Mặc dù Chính phủ đã cho phép nhập khẩu 200.000 tấn muối để bù đắp lượng thiếu hụt tiêu dùng, nhưng hiện nay giá muối nguyên liệu ở ĐBSCL vẫn đang đứng ở mức cao, gần 2.000 đồng/kg. Trước tình hình giá nguyên liệu đầu vào tăng mạnh, các doanh nghiệp chế biến –kinh doanh muối sẽ có động thái gì để góp phần bình ổn thị trường, kềm chế lạm phát theo chủ trương của Chính phủ? Ông Hồ Minh Xiêm, Chủ tịch HĐQT, kiêm Giám đốc Công ty cổ phần Muối và Thương mại Bạc Liêu, đơn vị chủ lực trong chế biến-kinh doanh muối tại khu vực ĐBSCL, cho biết:

- Công ty cổ phần Muối và Thương mại (M&TM) Bạc Liêu hiện có hai xí nghiệp chế biến muối tại tỉnh Bạc Liêu và tỉnh Trà Vinh, công suất hơn 20.000 tấn/năm. Trong những tháng đầu năm, công ty đã chế biến và tiêu thụ hơn 10.000 tấn. Trong đó, xuất khẩu trực tiếp sang Nhật được 40 tấn, xuất khẩu tại chỗ (bán cho các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam) 40 tấn, còn lại là tiêu thụ nội địa. Hiện nay, do nguồn nguyên liệu hạn chế, công ty thực hiện mua và chế biến cung ứng ngay cho thị trường, chứ không mua dự trữ như những năm trước, nhằm giảm áp lực thiếu muối trên thị trường. Đồng thời, phát động trong toàn đơn vị cắt giảm tối đa các chi phí không cần thiết nhằm kềm giữ giá thành sản xuất, góp phần bình ổn giá muối bán ra thị trường.

* Được biết, hơn 600 tấn muối trong kho dự trữ quốc gia đã được doanh nghiệp mượn từ năm 2007 nhưng đến nay chưa hoàn trả. Nếu có xảy ra thiếu muối cục bộ tại ĐBSCL thì lấy nguồn muối từ đâu để “cứu” thị trường?

- Tôi xin đính chính: không phải công ty chúng tôi thiếu vốn nên phải mượn muối dự trữ quốc gia để sản xuất. Thực tế là muối trong kho dự trữ được nhập từ năm 2002 đã giảm phẩm chất, cộng thêm năm 2007 cả nước mất mùa muối, nên Chính phủ quyết định xuất đổi hạt (xuất muối cũ bán, mua muối mới hoàn trả). Tổng Công ty Muối cho phép Công ty cổ phần M&TM Bạc Liêu thực hiện xuất đổi hạt 643 tấn muối tại Kho dự trữ quốc gia tại Bạc Liêu và hoàn trả lại vào cuối năm 2007. Theo quy định muối nhập kho dự trữ phải là muối trắng đục (chất lượng tốt nhất tại địa phương), nguồn muối này chỉ có được ở xã Long Điền Tây, huyện Đông Hải. Tuy nhiên, năm 2007 là năm thất mùa muối nên người làm muối ở địa phương chỉ tập trung sản xuất muối đen. Vì vậy, chúng tôi không thể mua được muối đạt tiêu chuẩn để hoàn trả lại Kho dự trữ quốc gia. Vấn đề này đã được UBND xã Long Điền Tây xác nhận. Vào cuối năm 2007, UBND huyện Vĩnh Lợi, tỉnh Bạc Liêu cũng có công văn yêu cầu Tổng công ty Muối hoàn trả lại nhà kho mượn tạm để làm kho dự trữ muối quốc gia. Đến nay, Tổng Công ty Muối cũng chưa tìm được kho thay thế. Trước những khó khăn đó, Tổng công ty Muối, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đề xuất với Chính phủ và được Chính phủ đồng ý cho gia hạn thời gian nhập hoàn trả muối dự trữ quốc gia năm 2007 còn thiếu đến ngày 31-12-2008 (Công văn số 4555/VP-KTTH của Văn phòng Chính phủ). Hiện nay, Tổng công ty Muối đang xúc tiến xây dựng kho dự trữ muối quốc gia với sức chứa 16.000 tấn tại tỉnh Bạc Liêu. Doanh nghiệp chúng tôi cũng đã chuẩn bị đủ nguồn muối, đúng tiêu chuẩn để hoàn trả vào kho dự trữ đúng thời gian quy định.

* Nước ta hoàn toàn có thể chủ động sản xuất muối đủ cho tiêu dùng nhưng năm nay lại phải nhập khẩu muối. Theo ông, để nghề muối và chế biến kinh doanh muối phát triển bền vững trong thời gian tới, cần có những giải pháp nào?

- Có thể nói, năm nay là năm người làm muối có lãi cao nhất. Nghề làm muối rất cực nhọc nhưng do những năm trước giá cả bấp bênh nên người làm muối có thu nhập thấp, rất nhiều hộ đã chuyển nghề, diện tích làm muối mỗi năm mỗi giảm. Để khuyến khích người làm muối quay lại với nghề muối, doanh nghiệp phải gắn kết bao tiêu hết sản phẩm cho diêm dân với giá hợp lý, Nhà nước cũng cần tăng cường hỗ trợ người làm muối nhiều hơn trong vấn đề quy hoạch, xây dựng hạ tầng, tập huấn kỹ thuật. Về phía công ty cũng đang nỗ lực xây dựng vùng nguyên liệu, cơ bản đáp ứng nhu cầu chế biến và mở rộng thị trường tiêu thụ ngoài nước, góp phần giải quyết tốt đầu ra, khuyến khích người làm muối giữ vững diện tích sản xuất.

* Xin cảm ơn ông!

Phước Thới (thực hiện)