Năm 2025, Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) của TP Cần Thơ tiếp tục triển khai đồng bộ, bám sát định hướng tái cơ cấu ngành Nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn. Công tác chuẩn hóa, nâng hạng sản phẩm, hỗ trợ chủ thể OCOP mở rộng thị trường được quan tâm thường xuyên. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm đặc trưng của địa phương, phát triển kinh tế khu vực nông thôn, nâng thu nhập người dân và thúc đẩy chuyển dịch kinh tế theo hướng bền vững, hiện đại. Trao đổi với phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Cần Thơ xoay quanh vấn đề này, ông Lê Văn Tính cho biết:

- Tính đến cuối năm 2025, TP Cần Thơ đã công nhận 895 sản phẩm OCOP, đạt 175% kế hoạch, trong đó gồm 648 sản phẩm 3 sao, 242 sản phẩm 4 sao và 5 sản phẩm 5 sao. Các tổ hợp tác, hợp tác xã chiếm khoảng 20% tổng số chủ thể OCOP, tạo nền tảng ổn định cho tổ chức sản xuất và thúc đẩy liên kết kinh tế theo hướng chuyên nghiệp. Khoảng 25% chủ thể đã áp dụng mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn với vùng nguyên liệu đặc thù và định hướng kinh tế tuần hoàn, OCOP xanh. Nhiều mô hình đã bước đầu xây dựng được quy trình sản xuất kiểm soát chất lượng đầu vào, góp phần nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm.

Chủ thể OCOP quảng bá, giới thiệu sản phẩm tại một sự kiện do thành phố tổ chức.

* Đầu ra cho sản phẩm luôn được các chủ thể OCOP quan tâm. Thời gian qua, công tác phát triển thị trường, kết nối cung cầu tiêu thụ sản phẩm OCOP được thành phố triển khai như thế nào, thưa ông?

- Hoạt động xúc tiến thương mại cho các sản phẩm OCOP của thành phố được tổ chức thường xuyên và tiếp tục phát huy hiệu quả với hơn 50% chủ thể đã tiếp cận các kênh phân phối hiện đại. Thành phố đã hình thành 34 điểm giới thiệu và trưng bày sản phẩm OCOP, tạo không gian kết nối thường xuyên giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng. Hiện có trên 70% sản phẩm OCOP được hỗ trợ đưa lên giao dịch, giới thiệu tại các sàn thương mại điện tử như chonongsancantho.vn,nongsanhaugiang.com.vn, soctrangtrade.vn... giúp mở rộng phạm vi quảng bá và tăng cơ hội tiếp cận thị trường. 

Thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Công Thương, Trung tâm Xúc tiến đầu tư thương mại và hội chợ triển lãm Cần Thơ thường xuyên hỗ trợ các chủ thể tham gia nhiều hoạt động quảng bá trong các sự kiện lớn. Điển hình như trưng bày, giới thiệu tại Lễ hội Óoc-Om-Bóc - Đua ghe Ngo; tổ chức đoàn tham gia hội chợ triển lãm thương mại và giới thiệu sản phẩm OCOP tại nhiều tỉnh thành và khu vực; trưng bày và bán sản phẩm tại các điểm du lịch trên địa bàn…

Riêng đối với các sản phẩm OCOP cây ăn trái (vú sữa, bưởi, nhãn), nhiều chủ thể đã liên kết với một số công ty như Công ty TNHH Xuất nhập khẩu VINA T&T, Công ty TNHH Xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu, Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Ánh Dương Sao, Công ty CP VINAGREENCO... tiêu thụ gần 1.680 tấn trái cây. Chủ thể OCOP tham gia liên kết có giá bán ổn định cao hơn thị trường từ 16.000-18.000 đồng/kg đối với trái vú sữa, từ 2.000-5.000 đồng/kg đối với trái bưởi. 

* Sau 7 năm triển khai thực hiện, thành phố rút ra bài học kinh nghiệm gì trong việc hỗ trợ phát triển, công nhận và quảng bá sản phẩm OCOP, thưa ông?

