Theo Thông tư số 18/2009/TT-BKHCN của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), ban hành ngày 26-6-2009, qui định từ ngày 15-4-2010, các loại đồ chơi trẻ em (ĐCTE) dưới 16 tuổi trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường phải được chứng nhận hợp qui, công bố và gắn dấu hợp qui (CR) theo qui chuẩn quốc gia. Và ngày 15-9-2010 là hạn chót của việc gia hạn dán nhãn hợp qui cho các sản phẩm hàng tồn. Trước giờ “G”, mặc dù thị trường đồ chơi còn khá hỗn độn, nhưng các doanh nghiệp kinh doanh ĐCTE trên địa bàn đã ý thức và thực hiện theo qui định.

Nhiều chuyển biến tích cực

Không như tại các thị trường lớn khác như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, trên địa bàn TP Cần Thơ gần như không có cơ sở sản xuất ĐCTE mà chủ yếu là các điểm phân phối và kinh doanh.

Từ ngày 15-9-2010, các loại đồ chơi trẻ em lưu thông trên thị trường phải có dấu hợp qui CR.

Thị trường ĐCTE trên địa bàn TP Cần Thơ từ sau ngày 15-4-2010 (thực hiện qui chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn đồ chơi trẻ em do Bộ KH&CN ban hành chính thức có hiệu lực) đã có những chuyển biến tích cực. Tại hầu hết các điểm kinh doanh lớn như nhà sách, siêu thị và một số cửa hàng, nhiều mẫu đồ chơi đã gắn dấu hợp qui CR hoặc ít nhất các sản phẩm đó có ghi rõ nguồn gốc xuất xứ. Ông Lê Hoàng Nhiệm, Cửa hàng trưởng nhà sách Fahasa Cần Thơ, cho biết: “Khi nhận được yêu cầu từ các cơ quan chức năng, hệ thống Fahasa nói chung và Fahasa Cần Thơ nói riêng đã yêu cầu các nhà cung cấp kiểm định và công bố sản phẩm hợp qui mới tiếp tục nhập về để bán. Hiện tại, nhà sách đã hoàn tất việc gắn dấu hợp qui CR trên hầu hết các sản phẩm ĐCTE đang bày bán”.

Theo Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng, Sở Khoa học và Công nghệ TP Cần Thơ: ngay từ trước thời điểm 15-4-2010, Chi cục đã gởi thông báo đến các điểm phân phối và kinh doanh ĐCTE về những qui định mới của Bộ KH&CN đối với mặt hàng ĐCTE. Gần đây nhất, qua đợt kiểm tra trong tháng 8 và đầu tháng 9-2010, có những chuyển biến rõ rệt, trên 50% sản phẩm được bày bán tại các cửa hàng có gắn dấu CR. Để xử lý hàng tồn, hầu hết cá đơn vị nhập khẩu và sản xuất sau khi đăng ký hợp qui gởi cho các điểm bán các con tem hợp qui CR và tự dán vào sản phẩm vì vậy vẫn có sai sót cần khắc phục như trong những mẫu sản phẩm đã có dấu hợp qui vẫn có trường hợp tem của sản phẩm này gắn vào sản phẩm kia. Sau 5 tháng gia hạn, đủ để cho các điểm sản xuất, kinh doanh xử lý lượng hàng tồn chưa đăng ký chuẩn hợp qui CR, vì vậy từ ngày 16-9-2010 các mặt hàng ĐCTE lưu thông không gắn dấu hợp qui CR đều bị xử lý. Tuy nhiên, theo Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng thành phố, mặt hàng ĐCTE mang tính chất đặc thù, do trên địa bàn không có điểm sản xuất mà chủ yếu là kinh doanh nhỏ, lẻ nên không đủ sản phẩm (trong cùng một mẫu) để bốc mẫu đi kiểm, vì vậy đây vẫn xem là mặt hàng khó quản lý.

Còn gặp nhiều khó khăn

Theo số liệu của Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất Lượng, đến ngày 27-8-2010 cả nước mới có 111 đơn vị nhập khẩu ĐCTE, 11 đơn vị sản xuất trong nước và 311 đơn vị kinh doanh ĐCTE được chứng nhận hợp qui. Tuy nhiên, theo Tổng cục, đây là con số rất nhỏ so với thực tế, bởi chỉ tính riêng tại thị trường lớn, như tại TP Hồ Chí Minh hay Hà Nội, số cửa hàng kinh doanh mặt hàng ĐCTE đã nhiều hơn con số này rất nhiều.

Theo QCVN3:2009/BKHCN về an toàn ĐCTE thì phải bảo đảm các yêu cầu sau: 1. Yêu cầu về an toàn đối với ĐCTE gồm: yêu cầu về cơ lý chống cháy, hóa học (giới hạn mức thôi nhiễm của một số nguyên tố độc hại; giới hạn về hợp chất hữu cơ độc hại như độ pH trong chất lỏng của ĐCTE, formaldehyt trong ĐCTE dưới 3 tuổi, các amin thơm trong ĐCTE), yêu cầu đối với ĐCTE dùng điện. 2. Ghi nhãn: thực hiện theo qui định của pháp luật về nhãn hàng hóa (Nghị định số 89/2006/NĐ-CP ngày 30-6).

Đánh giá được độ phức tạp của mặt hàng này, trong những năm qua, Bộ KH & CN đã có những qui định cụ thể áp dụng cho mặt hàng ĐCTE. Năm 1996, Bộ đã ban hành qui chuẩn về danh mục các loại ĐCTE trên 3 tuổi phải được kiểm tra các chỉ tiêu về cơ lý. Tháng 4-2006, Bộ KH & CN tiếp tục ra qui định là ĐCTE dưới 3 tuổi phải được kiểm tra các yếu tố độc hại. Ngày 26-6-2009, Bộ KH&CN tiếp tục ban hành Thông tư số 18/2009/TT-BKHCN về qui chuẩn quốc gia về an toàn cho ĐCTE ký hiệu là QCVN3:2009/BKHCN, từ ngày 15-4-2010 tất cả các loại đồ chơi trẻ em phải được kiểm tra độ ô nhiễm, pH, dung dịch, formaldehyde và chứng nhận hợp qui dán CR.

Mặt hàng đồ chơi có tính chất đặc thù, vì vậy theo các cơ quan quản lý, khó khăn lớn nhất trong việc kiểm soát chất lượng ĐCTE chính là các hàng hóa nhập lậu, hầu hết các hàng hóa này mang nhỏ lẻ, không có hồ sơ nên không thể gắn dấu hợp qui. Theo thống kê của Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, hiện có tới 85% mặt hàng ĐCTE là hàng ngoại nhập. Trong đó, lượng nhập khẩu chính ngạch chiếm tỷ lệ rất nhỏ và thường có giá thành khá cao, chủ yếu dành cho phân khúc thị trường cao cấp.

Đối với các doanh nghiệp sản xuất đồ chơi trẻ em trong nước, việc gắn dấu hợp qui sẽ giúp các doanh nghiệp chống lại hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Đặc biệt, đây là cơ hội cho các thương hiệu Việt khẳng định vị thế.

Bài, ảnh: KHÁNH NAM