Bài 2: XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU BẰNG CHỮ TÍN

Giai đoạn 2005-2010, TP Cần Thơ đã xây dựng được 20 điển hình tiên tiến trong phong trào phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố. Những nhân tố này đã và đang góp phần tác động tích cực đến nhận thức, chứng tỏ vai trò, vị trí cũng như xu hướng phát triển kinh tế tập thể trong nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Đúc kết những nguyên nhân của sự thành công trong điều hành, quản lý… của những hợp tác xã (HTX), tổ hợp tác điển hình sẽ là bài học kinh nghiệm quý báu trong phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố trong thời gian tới.

XÃ VIÊN, NGƯỜI LAO ĐỘNG LÀ GỐC

HTX Kim Hưng, một trong những điển hình tiên tiến trong phong trào kinh tế tập thể của TP Cần Thơ. Ảnh: LÊ NGỌC.

HTX Kim Hưng (phường Thường Thạnh, quận Cái Răng) được thành lập từ tháng 1-2006 xuất phát từ nhu cầu hợp tác của những người sản xuất các mặt hàng thủ công bằng nguyên liệu lục bình, cung ứng cho doanh nghiệp xuất khẩu. Chị Huỳnh Thị Ánh Nguyệt, Chủ nhiệm HTX Kim Hưng, cho biết: Để phát triển, HTX phải tổ chức được lực lượng lao động tại nhiều địa phương trong và ngoài thành phố. Kết quả thành công hay thất bại của HTX trước hết là do xã viên và người lao động. Chính vì vậy, HTX luôn phát huy vai trò hợp tác, biết tổ chức tập hợp và chăm lo lợi ích thiết thực cho xã viên và người lao động. Nhờ vậy, doanh số HTX luôn tăng qua các năm (năm 2006 là 148 triệu đồng tăng lên 3,6 tỉ đồng vào năm 2009), thu nhập bình quân của xã viên, người lao động tăng từ 800.000 đồng/người/tháng năm 2006 lên 1,6 triệu đồng/người/tháng vào năm 2009.

Trong phong trào kinh tế tập thể trên địa bàn TP Cần Thơ, có thể nói, HTX vận tải đường sông Nhơn Hòa, quận Thốt Nốt là một trong những HTX có “bề dầy” về lịch sử hoạt động. Khi mới thành lập (năm 1997), HTX có 13 xã viên, với 11 phương tiện vận chuyển (trọng tải 1.625 tấn) và vốn góp điều lệ 110 triệu đồng. Đến năm 2010, số xã viên của HTX là 40, với 35 phương tiện (tải trọng 15.327 tấn) và vốn góp điều lệ đã tăng lên 57 tỉ đồng. Là tổ chức kinh doanh vận tải, chủ yếu là vận chuyển gạo xuất khẩu, hoạt động kinh doanh của HTX không nằm ngoài những khó khăn chung như biến động giá nhiên liệu, cạnh tranh quyết liệt giữa các đơn vị vận tải, phụ thuộc vào sản lượng gạo xuất khẩu trong từng thời gian... Tuy nhiên, trải qua 13 năm kể từ ngày thành lập, HTX luôn duy trì kinh doanh ổn định và đảm bảo cho sự phát triển bền vững. Để đạt được những kết quả vừa nêu, ông Lê Văn Hòa, Chủ nhiệm HTX Nhơn Hòa, chia sẻ: HTX đã đáp ứng được nhu cầu lợi ích của xã viên bằng việc tích cực khai thác nguồn hàng. Đến nay, HTX đã hợp đồng ổn định với khoảng 20 đối tác là doanh nghiệp chế biến xuất khẩu gạo tại địa phương và các tỉnh lân cận, đảm bảo cho xã viên có hàng vận chuyển thường xuyên, không phải mất thời gian và chi phí tìm kiếm hợp đồng. “HTX Nhơn Hòa thu hút xã viên bằng chính hoạt động thực sự đáp ứng nhu cầu và lợi ích của xã viên, không dựa vào sự ràng buộc hành chính nào” – ông Hòa khẳng định.

