Nhà leo núi Ken Noguchi bên những bình dưỡng khí ông thu gom từ đỉnh Everest. Ảnh: OhMyNews

Đỉnh Everest, còn gọi là “Nóc nhà thế giới” do nằm ở độ cao 8.848 m so với mực nước biển, lâu nay được biết đến như một danh thắng. Nhưng với lượng rác khổng lồ do những người leo núi bỏ lại, bao gồm bình dưỡng khí, ba lô, vỏ hộp đựng thực phẩm, chai nhựa, thậm chí là xác người... ngọn núi nằm trên đường biên giới giữa Trung Quốc và Nepal này ngày nay bị gán thêm một biệt danh mới - “bãi rác cao nhất thế giới”. Người ta không biết có bao nhiêu rác thải được tích tụ kể từ khi nhà thám hiểm người Tân Tây Lan Edmund Hillary lần đầu tiên chinh phục đỉnh Everest vào năm 1953. Trước tình trạng này, chính phủ Trung Quốc có kế hoạch sẽ dọn sạch rác thải trên Everest vào năm tới.

Năm 2007, có hơn 40.000 người đến tham quan Everest từ sườn núi phía Bắc thuộc khu tự trị Tây Tạng của Trung Quốc và bỏ lại đây khoảng 120 tấn rác, cộng thêm lượng rác khổng lồ của du khách từ phía Nepal (hơn 400.000 người) đe dọa nghiêm trọng đến môi trường sinh thái vốn dễ bị tổn hại của khu vực. Núi cao, tuyết phủ dày đặc, dốc núi đóng băng và tình trạng hiếm khí được xem là những trở ngại khiến người leo núi cảm thấy khó khăn khi mang các vật dụng trở về (trừ những món đồ thiết yếu đối với họ).

Nhằm bảo vệ môi trường ở sườn núi phía Nam Everest, chính phủ Nepal gần đây qui định người leo núi và các hướng dẫn viên phải mang các dụng cụ và rác thải xuống núi hoặc phải mất 4.000 USD tiền ký quỹ. Trong khi đó, Trung Quốc trước nay chưa có qui định về rác thải mà chỉ cấm du khách lái xe lên khu vực lán trại ở độ cao 5.200 m nhằm bảo vệ sông băng Rongbuk đang tan chảy. Giám đốc Ủy ban bảo vệ môi trường Tây Tạng Zhang Yongze cho biết cơ quan này sẽ triển khai chiến dịch thu gom rác trong 6 tháng đầu năm 2009 và áp dụng các biện pháp hạn chế số lượng người leo núi và du khách đến tham quan “Nóc nhà thế giới”, đồng thời phối hợp với chính quyền địa phương cấm du khách xả rác trong quá trình leo núi mà phải mang rác trở về điểm xuất phát. Điển hình như trong cuộc hành trình rước đuốc Olympic lên đỉnh Everest vừa qua, 500 người tham gia đoàn leo núi được yêu cầu tự mang rác của mình xuống núi.

Thực ra, những nỗ lực nhằm làm sạch Everest của Trung Quốc bắt đầu từ năm 2004 khi 24 tình nguyện viên thu dọn 8 tấn rác khỏi các sườn núi. Ngoài ra, nhà leo núi kỳ cựu người Nhật Ken Noguchi cho biết riêng ông gom được khoảng 9 tấn rác thải ở hai bên sườn núi trong 5 chuyến chinh phục Everest của mình kể từ năm 2000 đến nay.

THỤY TRÚC (Theo AP, China Daily)