Hiện nay, hàng giả, nhái, kém chất lượng, trôi nổi trên thị trường rất nhiều. Hành vi mua, bán hàng giả diễn biến phức tạp, không chỉ ảnh hưởng đến tình hình sản xuất của các doanh nghiệp mà liên quan trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng. Pháp luật quy định việc sản xuất, buôn bán hàng giả là phạm pháp. Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định hành vi này với mức phạt tù cao nhất là 15 năm.

Giày có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu bị Ðội Quản lý thị trường số 3 thuộc Cục Quản lý thị trường TP Cần Thơ phát hiện. Ảnh: NAM HƯƠNG

Trong 2 ngày 18 và 19-2-2025, đoàn kiểm tra của Đội Quản lý thị trường số 3 thuộc Cục Quản lý thị trường TP Cần Thơ kiểm tra hộ kinh doanh A.D do bà N.T.P.L là đại diện (ở phường Thới Bình, quận Ninh Kiều) và hộ kinh doanh giày do ông N.T.H.T là đại diện (ở phường An Khánh, quận Ninh Kiều). Qua kiểm tra, phát hiện tại hộ kinh doanh A.D đang bày bán 9 đôi dép da nam, có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu của Hèrmes đã được bảo hộ tại Việt Nam, tổng giá trị được xác định theo giá niêm yết là 8,55 triệu đồng. Tại hộ kinh doanh giày do ông N.T.H.T là đại diện, phát hiện đang bày bán 12 đôi giày thể thao có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu Nike đã được bảo hộ tại Việt Nam, tổng giá trị được xác định theo giá niêm yết là 10,2 triệu đồng. Cả 2 hộ kinh doanh này không xuất trình được hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ của hàng hóa nêu trên.

Nghị định 99/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 126/2021/NĐ-CP và được tiếp tục sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 46/2024/NĐ-CP, quy định: hành vi sản xuất, nhập khẩu, buôn bán, chào hàng, tàng trữ để bán, trưng bày để bán, vận chuyển hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý mà chưa tới mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì bị phạt tiền 4-8 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây trong trường hợp giá trị hàng hóa vi phạm đến 5 triệu đồng: buôn bán, chào hàng, vận chuyển, kể cả quá cảnh, tàng trữ, trưng bày để bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý. Phạt tiền từ 8-12 triệu đồng đối với một trong các hành vi vi phạm quy định nêu trên trong trường hợp giá trị hàng hóa vi phạm từ trên 5-10 triệu đồng… và mức phạt cao nhất có thể lên đến 250 triệu đồng. Ngoài ra, người vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung: tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm đối với hành vi vi phạm quy định; đình chỉ một phần hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ vi phạm; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả (buộc tiêu hủy đối với hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, buộc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại đối với hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam).

Người nào buôn bán hàng giả mà đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội buôn bán hàng giả được quy định tại Điều 192, Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017, với khung hình phạt như sau: phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 1 tỉ đồng hoặc phạt tù 1-5 năm đối với người nào buôn bán hàng giả thuộc một trong các trường hợp sau: hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá từ 30 triệu đồng đến dưới 150 triệu đồng hoặc dưới 30 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều 192 hoặc tại một trong các Điều 188, 189, 190, 191, 193, 194, 195, 196, 200 Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017 hoặc đã bị kết án về một trong các tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm. Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31-60%; thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng; gây thiệt hại về tài sản từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng.

Phạt tù 5-10 năm đối với người nào buôn bán hàng giả thuộc một trong các trường hợp sau: có tổ chức; có tính chất chuyên nghiệp; lợi dụng chức vụ, quyền hạn; lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức; hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá từ 150 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng; thu lợi bất chính từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng; làm chết người; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 2 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61-121%; gây thiệt hại về tài sản từ 500 triệu đồng đến dưới 1,5 tỉ đồng; buôn bán qua biên giới; tái phạm nguy hiểm.

Người nào buôn bán hàng giả thuộc một trong các trường hợp sau: hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá 500 triệu đồng trở lên; thu lợi bất chính 500 triệu đồng trở lên; làm chết 2 người trở lên; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 2 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 122% trở lên; gây thiệt hại về tài sản 1,5 tỉ đồng trở lên thì bị phạt tù từ 7-15 năm. Người phạm tội buôn bán hàng giả còn có thể bị phạt tiền từ 20-50 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.