* Sơn Hà

Bài 2: Tăng cường thanh, kiểm tra đẩy lùi tham nhũng

Thực hiện nghiêm KL21 của Bộ Chính trị, các cấp, các ngành, địa phương trên địa bàn TP Cần Thơ đã đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán để phòng ngừa tham nhũng. Qua đó, trong năm 2013, đã có một số đơn vị qua thanh tra, kiểm tra đã phát hiện sai phạm và chuyển cơ quan công an điều tra theo thẩm quyền, góp phần nâng cao nhận thức và quyết tâm đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực.

* Kết quả bước đầu

Qua công tác thanh tra về việc quản lý, sử dụng ngân sách và thực hiện các chính sách xã hội đối với phòng Lao động- Thương binh & Xã hội huyện, Thanh tra huyện Vĩnh Thạnh đã phát hiện đơn vị này không quản lý chặt chẽ các đối tượng chính sách để một số đối tượng lợi dụng trục lợi bằng cách đề nghị cấp thẻ bảo hiểm y tế sai đối tượng, đã gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước hơn 204 triệu đồng. Bên cạnh đó, qua công tác thanh tra, Thanh tra huyện Vĩnh Thạnh cũng đã phát hiện nhiều sai phạm về quản lý, thu chi tài chính và sử dụng kinh phí tại Ban bồi thường thiệt hại- giải phóng mặt bằng (cũ) của huyện. Qua đó, Thanh tra huyện Vĩnh Thạnh đã có kết luận và chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để làm rõ hành vi sai phạm của các cá nhân có liên quan trong 2 vụ việc trên.

Cũng thông qua công tác thanh tra, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Cần Thơ phát hiện ông Trần Trung Dũng (SN 1954), Phó chánh Thanh tra Sở Văn hóa , Thể thao và Du lịch TP Cần Thơ (VH-TT&DL), nguyên Hiệu trưởng Trường trung cấp Thể dục thể thao Cần Thơ, có hành vi tham ô tài sản. Với hành vi này, ông Dũng và thủ quỹ nhà trường đã bị Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Cần Thơ bắt tạm giam vào giữa tháng 10-2013.

Qua các vụ việc trên cho thấy, nếu các cấp, các ngành của thành phố đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra thì sẽ kịp thời phát hiện và chấn chỉnh những sai phạm trên tất cả mọi mặt. Trong Hội nghị tổng kết công tác nội chính và PCTN năm 2013 vào cuối tháng 12-2013, ông Trương Văn Thắng, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy huyện Vĩnh Thạnh, khẳng định: "Nhờ huyện tăng cường công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra đối với các đơn vị, các xã đã góp phần rất lớn trong việc phòng chống tham nhũng, lãng phí ở địa phương". Tại huyện Thới Lai, ngoài việc thanh tra, kiểm tra thì còn tăng cường phúc tra lại những kết luận thanh tra để công tác phòng ngừa tham nhũng đạt hiệu quả. Ông Nguyễn Xuân Hải, Bí thư Huyện ủy Thới Lai, cho biết: "Năm qua, huyện làm mạnh công tác kiểm tra, giám sát, tái giám sát. Việc làm này biết rằng sẽ ảnh hưởng phần nào thời gian thực hiện nhiệm vụ của các đơn vị, nhưng đã rất hiệu quả trong công tác phòng ngừa tham nhũng". Trong năm 2013, Huyện ủy Thới Lai và cấp ủy các cấp đã tổ chức giám sát thường xuyên 213 tổ chức đảng và 2.134 đảng viên; giám sát chuyên đề 14 tổ chức đảng và 142 đảng viên về quy chế làm việc của cấp ủy, thực hiện quy chế, quy định của ngành. Qua đó, các cấp ủy và UBKT huyện ủy đã thi hành kỷ luật 17 đảng viên với các hình thức khiển trách, cảnh cáo, cách chức, khai trừ khỏi Đảng và đình chỉ sinh hoạt Đảng.

Thanh tra, kiểm tra vừa là biện pháp hữu hiệu trong phòng ngừa tham nhũng, cũng vừa là biện pháp phát hiện tham nhũng đạt hiệu quả. Do đó, hầu hết các ngành, các cấp thời gian qua đều phát huy vai trò của thanh tra trong công tác này. Theo Ban Nội chính Thành ủy, năm 2013, trên địa bàn thành phố đã có 2 đơn vị phát hiện tham nhũng qua công tác tự kiểm tra nội bộ; qua kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng đã phát hiện và xử lý 11 người có dấu hiệu tham nhũng; chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 1 vụ, 2 người.

* Phát huy vai trò nhân dân, đoàn thể

Trong cuộc họp trực tuyến sáng 8-1-2014, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, để phòng chống tham nhũng phải công khai, minh bạch và tăng cường thanh tra, giám sát. Có công khai, minh bạch thì dân mới giám sát được. Trong năm 2013, cả nước phát hiện 435 vụ tham nhũng. Trong đó, qua công tác thanh tra, kiểm tra, ngành thanh tra đã phát hiện 45 vụ, 99 đối tượng có hành vi liên quan đến tham nhũng. Qua đó, đã chuyển cơ quan điều tra 26 vụ, 39 đối tượng. Riêng tại TP Cần Thơ, trong năm qua cơ quan Cảnh sát điều tra đã thụ lý 5 vụ án tham nhũng với 11 bị can. Để công tác phòng chống tham nhũng đạt hiệu quả, ngoài việc thanh tra, kiểm tra của các cơ quan nhà nước thì tai mắt của người dân là một liều thuốc hữu hiệu cần phát huy.

