe đến Marseilles (Pháp) và lên máy bay tới Thủ đô Brussels của Bỉ. Luật sư người Bỉ Paul Bekaert đại diện cho ông Puigdemont đã lên tiếng xác nhận cựu Thủ hiến đang ở Brussels.

Cựu Thủ hiến Puigdemont (góc trái, trên) và năm nhân vật được cho theo ông đến Bỉ. Ảnh: El Pais

Một số báo cáo cho biết ông Puigdemont đã gặp gỡ các chính khách đảng dân tộc Flemish – một trong các đảng thuộc liên minh cầm quyền Bỉ và là phe ủng hộ mạnh mẽ phong trào ly khai tại châu Âu. Nhiều luồng ý kiến còn cho rằng nhóm của ông Puigdemont đang có ý định xin tị nạn hoặc thành lập chính phủ lưu vong. Tuy nhiên,  cựu Thủ hiến Puigdemont hôm qua đã lên tiếng khẳng định không xin tị nạn chính trị và cho biết sẽ trở về nước khi nào được Chính phủ Tây Ban Nha “bảo đảm”.

Thông tin ông Puigdemont đã đến Bỉ được đưa ra sau khi Tổng công tố Tây Ban Nha Jose Manuel Maza phát đi thông báo đang xem xét truy tố hình sự đối với các cựu quan chức chính quyền Catalonia với tội danh nổi loạn, xúi giục nổi loạn và lạm dụng công quỹ để tổ chức cuộc trưng cầu dân ý ngày 1-10. Theo đó, ông Maza sẽ yêu cầu tòa án đưa ra phán quyết chống lại 14 thành viên chính quyền cựu Thủ hiến Puigdemont “vì những hành động của họ trong 2 năm qua dẫn đến cuộc khủng hoảng  thể chế và đỉnh điểm là đơn phương tuyên bố độc lập chống lại Hiến pháp cùng Tòa án Hiến pháp Tây Ban Nha”. Ngoài ra, Guardian cho biết Tòa án Tối cao Tây Ban Nha cũng sẽ mở cuộc điều tra đối với các cựu quan chức Nghị viện Catalonia, bao gồm Chủ tịch Carme Forcadell vì trách nhiệm trong việc mở đường cho cuộc bỏ phiếu đơn phương tuyên bố độc lập hôm 27-10. Hiện tại, những nhân vật này chưa bị bắt giữ. Thay vào đó, họ được yêu cầu trình diện tại một tòa án ở Madrid trong những ngày tới. Cũng không rõ những cá nhân nói trên có thể tham gia cuộc bầu cử mới ở địa phương vào tháng 12 hay không. Theo luật Tây Ban Nha, tội nổi loạn có mức án tối đa là 30 năm tù giam trong khi mức án đối với tội xúi giục nổi loạn và sử dụng sai công quỹ lần lượt 15 và 6 năm tù.

Theo giới quan sát, các cáo buộc hình sự là bước đi mới nhất của giới chức Tây Ban Nha nhằm lập lại trật tự sau sự kiện Nghị viện Catalonia bỏ phiếu đơn phương tuyên bố độc lập và khởi động “quy trình lập hiến” về việc tách khỏi Tây Ban Nha. Chính quyền Madrid ngay sau đó đã tước quyền tự trị, tiến tới kiểm soát trực tiếp xứ Catalonia.

Cựu Thủ hiến Puigdemont và cấp phó Oriol Junqueras khi đó đã bác bỏ động thái của chính quyền trung ương với lập luận rằng họ chỉ có thể bị người dân Catalonia bãi nhiệm. Tuy nhiên, các đảng ủng hộ độc lập bao gồm đảng trung hữu (PdeCat) của ông Puigdemont và đảng Cộng hòa ERC cho biết sẽ tham gia cuộc bầu cử mới. Đây được coi là sự chấp nhận ngầm rằng chính quyền Catalonia đã bị giải tán.

MAI QUYÊN (Theo BBC, Guardian)