Hỏi: Các trường hợp nào không phải xin giấy phép xây dựng?

Ðáp: Luật Xây dựng được sửa đổi, bổ sung năm 2020 quy định các trường hợp miễn giấy phép xây dựng: công trình bí mật nhà nước; công trình xây dựng khẩn cấp; công trình thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công được Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu cơ quan Trung ương của tổ chức chính trị, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, Tòa án Nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan Trung ương của MTTQVN và của tổ chức chính trị - xã hội, chủ tịch UBND các cấp quyết định đầu tư xây dựng; công trình xây dựng tạm; công trình sửa chữa, cải tạo bên trong công trình hoặc công trình sửa chữa, cải tạo mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; nội dung sửa chữa, cải tạo không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng đến an toàn kết cấu chịu lực của công trình, phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, yêu cầu về an toàn phòng, chống cháy, nổ và bảo vệ môi trường; công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo; công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo quy định của Chính phủ; công trình xây dựng nằm trên địa bàn 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên, công trình xây dựng theo tuyến ngoài đô thị phù hợp với quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; công trình xây dựng đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng thông báo kết quả thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở đủ điều kiện phê duyệt thiết kế xây dựng và đáp ứng các điều kiện về cấp giấy phép xây dựng theo quy định của Luật này.

Nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở nông thôn có quy mô dưới 7 tầng và thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng; trừ công trình, nhà ở riêng lẻ được xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa… cũng thuộc trường hợp miễn giấy phép xây dựng.

Hỏi: Việc khởi công xây dựng công trình phải đáp ứng các điều kiện như thế nào?

Ðáp: Luật Xây dựng được sửa đổi, bổ sung năm 2020 quy định, khi khởi công xây dựng công trình phải bảo đảm các điều kiện: có mặt bằng xây dựng để bàn giao toàn bộ hoặc từng phần theo tiến độ xây dựng; có giấy phép xây dựng đối với công trình phải có giấy phép xây dựng; có thiết kế bản vẽ thi công của hạng mục công trình, công trình khởi công đã được phê duyệt; chủ đầu tư đã ký kết hợp đồng với nhà thầu thực hiện các hoạt động xây dựng liên quan đến công trình được khởi công theo quy định pháp luật; có biện pháp bảo đảm an toàn, bảo vệ môi trường trong quá trình thi công xây dựng; chủ đầu tư đã gửi thông báo về ngày khởi công xây dựng đến cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng tại địa phương trước thời điểm khởi công xây dựng ít nhất là 3 ngày làm việc.

Hỏi: Vi phạm về khởi công xây dựng bị xử lý như thế nào?

Ðáp: Nghị định 16/2022/NÐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng quy định phạt tiền 5-10 triệu đồng đối với 1 trong các hành vi: không gửi văn bản thông báo ngày khởi công (kèm theo bản sao giấy phép xây dựng, hồ sơ thiết kế xây dựng) cho cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng tại địa phương nơi xây dựng công trình và cơ quan chuyên môn về xây dựng theo quy định; không thông báo, thông báo chậm cho cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng tại địa phương về thời điểm khởi công xây dựng hoặc có thông báo nhưng không gửi kèm hồ sơ thiết kế xây dựng theo quy định đối với trường hợp được miễn giấy phép xây dựng; không gửi báo cáo cho cơ quan chuyên môn về xây dựng hoặc gửi báo cáo không đầy đủ một trong các nội dung: tên, địa chỉ liên lạc, tên công trình, địa điểm xây dựng, quy mô xây dựng, tiến độ thi công dự kiến sau khi khởi công xây dựng hoặc gửi thông báo khởi công không theo mẫu quy định.

Phạt tiền 30-50 triệu đồng đối với hành vi khởi công xây dựng công trình mà thiếu 1 trong các điều kiện sau đây (trừ trường hợp khởi công xây dựng nhà ở riêng lẻ): mặt bằng xây dựng để bàn giao toàn bộ hoặc từng phần theo tiến độ dự án; hợp đồng thi công xây dựng được ký giữa chủ đầu tư và nhà thầu; biện pháp bảo đảm an toàn, bảo vệ môi trường trong quá trình thi công xây dựng. Phạt tiền 60-80 triệu đồng đối với hành vi khởi công xây dựng công trình mà chưa có thiết kế bản vẽ thi công của công trình, hạng mục công trình đã được phê duyệt...

H.Y (tổng hợp)