Kể từ ngày 1-1-2014, thuế suất thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ các nước trong khu vực Đông Nam Á sẽ giảm xuống còn 50%, được thực hiện theo nội dung Thông tư 161 do Bộ Tài chính ban hành ngày 17-11-2011 để thực hiện Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) giai đoạn 2012 - 2014. Cũng theo quy định tại Thông tư này, mức thuế suất áp dụng trong năm 2013 là 60% và trước đó, năm 2012 áp dụng ở mức 70%.

Trên bình diện chung, các quốc gia trong khối ASEAN chưa có quốc gia nào được xem là cường quốc công nghiệp ô tô. Tuy nhiên, khi mà nhiều tập đoàn ô tô đặt cơ sở lắp ráp quy mô lớn tại Thái Lan và Indonesia nên tỷ trọng ô tô nhập khẩu từ hai quốc gia này vào Việt Nam đang tăng lên nhanh chóng trong những năm gần đây. Thống kê của Tổng cục Hải quan, trong 11 tháng của năm 2013 đã có 8.826 ô tô nguyên chiếc được nhập khẩu từ Thái Lan và Indonesia, đạt giá trị kim ngạch gần 150 triệu USD. Tỷ lệ này không hề nhỏ khi so với tổng kim ngạch nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ tất cả các nước, cụ thể là 31.268 chiếc, đạt giá trị kim ngạch hơn 624 triệu USD.

Bên cạnh thuế suất thuế nhập khẩu ô tô giảm, tin vui nữa đối với người sử dụng ô tô Việt Nam là Chính phủ đã ban hành Nghị định 23/2013/NĐ-CP trong đó quy định tỷ lệ thu lệ phí trước bạ giảm mạnh đối với ôtô chở người dưới 10 chỗ ngồi đăng ký lần đầu là 10%. Trường hợp cần áp dụng mức thu cao hơn cho phù hợp với điều kiện thực tế tại từng địa phương, Hội đồng Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định điều chỉnh tăng nhưng tối đa không quá 50% mức quy định chung. Sau đó, lần lượt các tỉnh, thành phố áp dụng mức thu lệ phí trước bạ cao đã lần lượt điều chỉnh giảm tại địa phương mình. Tính đến cuối tháng 12-2013, mức thu tại hầu hết các địa phương trên cả nước đã giảm đồng loạt về 10%, riêng thành phố Hà Nội áp dụng mức 12%. TP Hồ Chí Minh là địa phương cuối cùng điều chỉnh và mức thu 10% và chính thức có hiệu lực kể từ ngày 1-1-2014.

Trước đây, việc tăng tỷ lệ thu lệ phí trước bạ lên cao, trong đó riêng Hà Nội áp dụng mức 20% và các địa phương khác áp dụng phổ biến ở mức 15%, đã làm giảm sức mua ô tô trên toàn thị trường năm 2012 xuống mức rất thấp. Cũng chính vì vậy mà năm 2013, ngành hải quan đã đưa ra kiến nghị giảm mức thu lệ phí trước bạ nhằm kích thích thị trường, qua đó tăng nguồn thu ngân sách từ thuế - phí ô tô.

Cho dù việc giảm lệ phí trước bạ diễn ra khá muộn (đại đa số các địa phương đều thực hiện vào giai đoạn nửa cuối năm), song cũng đã phần nào thúc đẩy sự phục hồi của thị trường ô tô. Theo tính toán của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tổng sức mua ô tô toàn thị trường năm 2013 đạt khoảng 109.000 xe, tăng 8% so với năm 2013. Động thái giảm thu lệ phí trước bạ cũng được kỳ vọng sẽ giúp sức mua ôtô năm 2014 tiếp tục tăng lên.

Hai thay đổi những ngày đầu năm 2014 được xem là một tin vui lớn đối với nhiều người tiêu dùng có nhu cầu sử dụng ôtô trong cả nước. Bởi lẽ, việc giảm thuế nhập khẩu ôtô từ ASEAN sẽ giúp giá bán lẻ của nhiều loại xe ô tô thấp xuống, trong khi, số tiền lệ phí trước bạ phải nộp của người tiêu dùng ôtô tại địa phương cũng giảm đáng kể.

THỦY TRẦN