- Trước hết, sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở ngành, địa phương sẽ giúp phát huy vai trò định hướng của Nhà nước trong hỗ trợ phát triển vùng nguyên liệu, quản lý chất lượng và xây dựng thương hiệu sản phẩm. Các chính sách hỗ trợ cần tập trung đúng trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên sản phẩm tiềm năng, sản phẩm chủ lực, sản phẩm có khả năng xuất khẩu và gắn với du lịch nông thôn, tạo tiền đề giúp chủ thể mạnh dạn đầu tư, mở rộng quy mô, từ đó nâng cao chất lượng và khả năng cạnh tranh của sản phẩm.

Ngoài ra, việc huy động sự tham gia của chủ thể và cộng đồng là hết sức quan trọng. Thực tế cho thấy, các sản phẩm OCOP sau khi được chứng nhận phát huy được hiệu quả cao khi chủ thể giữ vai trò trung tâm, trực tiếp sáng tạo, hoàn thiện và nâng cao chất lượng sản phẩm; còn Nhà nước đóng vai trò hỗ trợ, định hướng. 

Thực tế mô hình liên kết chủ thể OCOP với doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cho thấy chuỗi liên kết bền vững là giải pháp quan trọng giúp ổn định đầu ra, nâng giá bán và nâng thu nhập cho nông dân. Song song đó, hoạt động xúc tiến thương mại phải được triển khai liên tục và đa dạng, kết hợp giữa trực tiếp (hội chợ, triển lãm, sự kiện) và trực tuyến (thương mại điện tử, truyền thông số) để hỗ trợ chủ thể mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.

* Vậy TP Cần Thơ đã đề ra định hướng, giải pháp gì trong thực hiện chương trình OCOP năm 2026, thưa ông?

- Năm 2026, thành phố phấn đấu phát triển và công nhận thêm ít nhất 30 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên. Trong đó, ưu tiên hỗ trợ các địa phương có kế hoạch xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2026-2030 phát triển sản phẩm OCOP mới hiệu quả, phù hợp với tiềm năng và lợi thế của từng xã.

TP Cần Thơ xác định mỗi sản phẩm OCOP được công nhận không chỉ đảm bảo giữ được chất lượng theo “sao” được công nhận, mà còn phải hoàn thiện và cải tiến để nâng cao giá trị, tăng sức cạnh tranh thị trường, từ đó tăng doanh thu và lợi nhuận của chủ thể.

Ðể làm được điều đó, trước tiên thành phố tập trung hỗ trợ, nâng cao năng lực của các chủ thể, bởi đây là yếu tố then chốt giúp nâng cao sức cạnh tranh đối với các chủ thể OCOP. Ðồng thời, tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức của các chủ thể, đặc biệt là thông qua các câu chuyện thành công, điển hình từ thực tiễn.

Bên cạnh đó, tư duy của cán bộ, cơ quan quản lý chương trình OCOP cũng cần phải thay đổi thông qua định hướng, hướng dẫn các chủ thể phát triển sản phẩm dựa trên thế mạnh, lợi thế về nguyên liệu địa phương, văn hóa và tri thức bản địa, đặc biệt là các đặc sản, sản vật, sản phẩm làng nghề và dịch vụ du lịch cộng đồng. Qua đó truyền tải, tạo động lực, phát huy tính chủ động, sáng tạo của các chủ thể và cộng đồng để phát triển sản phẩm đáp ứng yêu cầu thị trường.

Ngoài ra, Nhà nước cần tăng cường hỗ trợ hợp tác xã, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất tham gia chương trình trong việc nâng cấp máy móc, trang thiết bị sản xuất; hình thành chuỗi giá trị sản phẩm OCOP. Qua đó, cải tiến bao bì, nhãn mác; gắn mã truy xuất nguồn gốc sản phẩm từng bước đưa sản phẩm vào các kênh phân phối hiện đại, siêu thị, chuỗi cửa hàng tiện lợi, sàn thương mại điện tử...

* Xin cảm ơn ông!

MỸ THANH (Thực hiện)