Hỏi:

Năm nay tôi đã 70 tuổi, có một ít tài sản và một căn nhà một trệt, một lầu nhưng tôi không có con. Tôi chỉ có một đứa con nuôi và hiện nay đang ở cùng đứa cháu gái cũng không có gia đình. Tôi muốn làm di chúc để lại tài sản cho cháu tôi. Vậy, xin hỏi di chúc như thế nào là hợp pháp, đúng pháp luật?

LÂM TÚ TRÂN (tự Muối)
(phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, TP Cần Thơ)

- Thắc mắc của bà Trân được Luật sư Nguyễn Thị Hoàng, Cộng tác viên Trung tâm Trợ giúp pháp lý TP Cần Thơ, trả lời như sau:

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Người đã thành niên có quyền lập di chúc, trừ trường hợp người đó bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức và làm chủ được hành vi của mình. Người lập di chúc có các quyền sau đây:

- Chỉ định người thừa kế, truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.

- Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.

- Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng thờ cúng.

- Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.

- Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Hình thức của di chúc:

Di chúc phải được lập thành văn bản, nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. Người thuộc dân tộc thiểu số có quyền lập di chúc bằng chữ viết hoặc tiếng nói của dân tộc mình.

Theo quy định tại Điều 652 Bộ luật Dân sự về di chúc hợp pháp thì:

1. Di chúc được coi là hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau:

- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc, không bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép.

- Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội, hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật.

2. Di chúc của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi phải được lập di chúc thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.

3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có chứng nhận của Công chứng nhà nước hoặc chứng thực của UBND xã, phường, thị trấn.

4. Di chúc bằng văn bản không có chứng nhận, chứng thực như quy định tại Điều 660 của Bộ luật dân sự chỉ được coi là hợp pháp nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 điều này.

5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp, nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau đó những người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực.

NGỌC NGA (thực hiện)