BAN CHỦ NHIỆM DÁM NGHĨ, BIẾT LÀM

Để đảm bảo quá trình hoạt động, anh Nguyễn Minh Phương, Chủ nhiệm HXT giống nông nghiệp Thốt Nốt, cho biết: Ban Chủ nhiệm HTX phải không ngừng nâng cao trình độ về mọi mặt và luôn nỗ lực tìm tòi học hỏi, nắm bắt khoa học kỹ thuật, công nghệ, dám nghĩ, biết làm và có ý chí vươn lên. Theo anh Phương, từ khi mới thành lập (tháng 10 -2008), Ban Chủ nhiệm HTX giống nông nghiệp Thốt Nốt còn hạn chế về kinh nghiệm trong quản lý và điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh. Không chỉ vậy, nguồn vốn ít, cơ sở vật chất, trụ sở giao dịch, nhà kho và phương tiện vận chuyển chưa có; đặc biệt, nhận thức và lòng tin của xã viên HTX chưa cao...

Thấy được vấn đề trên, tranh thủ sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương, Liên minh HTX Cần Thơ, Ban Chủ nhiệm HTX giống nông nghiệp Thốt Nốt tiến hành xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh phù hợp với điều kiện thực tế, khả năng quản lý và nhu cầu của xã viên. Là HTX chuyên về lĩnh vực sản xuất và cung ứng lúa giống, bên cạnh luôn nỗ lực trong việc chọn và nhân giống lúa tốt, hằng năm Ban Chủ nhiệm HTX chủ động phối hợp với các ngành hữu quan mở nhiều lớp tập huấn IPM cho cán bộ, xã viên và bà con nông dân để áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất. Để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hoạt động, đặc biệt là giao dịch với khách hàng, Ban Chủ nhiệm HTX đã mạnh dạn thuê đất xây trụ sở và nhà kho dự trữ bảo quản lúa giống, sơ chế đóng gói bao bì... Ban Chủ nhiệm HTX xác định, tiêu thụ sản phẩm là khâu quan trọng và quyết định đến thu nhập của xã viên nên đã chủ động liên doanh, liên kết với Công ty nông nghiệp Cờ Đỏ, trại giống lúa huyện Vĩnh Thạnh ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho xã viên. “Nâng cao trình độ khoa học kỹ thuật cho xã viên, lựa chọn giống tốt, bố trí sản xuất hợp lý, đảm bảo lợi nhuận của xã viên cao hơn sản xuất lúa hàng hóa từ 20-25% nên Ban Chủ nhiệm được xã viên và bà con nông dân tin tưởng trong điều hành HTX”- anh Phương chia sẻ.

Những yếu tố mang đến sự thành công của HTX nuôi cá tra xuất khẩu Thới An được các xã viên nơi đây đúc kết: Ban Chủ nhiệm HTX năng động, có kiến thức kinh doanh, tổ chức tốt các hoạt động dịch vụ hỗ trợ xã viên, đem lại lợi ích thiết thực cho xã viên. Rõ nét nhất đó là việc ký hợp đồng với các doanh nghiệp lớn, cung cấp thức ăn và tiêu thụ hàng hóa có lợi cho HTX và hộ xã viên. Ông Nguyễn Ngọc Hải, Chủ nhiệm HTX chia sẻ: Với mô hình liên kết, sản phẩm được đảm bảo đầu ra, giảm chi phí đáng kể do thức ăn, cá tra thương phẩm được “mua tận gốc, bán tận ngọn”. Nhờ đó, Ban Chủ nhiệm cũng như xã viên HTX dành nhiều thời gian cho việc quan hệ với “3 nhà”: nhà khoa học, Nhà nước, nhà băng (ngân hàng) tìm các điều kiện tốt nhất để nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng ngày càng cao nhu cầu của các doanh nghiệp. Qua đó cũng là nhằm nâng cao giá trị, thương hiệu cá tra nguyên liệu của HTX Thới An.

XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU BẰNG CHỮ TÍN

“Phải xây dựng thương hiệu cho HTX ngày càng lớn, càng có uy tín trên thương trường. Khi nói đến HTX, người ta nghĩ ngay là HTX có năng lực và uy tín”. Đó là một trong những bài học “xương máu” nhiều tổ hợp tác, HTX trên địa bàn TP Cần Thơ đúc kết được qua quá trình hình thành và phát triển. Ông Lê Văn Hòa, Chủ nhiệm HTX Nhơn Hòa, cho biết: Quá trình hoạt động của HTX luôn chú tâm đến việc xây dựng thương hiệu bằng cách luôn giữ uy tín với các đối tác trong thực hiện hợp đồng vận chuyển. Không những đáp ứng phương tiện kịp thời mà giá cước còn phải đảm bảo hợp lý. Đặc biệt, vào lúc cao điểm của những đợt xuất khẩu gạo, phương tiện thiếu, sốt giá, HTX không chủ trương chạy theo lợi nhuận nhất thời, ký hợp đồng giá cao với khách hàng không phải đối tác lâu dài. HTX luôn ưu tiên cho khách hàng truyền thống với giá cả hợp lý, đảm bảo sự hợp tác lâu dài. Chính vì vậy, HTX Nhơn Hòa đã tạo được sự gắn bó bền vững giữa HTX với xã viên và chủ hàng. Thông qua đó, HTX chủ động phát triển năng lực vận tải phù hợp, cân đối với lượng hàng khai thác, đảm bảo cho xã viên và những phương tiện hợp tác với HTX hoạt động hiệu quả.

5 năm qua, bình quân mỗi năm trên địa bàn TP Cần Thơ có 24 HTX mới được thành lập, nâng tổng số HTX hiện có là 225 HTX. Doanh số khu vực HTX năm 2005 đạt khoảng 600 tỉ đồng, tăng lên 2.500 tỉ đồng vào đầu năm 2010. 5 năm qua, TP Cần Thơ có 40 HTX tự củng cố các mặt theo Luật HTX, 38 HTX tăng vốn điều lệ, 36 HTX tăng thêm ngành nghề và gần 100 HTX có liên doanh, liên kết với doanh nghiệp và các đơn vị sự nghiệp.

Từ 2007 đến nay, thị trường cá tra nguyên liệu biến động không ngừng theo chiều hướng bất lợi cho người nuôi. Trong lúc nhiều hộ nuôi cá tra xuất khẩu ở TP Cần Thơ và cả ĐBSCL “thua trắng tay”, không còn khả năng tái đầu tư thì sự thành công của HTX nuôi cá tra xuất khẩu Thới An, quận Ô Môn là một minh chứng cho sự gắn kết và làm ăn uy tín với doanh nghiệp. Ông Nguyễn Ngọc Hải, Chủ nhiệm HTX Thới An, cho biết: Năm 2008, HTX thực hiện ký kết hợp đồng tiêu thụ cá tra nguyên liệu với Công ty TNHH Hùng Vương (Đồng Tháp) đạt sản lượng khoảng 10.000 tấn (trị giá 160 tỉ đồng). Năm 2009, HTX giao cho công ty 18.000 tấn (trị giá 300 tỉ đồng)... Kết quả của hoạt động kinh doanh trong năm 2008 và 2009, HTX đạt lợi nhuận tương ứng là 160 tỉ đồng và 300 tỉ đồng. Ông Nguyễn Ngọc Hải, Chủ nhiệm HTX Thới An, nói: Sở dĩ HTX hợp đồng với công ty Hùng Vương với sản lượng lớn và gắn bó lâu dài vì HTX luôn làm ăn uy tín với công ty trong nhiều năm qua. Nghĩa là, khi giá cá tra nguyên liệu trên thị trường tăng cao, xã viên HTX luôn tìm cách cùng công ty tìm giải pháp hài hòa lợi ích cả 2 bên. Không lợi dụng để tăng giá bán, không bán cá cho thương lái bên ngoài...

HÀ TRIỀU

Bài 3: Nhận diện những tồn tại và yếu kém