Theo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Cần Thơ, phát huy vai trò của Ban Thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư cộng đồng trong công tác PCTN là rất cần thiết. Những năm qua, Ban Thanh tra nhân dân ở xã, phường, thị trấn có nhiều cố gắng trong việc thực hiện công tác giám sát, vận động nhân dân giám sát việc thực thi chính sách, pháp luật; giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo; thực hiện quy chế dân chủ; giám sát cán bộ công chức viên chức và đại biểu dân cử… Qua đó, đã phát huy quyền dân chủ trực tiếp của nhân dân trong đấu tranh PCTN. Ban giám sát đầu tư cộng đồng ở xã, phường, thị trấn, một số nơi đã giám sát và vận động nhân dân giám sát tốt những dự án đầu tư trên địa bàn xã có sự đóng góp tiền của và công sức của nhân dân, góp phần chống thất thoát, lãng phí, nâng cao chất lượng công trình.

Bên cạnh việc phát huy vai trò của các đoàn thể, không thể xem nhẹ vai trò của người dân cùng chính quyền địa phương trong phòng chống tham nhũng. Nhiều vụ việc liên quan đến tham nhũng thời gian qua cũng nhờ người dân tham gia tố giác thành phố mới kịp thời phát hiện, chấn chỉnh. Tuy nhiên, tâm lý e sợ đấu tranh với tham nhũng trong một bộ phận người dân vẫn còn. Chị Nguyễn Thị Thủy Tiên, ngụ phường An Thới, quận Bình Thủy, cho biết: "Chúng tôi đọc báo, xem ti-vi biết một ít các quy định về PCTN. Thực tế người dân chúng tôi cũng rất muốn có một xã hội trong sạch, cán bộ làm việc công tâm… Tuy nhiên, vì nhiều lý do như sợ "trù dập", "trả thù"… một số người dân chọn giải pháp "ngó lơ" cho xong chuyện". Vì thế làm sao để vực dậy lòng tin của người dân trong công cuộc đấu tranh chống lại loại "giặc nội xâm" này, là trách nhiệm của các ban, ngành, đoàn thể trong tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục.

Theo ông Lê Văn Tâm, Trưởng Ban Nội chính Thành ủy, khi có các vụ việc liên quan đến tham nhũng thì việc điều tra, truy tố, xét xử phải xử lý nhanh chóng, kịp thời, kiên quyết… có như vậy mới tạo được niềm tin cho nhân dân. Chị D.T.M.A, người đã mạnh dạn đứng ra tố cáo cấp trên của mình sai phạm trong quản lý thu chi tài chính đã phải mất bao nhiêu nước mắt, thậm chí bị chuyển công tác khác và một thời gian dài không có việc làm… nhưng chị vẫn quyết tâm tìm đến các cơ quan chức năng để mong được làm sáng tỏ vụ việc. Chính nhờ sự kiên quyết của Ủy ban Kiểm tra Thành ủy, Ban Chỉ đạo TP Cần Thơ về PCTN lúc bấy giờ và sự vào cuộc mạnh mẽ của cơ quan truyền thông, tố cáo của chị M.A mới được xem xét đúng bản chất của nó và chị đã được tuyên dương toàn quốc vào cuối năm 2010.

Theo phản ánh của Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh thành phố, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc thành phố thì kênh thông tin từ người dân rất nhiều, nhưng khi tiếp nhận thông tin và các cơ quan này phản ánh đến cơ quan thẩm quyền thì không thấy trả lời. Do đó, để phát huy vai trò của các đoàn thể trong việc đại diện cho tiếng nói của người dân thì rất cần sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan công quyền và cơ quan thực thi pháp luật. Ông Lê Văn Tâm, Trưởng Ban Nội chính Thành ủy Cần Thơ, cho rằng: Bên cạnh công tác điều tra, thanh tra, kiểm toán thì thời gian qua, việc phát hiện tham nhũng cũng có xuất phát từ phản ánh của người dân, cơ quan báo chí. Do đó, Ban Nội chính rất quan tâm đến vai trò, trách nhiệm của các đoàn thể và sự tham gia của nhân dân trong công tác phòng chống tham nhũng. Phải phát huy vai trò của Mặt trận, đoàn thể và nhân dân bằng cơ chế khen thưởng và bảo vệ người tố cáo. Ban Nội chính đang xây dựng quy chế phối hợp với các đoàn thể để công tác PCTN, lãng phí được thực hiện tốt hơn. Ngoài ra, các cơ quan điều tra, truy tố, xét xử phải xử lý các vụ việc tham nhũng một cách nhanh chóng, dứt dạt thì mới tạo được niềm tin cho nhân dân trong công cuộc đấu tranh PCTN.

Còn tiếp

Bài cuối: Tập trung các giải pháp phòng ngừa và thực thi pháp luật