Tổng thống Karzai (bìa phải) trong cuộc họp với phái đoàn LHQ ngày 25-11. Ảnh: AFP

Trong cuộc gặp phái đoàn 15 nước thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHQ) hôm 25-11, Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai yêu cầu cộng đồng quốc tế định thời hạn kết thúc sứ mệnh can thiệp quân sự ở nước này. Ông Karzai cho rằng Afghanistan cần biết “cuộc chiến chống khủng bố” do Mỹ cầm đầu sẽ kéo dài bao lâu, trên cơ sở đó đề ra giải pháp trấn áp tàn quân Taliban. Nếu không được thông báo về kế hoạch rõ ràng, chính phủ của ông sẽ buộc phải khởi động đàm phán với Taliban. Đây là tuyên bố cứng rắn mới của Tổng thống Karzai sau động thái được xem là thách thức phương Tây hồi trung tuần tháng 11, rằng ông bất chấp khả năng bị mất chức để đảm bảo an toàn cho thủ lĩnh Taliban Mullah Omar nếu ông này chấp nhận đàm phán hòa bình.

Năm 2001, liên quân do Mỹ cầm đầu tấn công lật đổ chế độ Hồi giáo cực đoan Taliban và phát động “cuộc chiến chống khủng bố” mà Afghanistan là “mặt trận trung tâm” . Gần 70.000 quân, chủ yếu của các nước phương Tây, được đưa vào Afghanistan. Tuy nhiên, từ đó đến nay, Mỹ và các đồng minh chưa vãn hồi trật tự được ở quốc gia Nam Á này. Trái lại, tình trạng bạo lực bùng phát ngày càng nghiêm trọng. Các báo cáo mới của quân đội Mỹ cho biết bạo lực ở Afghanistan từ đầu năm nay diễn biến phức tạp hơn ở Iraq. Tổng thống Karzai còn chỉ trích lực lượng quốc tế bất lực, để cho Taliban kiểm soát nhiều khu vực. Chẳng hạn như tại tỉnh Helmand, nơi Anh đóng quân, lại là căn cứ của Taliban.

Ông Karzai cũng yêu cầu phái đoàn LHQ can thiệp để lực lượng quốc tế tránh gây thiệt hại cho dân thường Afghanistan trong các hoạt động truy quét quân nổi dậy. 8 tháng đầu năm nay đã có 1.445 dân thường thiệt mạng ở Afghanistan, tăng 39% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo ông Karzai, hành động gây thiệt mạng dân thường của liên quân Mỹ và NATO là nhằm gây khó khăn cho ông trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới.

Trong khi đó, Tổng thống đắc cử Mỹ Barack Obama nói rằng Afghanistan sẽ là một ưu tiên trong nhiệm kỳ của ông, và dự định chuyển khoảng 4.000 quân từ Iraq sang Afghanistan vào tháng 1-2009. Trong cuộc điện đàm đầu tiên với ông Karzai hồi đầu tuần, ông Obama cũng tuyên bố sẽ tăng cường hợp tác với Kabul, giúp nước này ổn định tình hình. Tuy nhiên, cần nhắc lại rằng trong chiến dịch tranh cử, ông Obama từng chỉ trích vai trò lãnh đạo của ông Karzai và cho rằng ông này thất bại trong cuộc chiến chống tham nhũng và ma túy.

Tình hình Afghanistan hiện nay cho thấy ông Karzai đang mất dần sự ủng hộ từ Washington. Điều đó lý giải cho những phát biểu cứng rắn gần đây của vị tổng thống này.

N.MINH (Theo AFP, Bloomberg, Reuters)